Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu w roku 2019
Sprawozdanie z działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Przemyślu w roku 2019
oraz potrzeby w zakresie pomocy społecznej i systemu pieczy zastępczej na 2020 rok
Przemyśl, marzec 2020 r.
I. Organizacja Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
1. Struktura organizacyjna MOPS.
W 2019 roku obowiązywał statut opracowany w 2016 roku. Zarządzeniem Prezydenta Miasta Przemyśla nr 351/2018 z dnia 20.09.2018 r. wprowadzony został Regulamin Organizacyjny Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu, który obowiązywał również w 2019 roku.
Od 1 sierpnia 2019 r. kontynuowano przyjmowanie wniosków na wypłatę świadczeń w ramach rządowego programu „Rodzina 500+” oraz na wypłatę świadczenia ,,Dobry Start”. W obydwu przypadkach można było składać wnioski drogą elektroniczną od 1 lipca 2019 r. Dodatkowo od października 2019 roku w budynku MOPS Przemyśl przy ul. Dworskiego 98 zaczęto przyjmować wnioski i wydawać ,,Przemyską Kartę Seniora”.
W związku z powyższym dokonano szeregu zmian organizacyjno – technicznych polegających na przygotowaniu nowych stanowisk pracy, a w okresie największego nasilenia przyjmowania stron oraz wydawania decyzji uruchomiono sezonowy punkt przyjmowania wniosków w budynku głównym MOPS oraz wzmocniono obsługę kadrową poprzez zatrudnienie dodatkowych pracowników.
W 2019 roku wydano 42 zarządzenia wewnętrzne Dyrektora MOPS porządkujące pracę jednostki, m. in. w następujących sprawach:
– Polityka RODO,
– Konkurs ofert – realizacja zadań publicznych w zakresie działalności na rzecz integracji i reintegracji o charakterze zawodowym i zdrowotnym w ramach realizacji projektów wieloletnich: ,,Przemyślany Rozwój”,
– Nabór kandydatów na przedstawicieli organizacji pozarządowych,
– Unieważnienie otwartego konkursu ofert na finansowanie całodobowego schronienia i wyżywienia dla bezdomnych mężczyzn z terenu Miasta Przemyśla,
– Aktualizacja Oceny Ryzyka Zawodowego w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Zmiany w jednolitym rzeczowym wykazie akt dla Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Procedura przekazania sprzętu IT do serwisu,
– Powołanie zakładowej komisji socjalnej na kadencję – 2019 r.,
– Nabór kandydatów – przedstawicieli organizacji pozarządowych na członków komisji konkursowej oceniającej oferty składane w ramach otwartego konkursu ofert,
– Powołanie Komisji Konkursowej w celu opiniowania ofert złożonych w otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych w zakresie działalności na rzecz aktywnej integracji i reintegracji o charakterze zawodowym i zdrowotnym w ramach realizacji projektu ,,Przemyślany Rozwój”,
– Ogłoszenie otwartych konkursów ofert na realizację zadań publicznych w zakresie działalności na rzecz aktywnej integracji i reintegracji o charakterze zawodowym i zdrowotnym w ramach realizacji projektu ,,Przemyślany Rozwój”,
– Nabór kandydatów – przedstawicieli pozarządowych na członków komisji konkursowej oceniającej oferty składane w ramach otwartych konkursów ofert,
– Powołanie Komisji Konkursowej w celu opiniowania ofert na realizację zadań w okresie zadań publicznych z zakresu pomocy społecznej na terenie miasta Przemyśla,
– Powołanie Zespołu Doradczego do opiniowania wniosków dotyczących zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych finansowanych ze środków PFRON,
– Zasady dotyczące sposobu realizacji wniosków o dofinansowanie ze środków PFRON,
– Zasady rozpatrywania wniosków oraz wysokości dofinansowania zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych finansowanych ze środków PFRON,
– Przyjęcie Wewnętrznej Polityki Antymobbingowej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Komisja Konkursowa,
– Szczegółowe zasady zakupu okularów korygujących wzrok, soczewek kontaktowych i ustalenia limitu kwot refundowanych przez zakład pracy pracownikom pracującym na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe,
– Instrukcja w sprawie sposobu i gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku oraz zasad odpowiedzialności za powierzone mienie w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Powołanie Zespołu do spraw oceny formalnej i merytorycznej wniosków złożonych w roku 2019,
– Wprowadzenie regulaminu pilotażowego programu ,,Aktywny Samorząd” realizowanego przez MOPS Przemyśl w Gminie Miejskiej Przemyśl w 2019 roku,
– Wprowadzenie regulaminu pilotażowego programu ,,Aktywny Samorząd” obowiązujących w 2019 roku,
– Regulamin wynagradzania,
– Powołanie Zespołu ds. opracowania Regulaminu awansowania pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu i Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Przemyślu,
– Zmiana zarządzenia w sprawie powołania Zespołu ds. opracowania Regulaminu awansowania pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu i Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Przemyślu,
– Ustalenie zakresu terytorialnego i osobowego rejonów pracy socjalnej na ternie Miasta Przemyśla,
– Zmiana w Regulaminie pilotażowego programu ,,Aktywny Samorząd” realizowanego przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu w Gminie Miejskiej Przemyśl w 2019 roku,
– Zmiana w Regulaminie pilotażowego programu ,,Aktywny Samorząd” obowiązujących w 2019 roku,
– Instrukcja kasowa,
– Wprowadzenie dokumentacji przyjętych zasad (polityki) rachunkowości w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Przepisy wewnętrzne dotyczące zasad rachunkowości w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu w zakresie ewidencji księgowej Projektu pn. ,,Przemyślany Rozwój”,
– Powołanie Komisji Rekrutacyjnej do przeprowadzenia naboru na stanowisko ,,Informatyka” w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Powołanie Komisji Rekrutacyjnej do przeprowadzenia naboru na stanowisko ,,Inspektora ochrony danych” w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Ekwiwalent za odzież i dodatek za pranie,
– Regulamin awansowania pracowników MOPS Przemyśl i Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Przemyślu,
– Otwarty konkurs ofert na finansowanie całodobowego schronienia i wyżywienia działalności polegającej na zapewnieniu schronienia dla osób bezdomnych w formie noclegowni oraz w formie ogrzewalni w okresie od dnia 01 stycznia 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r.,
– Ogłoszenie naboru kandydatów – przedstawicieli organizacji pozarządowych na członków komisji konkursowej oceniającej oferty składane w ramach otwartego konkursu ofert,
– Powołanie Zespołu ds. aktualizacji oceny ryzyka zawodowego w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu,
– Skrócenie czasu pracy w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu i Powiatowym Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Przemyślu,
– Zmiana zarządzenia nr 27/2019 Dyrektora MOPS Przemyśl z dnia 19 sierpnia 2019 r. w sprawie ustalenia zakresu terytorialnego i osobowego rejonów pracy socjalnej na terenie Miasta Przemyśla,
– Komisja Konkursowa ds. oceny ofert – schronisko.
Przedstawiciele MOPS brali udział w pracach różnych struktur i zespołów na terenie miasta Przemyśla m.in. w pracach Powiatowej Rady Zatrudnienia, Powiatowej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych, Zespołu Reagowania Kryzysowego, Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Komisji Lokalowej (Mieszkaniowej), Wojewódzkiego Zespołu ds. Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi oraz Zespołu Kierowania Obroną Cywilną Miasta Przemyśla.
2. Kontrole zewnętrzne
W roku 2019 w MOPS przeprowadzonych zostało dwie kontrole:
- Kontrola Projektu – Wykorzystanie budżetu w 2017 roku,
- Państwowa Inspekcja Pracy.
3. Kontrole w jednostkach nadzorowanych
W roku 2019 przeprowadzono kontrole w trzech Warsztatach Terapii Zajęciowej:
I Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział w Przemyślu
Nie wydano zaleceń pokontrolnych z uwagi na to, że nie stwierdzono nieprawidłowości w kontrolowanym zakresie.
II Warsztat Terapii Zajęciowej prowadzony przez Przemyski Klub Sportu i Rekreacji Niewidomych i Słabowidzących ,,Podkarpacie”
Nie wydano zaleceń pokontrolnych z uwagi na to, że nie stwierdzono nieprawidłowości w kontrolowanym zakresie.
III Warsztat Terapii Zajęciowej prowadzony przez Stowarzyszenie Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w Przemyślu
Nie wydano zaleceń pokontrolnych z uwagi na to, że nie stwierdzono nieprawidłowości w kontrolowanym zakresie.
II. Zasoby kadrowe Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
1. Zatrudnienie.
Według stanu na dzień 31.12.2019 r. MOPS zatrudniał 129 pracowników tj. 125,7 etatów, z czego Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności zatrudniał 7 osób tj. 6,5 etatów oraz 12 lekarzy i innych specjalistów świadczyło praco pracę w ramach umowy zlecenia (przewodniczący i członkowie komisji orzekających o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności).
W MOPS i PZOON zatrudniano 24 pracowników z orzeczonym stopniem niepełnosprawności, co sprawia, że wyznaczony dla jednostek samorządowych minimalny wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych był znacznie przekroczony i w związku z tym MOPS nie wnosił wpłat na fundusz PFRON.
W roku 2019 zanotowano następujący ruch kadrowy: przyjęto do pracy 5 pracowników, zaś rozwiązano stosunek pracy z 8 pracownikami.
Przyjęcia: po stażu, zastępstwo, prace interwencyjne.
Odejścia: 5 – upływ czasu, 2 – przejście na emeryturę, 1 – wypowiedzenie umowy przez pracownika, 0 – wypowiedzenie umowy przez pracodawcę.
W 2019 roku kontynuowano program rynku pracy dot. organizacji prac społecznie użytecznych. Z tej formy aktywizacji zawodowej skorzystało w MOPS 6 osób wykonując różne prace o charakterze pomocniczym (utrzymanie czystości na terenie obiektów, odśnieżanie, konserwacje itp.)
Struktura zatrudnienia według komórek organizacyjnych i etatów przedstawia się następująco (stan na 31.12.2019 r.):
– kierownictwo Ośrodka – 3 etaty,
– obsługa prawna – 1 etat,
– obsługa informatyczna – 2 etaty,
– Dział Pomocy Środowiskowej – 42 etatów,
– Dział Administracji – 8 etatów,
– Dział Dodatków Mieszkaniowych – 11 etatów,
– Dział Finansowo-Księgowy – 14 etatów,
– Dział Świadczeń i Dokumentacji – 7 etatów,
– Dział Wspierania Rodziny i Pieczy Zastępczej – 10 etatów,
– Wieloosobowe Stanowisko ds. Rehabilitacji Społecznej – 3 etaty,
– Dział Świadczeń Rodzinnych, Alimentacyjnych i Wychowawczych – 15 etatów,
– Wieloosobowe stanowisko ds. realizacji projektu – 2 3/4 etaty,
– Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności -6,5 etatów
– Starszy Inspektor ds. BHP – ¼ etatu,
– Inspektor ochrony danych – 0,2 etatu.
2. Doskonalenie zawodowe pracowników, kursy, szkolenia
W roku 2019 pracownicy MOPS skorzystali z wielu szkoleń organizowanych przez firmy zewnętrzne, z których znaczna część nie była finansowana z środków pochodzących z budżetu MOPS, były to szkolenia bezpłatne. Tut. Ośrodek pozyskał także środki na szkolenia z Krajowego Funduszu Szkoleniowego.
Kursy, szkolenia oraz warsztaty, w których udział brali pracownicy:
– ,,Fundusz alimentacyjny”,
– „Problematyka interwencji kryzysowej”,
– „Świadczenia wychowawcze 500+”,
– „Karta dużej rodziny – nowelizacja”,
– „Superwizja”,
– „Współpraca między służbami”,
– „Jak skutecznie budować system wsparcia rodziny?”,
– „Procedury związane z odbieraniem dziecka”,
– „Praca z rodziną z problemami uzależnienia”,
– „Superwizja gr V”,
– „Mediacje – profesjonalny sposób rozwiązywania problemów na drodze dialogu motywującego w pracy z rodziną”,
– „Świadczenia rodzinne oraz świadczenia wychowawcze 500+”,
– „Spotkanie konsultacyjne”,
– ,,Diagnoza rodziny w kontekście działań interwencyjnych”,
– „Zamówienia publiczne i zasady konkurencyjności”,
– ,,Zachowania autodestrukcyjne”,
– „Wielcy nieobecni na rynku pracy – bierni zawodowo na rynku pracy”,
– „Zmiany, umowy z wykonawcą w świetle obowiązującej ustawy Prawo Zamówień Publicznych”,
– „Poprawna realizacja zasady dostępności dla polityki spójności na lata 2014-2020, w kontekście realizowanych projektów współfinansowanych ze środków EFS”,
– „Karta Dużej Rodziny”,
– „Praktyczne aspekty elektronizacji zamówień publicznych”,
– „Kodeks postępowania administracyjnego w OPS”,
– ,,Zasada dostępności dla polityki spójności na lata 2014-2020”,
– ,,Superwizja VI spotkanie”,
– ,,Projekt „Narzędzie agregowania i monitorowania danych w obszarze włączenia społecznego”,
– „Zarządzanie dokumentacją w sekretariacie i kancelarii”,
– „XXIII Konferencja przeciw przemocy w rodzinie – sytuacja osób starszych”,
– „Przeprowadzenie postępowania na przykładzie przetargu nieograniczonego dofinansowanego ze środków UE”,
– ,,Świadczenie wychowawcze 500+”,
– ,,Aspekty finansowo – księgowe w projektach EFS realizowanych w ramach RPO Województwa Podkarpackiego 2014-2020”,
– ,,Aspekty finansowo – księgowe w projektach EFS realizowanych w ramach RPO Województwa Podkarpackiego 2014-2020”,
– ,,Projekt „Narzędzie agregowania i monitorowania danych w obszarze włączenia społecznego”,
– ,,Spotkanie szkoleniowo konsultacyjne (Aktywny Samorząd)”,
– ,,Jak dobrze przygotować się do nowego okresu zasiłkowego?”,
– ,,Sprawozdawczość jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych za II kwartał”,
– ,,Dodatki mieszkaniowe i energetyczne w świetle obowiązującego prawa”,
– ,,Zamówienia publiczne i zasady konkurencyjności w EFS”,
– ,,Wypadki przy pracy w praktyce – szkolenie”,
– ,,Fundusz alimentacyjny 2019”,
– ,,Spotkanie informacyjne”,
– ,,Spotkanie szkoleniowo – warsztatowe dot. programu SOW”,
– ,,Karta Dużej Rodziny”,
– ,,Społeczne i prawne aspekty handlu ludźmi”,
– ,,Zasada konkurencyjności o rozeznanie rynku w zamówieniach udzielanych na podstawie wytycznych w zakresie kwalifikalności wydatków w ramach EFRR, EFS oraz FS na lata 2014-2020”,
– ,,Podkarpackie Forum Bezpieczeństwa”,
– ,,Świadczenia rodzinne – aktualne problemy”,
– ,,Małe zamówienia publiczne do 30 tys. EURO”,
– ,,Szkolenie z zakresu elektronicznej komunikacji pomiędzy Gminą a Wojewodą”,
– ,,Zamówienia publiczne”,
– ,,Wizja pracy socjalnej w zakresie rozwiązywania problemów osób, rodzin i społeczności lokalnych”,
– ,,Polityka zabezpieczenia społecznego w jednostce samorządu terytorialnego”,
– ,,Zamknięcie ksiąg rachunkowych OPS – praktyczne warsztaty”,
– ,,Spotkanie informacyjne dot. grantów na współpracę międzynarodową dla realizatorów projektów z EFS”,
– ,,Obsługa SOW”,
– ,,Szkolenie dot. realizacji projektu współfinansowanego z EFS w pigułce”,
– ,,Ochrona danych osobowych w projektach współfinansowanych z EFS”,
– ,,Szkolenie w zakresie systemu CESARZ, sprawozdania budżetowe”.
Łącznie z różnych form szkoleń skorzystało 47 pracowników, z tego niektórzy kilkakrotnie (w roku poprzednim 84 osoby).
Zgodnie z przepisami terminowo organizowane są szkolenia okresowe pracowników z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
3. Warunki pracy, wyposażenie.
Główna siedziba MOPS mieści się przy ul. Leszczyńskiego 3 w budynku wolnostojącym trzykondygnacyjnym z zagospodarowaną sutereną i strychem o łącznej powierzchni 1.066 m2, w tym 534 m2 powierzchni biurowej. Budynek ten od roku 2012 jest w trwałym zarządzie MOPS.
Budynek znajduje się w dobrym stanie technicznym i w znacznym stopniu przystosowany jest do potrzeb osób niepełnosprawnych. Na terenie parceli znajduje się parking samochodowy dla pracowników i klientów, w tym także stanowiska postojowe dla osób niepełnosprawnych.
W siedzibie przy ul. Leszczyńskiego 3 oraz w oddziale przy ul. Dworskiego 98 wykonywane są niezbędne bieżące remonty w celu utrzymania obiektów w dobrej kondycji technicznej (cyklinowanie parkietów, ułożenie paneli podłogowych, malowanie pomieszczeń biurowych i użytkowych, uzupełnianie infrastruktury, modernizacja sieci elektrycznej, doposażenie w klimatyzatory itp.).
W niedalekim sąsiedztwie przy ul. Dworskiego 98 w budynku Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1 na zasadzie użyczenia MOPS zajmuje dwie kondygnacje (wysoki parter oraz piętro). W pomieszczeniach na parterze mieści się Dział Świadczeń Rodzinnych, Alimentacyjnych i Wychowawczych oraz stanowiska związane z obsługą osób niepełnosprawnych (PFRON), zaś na piętrze Dział Dodatków Mieszkaniowych z sekcją ds. dodatku energetycznego oraz stypendiów i zasiłków szkolnych, Dział Wspierania Rodziny i Pieczy Zastępczej wraz z Ośrodkiem Wsparcia Socjalnego. Łącznie zajmujemy tam 20 pomieszczeń biurowych oraz kilka gospodarczych.
Budynek wyposażony jest w dźwig dla osób niepełnosprawnych, a stan techniczny użytkowanych pomieszczeń jest zadowalający.
Budynki przy ul. Leszczyńskiego 3 oraz Dworskiego 98, a w nich systemy informatyczne, posiadane sprzęty, dokumentacja w archiwum zakładowym są zabezpieczone elektronicznym systemem antywłamaniowym oraz monitoringu.
W miarę posiadanych środków finansowych dokonywano systematycznej wymiany zużytych mebli i sprzętu biurowego.
III. Budżet MOPS
W 2019 r. realizując powierzone zadania wydano kwotę 97 250 362,79 zł stanowiącą 99,5 % planowanego budżetu. Na podstawie decyzji administracyjnych MOPS – finansowanie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest dokonywane bezpośrednio z budżetu Urzędu Miejskiego do jednostek je realizujących tj. PCK oraz PKPS.
Tabela Nr 1. Wykonanie planu budżetu według rozdziałów w 2019 r.
Lp. | Tytuł | Plan w złotych | Wykonanie w złotych | Wykonanie w procentach |
1 | Rozdział 85195 Pozostała działalność | 10 680,00 | 10 679,29 | 100,0 |
2 | Rozdział 85202 Domy pomocy społecznej | 5 717 442,84 | 5 716 586,89 | 100,0 |
3 | Rozdział 85205 Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie | 800,00 | 770,00 | 96,3 |
4 | Rozdział 85213 Składki na ubezp. zdrowotne | 252 360,00 | 251 469,49 | 99,5 |
5 | Rozdział 85214 Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezp. społeczne | 2 002 440,00 | 1 991 504,07 | 99,5 |
6 | Rozdział 85215 Dodatki mieszkaniowe | 2 914 270,00 | 2 910 144,21 | 99,9 |
7 | Rozdział 85216 Zasiłki stałe | 2 428 922,00 | 2 420 207,30 | 99,6 |
9 | Rozdział 85219 Ośrodki pomocy społecznej | 5 600 338,00 | 5 357 053,85 | 95,7 |
10 | Rozdział 85220 Poradnictwo, mieszkania chronione i interwokaliczny | 27 700,00 | 25 708,09 | 92,8 |
11 | Rozdział 85228 Usługi opiekuńcze oraz usługi specjalistyczne | Budżet SPO | Budżet SPO | – |
12 | Rozdział 85230 Pomoc państwa w zakresie dożywiania | 2 250 500,00 | 2 244 185,81 | 99,7 |
13 | Rozdział 85295 Pozostała działalność | 433 762,84 | 399 964,63 | 92,2 |
14 | Rozdział 85321 ZON | 748 826,50 | 736 450,45 | 98,3 |
15 | Rozdział 85415 Pomoc materialna dla uczniów – stypendia socjalne | 296 666,00 | 277 508,31 | 93,5 |
16 | Rozdział 85501 Świadczenie wychowawcze | 42 578 212,00 | 42 572 093,38 | 100,0 |
17 | Rozdział 85502 Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego | 27 288 623,00 | 27 282 207,33 | 100,0 |
18 | Rozdział 85503 Karta Dużej Rodziny | 6 800,00 | 5 842,03 | 85,9 |
19 | Rozdział 85504 Asystent rodziny | 2 291 510,00 | 2 195 979,29 | 95,8 |
20 | Rozdział 85508 Rodziny zastępcze | 2 219 985,00 | 2 209 389,54 | 99,5 |
21 | Rozdział 85510 Placówki opiekuńczo-wychowawcze | 236 985,00 | 227 814,77 | 94,3 |
22 | Rozdział 85513 Składki na ubezp. zdrowotne | 417 300,00 | 414 804,06 | 99,4 |
Ogółem | 97 724 123,18 | 97 250 362,79 | – |
Tabela Nr 2. Wykonanie budżetu MOPS w Przemyślu za rok 2019 – Układ wykonawczy 2020.
Lp. | Tytuł | Wykonanie 2019 | Plan po zmianach 2020 | Układ wykonawczy budżetu 2020 |
1 | Rozdział 85195 Pozostała działalność – zadania zlecone | 10 679,29 | 0,00 | 0,00 |
2 | Rozdział 85202 Domy pomocy społecznej – zadania własne | 5 716 586,89 | 6 143 000,00 | 6 143 000,00 |
3 | Rozdział 85205 Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie – zadania własne | 770,00 | 2 000,00 | 2 000,00 |
4 | Rozdział 85213 Składki na ubezpieczenie zdrowotne – dotacja na zad. własne | 251 469,49 | 217 900,00 | 217 900,00 |
5 | Rozdział 85214 Zasiłki i pomoc w naturze w tym: zadania własne: -zas. cel., okres., bil. kred. -zasiłki dla uczestników projektów UE -okresowe – dotacja na zad. własne | 1 991 504,07 106 841,71 72 811,11 1 811 851,25 | 2 361 465,00 199 000,00 76 565,00 2 085 900,00 | 2 361 465,00 199 000,00 76 565,00 2 085 900,00 |
6 | Rozdział 85215 Dodatki mieszkaniowe w tym: – zadania własne – zadania zlecone | 2 910 144,21 2 877 024,08 33 120,13 | 2 609 000,00 2 600 000,00 9 000,00 | 2 600 000,00 2 600 000,00 0,00 |
7 | Rozdział 85216 Zasiłki stałe – dotacja na zad. własne | 2 420 207,30 | 2 061 400,00 | 2 061 400,00 |
8 | Rozdział 85219 Ośrodki pomocy społ. w tym: – zadania własne – dotacja na zad. własne – zadania zlecenie | 5 357 053,85 4 553 515,85 718 866,00 84 672,00 | 5 502 272,00 4 876 460,00 571 520,00 54 292,00 | 5 464 180,00 4 876 460,00 571 520,00 16 200,00 |
9 | Rozdział 85220 Poradnictwo, mieszkania chronione i OWS – zadania własne | 25 708,09 | 22 000,00 | 22 000,00 |
10 | Rozdział 85228 Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze | SPO | SPO | SPO |
11 | Rozdział 85230 Pomoc w zakresie dożywiania w tym: – zadania własne – dotacja na zad. własne | 2 244 185,81 1 676 500,00 567 685,81 | 570 000,00 570 000,00 0,00 | 570 000,00 570 000,00 0,00 |
12 | Rozdział 85295 Pozostała działalność w tym zadania własne: – prace społecznie-użyteczne – projekt „Przemyślany Rozwój” | |||
13 | Rozdział 85321 ZON – zadania zlecone | 736 450,45 | 549 795,00 | 549 795,00 |
14 | Rozdział 85415 – pomoc materialna dla uczniów, inne formy pomocy dla uczniów w tym: – zadania własne – dotacja na zad. własne | 277 508,31 55 501,66 222 006,65 | 62 500,00 62 500,00 0,00 | 62 500,00 62 500,00 0,00 |
15 | Rozdział 85501 Świadczenie wychowawcze – zadania zlecone | 42 572 093,38 | 43 868 000,00 | 43 868 000,00 |
16 | Rozdział 85502 Świadczenia rodzinne w tym: – zadania własne – zadania zlecone | 27 282 207,33 118 011,40 27 164 195,93 | 26 137 600,00 100 000,00 26 037 600,00 | 26 137 600,00 100 000,00 26 037 600,00 |
17 | Rozdział 85503 Karta Dużej Rodziny – zadania zlecone | 5 842,03 | 3 000,00 | – |
18 | Rozdział 85504 Asystent rodziny w tym: – zadania własne – dotacja na zad. własne – zadania zlecone | 2 195 979,29 162 357,40 89 324,00 1 944 297,89 | 2 211 727,00 262 627,00 0,00 1 949 100,00 | 2 211 727,00 262 627,00 0,00 1 949 100,00 |
19 | Rozdział 85508 Rodziny zastępcze w tym: – zadania własne – dotacja na zad. własne – zadania zlecone | 2 209 389,54 1 668 425,74 83 534,00 457 429,80 | 2 299 838,00 1 725 838,00 0,00 574 000,00 | 2 391 838,00 1 725 838,00 0,00 666 000,00 |
20 | Rozdział 85510 Placówki opiekuńczo-wychowawcze – zadania własne – zadania zlecone | 227 814,77 67 112,60 160 702,17 | 355 100,00 90 000,00 265 100,00 | 355 100,00 90 000,00 265 100,00 |
21 | Rozdział 85513 Składki na ubezpieczenie zdrowotne – zadania zlecone | 414 804,06 | 276 200,00 | 276 200,00 |
Ogółem | 97 250 362,79 | 95 562 786,00 | 95 604 694,00 |
Tabela Nr 3. Wykonanie planu budżetu według rozdziałów w latach 2016 – 2019.
Lp. | Tytuł | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | układ wykonawczy 2020 |
1 | Rozdział 85195 Pozostała działalność | 11 735 | 11 793 | 9 096 | 10 679 | 0 |
2 | Rozdział 85201 Placówki opiekuńczo-wychowawcze | 218 032 | —————- | ————– | ————– | —————- |
3 | Rozdział 85202 Domy pomocy społecznej | 3 693 275 | 4 155 534 | 5 080 290 | 5 716 587 | 6 143 000 |
4 | Rozdział 85204 Rodziny zastępcze | 2 238 485 | —————- | ————– | ————– | ————— |
5 | Rozdział 85205 Zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie | 2 875 | 2 454 | 1 672 | 770 | 2 000 |
6 | Rozdział 85206 Asystent rodziny | 179 083 | —————- | ————– | ————– | —————- |
7 | Rozdział 85211 Świadczenia wychowawcze | 25 131 309 | —————- | ————– | ————– | —————- |
8 | Rozdział 85212 Świadczenia rodzinne | 2 451 5317 | —————- | ————– | ————– | ————— |
9 | Rozdział 85213 Składki na ubezpieczenie zdrowotne | 532 728 | 565 657 | 592 913 | 251 470 | 217 900 |
10 | Rozdział 85214 Zasiłki i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenie społeczne | 3 176 997 | 2 852 367 | 2 269 243 | 1 991 504 | 2 361 465 |
11 | Rozdział 85215 Dodatki mieszkaniowe | 4 272 770 | 3 906 005 | 3 435 615 | 2 910 144 | 2 600 000 |
12 | Rozdział 85216 Zasiłki stałe | 2 374 134 | 2 329 093 | 2 219 461 | 2 420 207 | 2 061 400 |
13 | Rozdział 85219 Ośrodki pomocy społecznej | 4 657 457 | 4 520 760 | 5 574 562 | 5 357 054 | 5 464 180 |
14 | Rozdział 85220 Poradnictwo, mieszkania chronione i OWS | 30 928 | 22 041 | 23 597 | 25 708 | 22 000 |
15 | Rozdział 85228 Usługi opiekuńcze i specjalistyczne | SPO 850 943 | SPO 1 459 130 | SPO 1 516 812 | SPO 1 552 847 | SPO 1 728 912 |
16 | Rozdział 85230 Pomoc w zakresie dożywiania | 0 | 2 079 748 | 2 481 467 | 2 244 186 | 570 000 |
17 | Rozdział 85231 Pomoc dla cudzoziemców | 0 | 26 033 | 12 015 | 0 | 0 |
18 | Rozdział 85295 Pozostała działalność prace społecznie użyteczne oraz projekty UE | 1 864 436 | 712 509 | 452 708 | 399 965 | 309 989 |
19 | Rozdział 85321 ZON | 664 815 | 634 733 | 674 177 | 736 451 | 549 795 |
20 | Rozdział 85322 Fundusz Pracy | —————- | —————- | 33 564,00 | 0 | 0 |
21 | Rozdział 85415 Pomoc materialna dla uczniów, inne formy pomocy dla uczniów | 713 259 | 525 988 | 397 410 | 277 508 | 62 500 |
22 | Rozdział 85501 Świadczenie wychowawczy | 0 | 33 986 771 | 32 705 532 | 42 572 093 | 43 868 000 |
23 | Rozdział 85502 Świadczenia rodzinne | 0 | 25 598 224 | 25 950 782 | 27 282 207 | 26 137 600 |
24 | Rozdział 85503 Karta Dużej Rodziny | 0 | 1 198 | 1 834 | 5 842 | 0 |
25 | Rozdział 85504 Asystent rodziny | 0 | 147 210 | 2 135 703 | 2 195 979 | 2 211 727 |
26 | Rozdział 85508 Rodziny zastępcze | 0 | 2 417 166 | 2 265 059 | 2 209 390 | 2 391 838 |
27 | Rozdział 85510 Placówki opiekuńczo-wychowawcze | 0 | 177 304 | 186 047 | 227 815 | 355 100 |
28 | Rozdział 85513 Składki na ubezpieczenie zdrowotne | 0 | 0 | 0 | 414 804 | 276 200 |
Ogółem | 75 128 578 | 86 131 718 | 88 019 559 | 98 803 210 | 97 333 606 |
Informacja o wniesionych przez klientów MOPS w Przemyślu odwołaniach od decyzji administracyjnych do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Przemyślu w 2016-2019 r.
Tabela Nr 4. Decyzje administracyjne z zakresu pomocy społecznej wydane w latach 2016 -2019.
Wyszczególnienie | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Ilość decyzji ogółem | 10 389 | 9 094 | 8 407 | 8 422 |
w tym odwołań | 42 | 31 | 46 | 40 |
Decyzje uchylone do ponownego rozpatrzenia | 20 | 19 | 24 | 12 |
Decyzje utrzymane w mocy | 17 | 10 | 21 | 24 |
Inne rozstrzygnięcie | 5 | 2 | 1 | 4 |
Brak rozstrzygnięcia | 0 | 0 | 0 | 0 |
Tabela Nr 4a. Decyzje administracyjne z zakresu świadczeń rodzinnych oraz funduszu alimentacyjnego wydane w latach 2016 – 2019.
Wyszczególnienie | Ze świadczeń rodzinnych | Fundusz alimentacyjny | ||||||
2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
Ilość decyzji ogółem | 5 525 | 5 205 | 7 600 | 4 648 | 774 | 790 | 686 | 569 |
w tym odwołań | 14 | 30 | 14 | 26 | 10 | 7 | 10 | 10 |
Decyzje uchylone do ponownego rozpatrzenia | 8 | 15 | 5 | 6 | 4 | 1 | 1 | 7 |
Decyzje utrzymane w mocy | 5 | 11 | 8 | 17 | 5 | 4 | 9 | 3 |
Inne rozstrzygnięcie | 1 | 4 | 1 | 3 | 1 | 2 | 0 | 0 |
Brak rozstrzygnięcia | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Tabela Nr 4b. Decyzje administracyjne z zakresu świadczeń wychowawczych w latach 2016-2019.
Wyszczególnienie | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Ilość decyzji ogółem | 4 367 | 4 588 | 4 648 | 1 017 |
w tym odwołań | 11 | 31 | 14 | 10 |
Decyzje uchylone do ponownego rozpatrzenia | 3 | 19 | 7 | 4 |
Decyzje utrzymane w mocy | 7 | 10 | 7 | 4 |
Inne rozstrzygnięcie | 1 | 2 | 0 | 2 |
Brak rozstrzygnięcia | 0 | 0 | 0 | 0 |
IV. Pomoc Środowiskowa
A. Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane przez gminę.
Tabela Nr 5. Realizacja zadań według form pomocy w 2019 r.
Lp. | Formy pomocy | Liczba osób którym decyzją przyznano świadczenie | Liczba osób w rodzinie | Kwota świadczenia w złotych | % stosunku do 2018 |
1. | Specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi | 36 | 93 | 402 977,90* | 92,46 |
*W tym dotacja Wojewody Podkarpackiego 402 545,00 zł
Organizowanie i świadczenie specjalistycznych usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi.
Specjalistyczne usługi dla osób z zaburzeniami psychicznymi są szczególnym rodzajem usług specjalistycznych. Pomoc udzielana jest tu wyróżnionej grupie osób. Zasady jej przyznawania i odpłatności określa rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej, a nie tak jak w przypadku pozostałych usług opiekuńczych, regulacje gminne. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego określa, że ośrodki pomocy społecznej, w porozumieniu z poradniami zdrowia psychicznego czy innymi specjalistycznymi placówkami terapeutycznymi, organizują oparcie społeczne dla osób, które z powodu choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego mają poważne trudności w życiu codziennym, zwłaszcza w relacjach z otoczeniem, w zakresie edukacji, zatrudnienia oraz w sprawach bytowych.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze realizowane były w środowiskach domowych 37 osobom (w jednej z rodzin usługi świadczone były 2 osobom): 20 osób dorosłych i 17 dzieci autystycznych. W wyniku ogłoszonego w 2015 r. otwartego konkursu ofert na realizację tego zadania w styczniu 2016 r. podpisano umowę zlecającą realizację tych usług Zarządowi Okręgowemu Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej w Przemyślu do 31 grudnia 2020 roku. Od 2017 koszt 1 godziny usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi wyniósł 23,90 zł.
Tabela Nr 6. Realizacja usług specjalistycznych dla osób z zaburzeniami psychicznymi w latach 2016-2018.
Lata | Ilość godzin wykonana | Ilość osób objętych pomocą |
2016 | 17 227 | 42 |
2017 | 17 770 | 44 |
2018 | 18 236 | 44 |
2019 | 16 861 | 37 |
B. Zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym.
Tabela Nr 7. Realizacja zadań według form pomocy – 2019 r.
Lp. | Formy pomocy | Liczba osób, którym przyznano świadczenie | Liczba osób w rodzinie | Kwota świadczeń w złotych | Procentowy wskaźnik wzrostu do 2018 roku |
1 | Zasiłki stałe w tym: Środki własne Środki z dotacji | 458 | 621 | 2 420 207 0 2 420 207 | 109,04 |
2 | Zasiłki okres. w tym: Środki własne Środki z dotacji | 757 x x | 2 086 | 1 813 887 2 036 1 811 851 | 90,47 85,47 90,48 |
3 | Posiłek w tym* Dzieci | 933 877 | 2 211 2 147 | 415 985 342 226 | 100,17 103,61 |
4 | Usługi opiekuńcze** | 239 | 267 | 990 768 | 109,36 |
5 | Zasiłek celowy zdarzenie losowe | 1 | 1 | 1 000 | 25,00 |
6 | Sprawienie pogrzebu | 8 | 12 | 17 136 | 181,53 |
7 | Zasiłek celowy, celowy specjalny, celowy zwrotny*** | 1 543 | 3 890 | 1 985 413 | 85,72 |
8 | Poradnictwo specjalistyczne Interwencja kryzysowa Praca socjalna | 78 9 2 223 | 176 30 5 191 | X X X | 140,80 130,43 90,72 |
* dane zawierają dożywianie w przedszkolach, szkołach, obiady dowożone,
** kwota nie uwzględniana w budżecie MOPS, pomniejszona o odpłatność –159 100 zł,
***dane zawierają pomoc formie zasiłków celowych na żywność z programu dożywiania.
1. Zasiłek stały.
Zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej lub osobie w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeśli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie jest niższy od kryterium dochodowego. Osobie otrzymującej zasiłek stały opłaca się składki na ubezpieczenie zdrowotne, jeżeli nie posiada do nich prawa z innych systemów. Kwota zasiłku od X 2018 r. nie może być wyższa niż 645 zł i nie niższa niż 30 zł, co stanowi różnicę pomiędzy kryterium dochodowym, a posiadanym dochodem.
Tabela Nr 8. Realizacja zasiłków stałych w latach 2016 – 2019.
Lp. | Lata | Liczba osób objętych pomocą | Wydatkowana kwota |
2016 | 487 | 2 374 134 | |
2017 | 497 | 2 329 093 | |
2018 | 458 | 2 219 461 | |
2019 | 458 | 2 420 207 |
2. Zasiłek okresowy.
Zasiłek okresowy przysługuje w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.
Kwota zasiłku okresowego stanowi różnicę między kryterium dochodowym, a posiadanym dochodem, z tym że zasiłek nie może być niższy od 50 % tej różnicy, jednak nie mniej niż 20,00 zł.
Gmina Miejska Przemyśl w 2018 r. otrzymała dotację celową na realizację tego zadania z budżetu państwa, a uzupełnienie zasiłku nastąpiło ze środków własnych gminy.
Tabela Nr 9. Realizacja zasiłków okresowych w latach 2016-2019.
Wyszczególnienie | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Wydatkowana kwota | 2 969 265 | 2 469 337 | 2 004 886 | 1 813 887 |
Wzrost do roku poprzedniego | 100,02 % | 83,16% | 81,19 % | 90,47 |
Liczba rodzin | 1 156 | 977 | 822 | 840 |
3. Wieloletni program „Posiłek w szkole i w domu”.
2019 rok był pierwszym rokiem obowiązywania nowego wieloletniego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019 – 2023 ustanowionego Uchwałą Nr 140 Rady Ministrów z dnia 15 października 2018 r.
W ubiegłym roku na realizację tego programu wydatkowano kwotę 2 158 236 zł, w tym środki z budżetu gminy 481 736 zł. Dożywianie jest realizowane głównie w formie świadczenia pieniężnego na zakup żywności, gorącego posiłku w przedszkolach, żłobkach, świetlicach szkolnych, środowiskowych, bursach szkolnych i internatach, kuchniach prowadzonych przez organizacje pozarządowe itp.
Tabela Nr 10. Realizacja programu “Posiłek w szkole i w domu” w 2019 roku.
Wyszczególnienie | Dzieci 0-7 | Uczniowie do czasu ukończenia szkoły ponad gimnazjalnej | Pozostałe osoby otrzymujące pomoc na podst. art. 7 ustawy o pomocy społecznej | Razem 2019 r. | % w stosunku do 2018 r. |
Liczba osób objęta programem | 664 | 978 | 2 348 | 3 921 | 100,36 |
Koszt programu w złotych | X | X | X | 2 158 236 | 89,86 |
w tym budżet gminy | X | X | X | 481 736 | 99,99 |
Liczba posiłków | 34 832 | 46 865 | 4 834 | 86 531 | 92,41 |
Z tabeli Nr 10 wynika, że liczba osób objętych Programem „Posiłek w szkole i w domu” jest na tym samym poziomie co w roku w ostatnim roku funkcjonowania programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania”. Spadła natomiast kwota środków przeznaczonych na dożywianie o 243 543,00 zł.
Pomoc doraźna lub okresowa w postaci gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić. W 2019 roku dożywianiem objęto – 876 dzieci w wieku od 0 do ukończenia szkoły różnego typu. Dożywianie dzieci było prowadzone w systemie zbiorowym w żłobkach, przedszkolach, szkołach różnego typu, bursach, internatach szkolnych i poprzez organizacje pozarządowe.
Pomoc w formie dożywiania przyznawano w 2019 roku bezpłatnie, jeżeli dochód nie przekraczał 150 % kryterium dochodowego, czyli dla osoby samotnie gospodarującej 1 051,50 zł netto, natomiast na osobę w rodzinie – 792,00 zł netto. Przy dochodzie rodziny wyższym stosowano częściową odpłatność na podstawie Uchwały Nr 41/2018 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 11 stycznia 2019 r. w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do przyznania nieodpłatnie pomocy w ramach wieloletniego rządowego programu „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023 oraz określenia zasad zwrotu poniesionych na ten cel wydatków i określenia warunków odpłatności za udzieloną pomoc. W tej sprawie wszystkie wnioski o przyznanie pomocy w formie posiłku dla dzieci i młodzieży zostały rozpatrzone pozytywnie.
W ramach posiłków (poza dożywianiem dzieci w szkołach) kontynuowane jest dowożenie pełnych obiadów do miejsca zamieszkania dla 39 osób w 2019 r.
Tabela Nr 11. Realizacja programu „Posiłek w szkole i w domu” w 2019 roku.
Lata | Liczba osób objętych pomocą | Kwota dotacji (bez środków na doposażenie i dowóz posiłków) | Udział własny gminy | Ogółem środki na dożywianie |
2019 | 3 921 | 1 676 500 | 481 736 | 2 158 236 |
4. Usługi opiekuńcze.
Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania. Zakres usług musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb osoby, obejmuje pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości zapewnienie kontaktów z otoczeniem. W 2011 roku Prezydent Miasta powierzył realizację tego zadania w drodze otwartego konkursu ofert organizacjom pozarządowym: Polskiemu Komitetowi Pomocy Społecznej oraz Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi. Umowy zawarte były do końca 2015 roku. Z początkiem roku 2016 zawarto z w/w placówkami nowe umowy na świadczenie usług, które obowiązywać mają do końca 2020 roku. Pomoc przyznawana jest nieodpłatnie osobom samotnym posiadającym dochód do 1 051,50 zł netto, zaś osobom w rodzinie 792,00 zł netto. Osoby o wyższym dochodzie ponoszą częściową odpłatność za usługi na podstawie Uchwały Nr 268/2008 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie zasad zwrotu wydatków na usługi opiekuńcze, pomoc w naturze lub pieniężną przyznaną pod warunkiem zwrotu oraz pomoc na ekonomiczne usamodzielnienie oraz uchwały Nr 102/2012 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 26 kwietnia 2012 r. zmieniającej ww. cyt. uchwałę, która określiła szczegółowe warunki przyznawania i odpłatności za świadczone usługi na terenie miasta. Ustalenie zakresu usług oraz odpłatności za ich świadczenie w formie decyzji administracyjnej jest zadaniem MOPS.
W trakcie roku pracownicy socjalni wizytują środowiska osób, którym świadczone są usługi opiekuńcze zwracając uwagę na zgodność zakresu usług z potrzebami i wydaną decyzją szczególnie w okresie jesienno-zimowym.
5. Zasiłek celowy.
W celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Może on być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw sprzętu użytku domowego, a także kosztów pogrzebu.
Tabela Nr 12. Realizacja zasiłków celowych w latach 2016– 2019.
Lata | Kwota świadczenia w złotych | Liczba osób którym przyznano pomoc | Liczba świadczeń | Średnia wysokość zasiłku w złotych |
2016 | 189 409 | 961 | 1 046 | 181 |
2017 | 171 679 | 877 | 1 161 | 148 |
2018 | 138 431 | 868 | 832 | 166 |
2019 | 85 146 | 589 | 501 | 170 |
6. Pomoc rzeczowa.
Pomoc w formie rzeczowej realizowana jest po uzyskaniu darów od indywidualnych darczyńców przekazywanych do MOPS, organizacji pozarządowych, z Unijnego Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020.
Celem Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020 jest dotarcie z pomocą żywnościową do grup osób najbardziej potrzebujących. Głównym celem programu jest udzielenie wsparcia osobom potrzebującym poprzez cykliczne przekazywanie paczek żywnościowych oraz umożliwienie udziału w warsztatach kulinarno – żywieniowych oraz edukacyjnych dotyczących wzmocnienia samodzielności i kompetencji w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego. Od sierpnia 2019 roku rozpoczęła się realizacja Podprogramu 2019, w ramach którego osoby najbardziej potrzebujące w całej Polsce mogły skorzystać ze wsparcia w postaci żywności, jak również możliwości uczestniczenia w różnych działaniach wspierających, edukacyjnych i włączających. Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa 2014 – 2020 jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.
Na terenie Przemyśla dystrybucją żywności dla mieszkańców Przemyśla w ramach Programu zajmuje się Polski Komitet Pomocy Społecznej oraz CARITAS Archidiecezji Przemyskiej – natomiast Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu kwalifikuje osoby i rodziny, do tej formy pomocy zgodnie z kryteriami zawartymi w art. 5 oraz art. 7 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z wytycznymi MRPiPS jedną z zasad przyznawania tej formy pomocy są kryteria dochodowe uprawniające do udzielenia pomocy, o których mowa w art. 8 ustawy o pomocy społecznej tj. od 01 października 2018 r. 1 402,00 zł – dla osoby samotnie gospodarującej, 1 056,00 zł – dla osoby w rodzinie. Do końca czerwca 2020 roku osoby, które otrzymały skierowanie z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, będą mogły skorzystać ze wsparcia w postaci żywności, która cyklicznie będzie dystrybuowana w formie paczek żywnościowych. Od sierpnia 2019 r. do grudnia 2019 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu wydał skierowania 1 113 rodzinom, w których zamieszkiwało 2 883 osób. W okresie realizacji Podprogramu 2019 zaplanowano wydawanie następujących produktów żywnościowych: artykuły warzywne i owocowe (groszek z marchewką, fasola biała, koncentrat pomidorowy, buraczki, powidła śliwkowe, sok jabłkowy), artykuły skrobiowe (makaron jajeczny, makaron kukurydziany bezglutenowy, ryż, kasza gryczana, herbatniki maślane), artykuły mleczne (mleko UHT, ser), artykuły mięsne i rybne (szynka drobiowa, pasztet wieprzowy, filet z makreli), cukier biały, tłuszcze – olej rzepakowy, dania główne (gołąbki w sosie pomidorowym). Prócz wsparcia żywnościowego, Polski Komitet Pomocy Społecznej w Przemyślu oraz Caritas Archidiecezji Przemyskiej realizował cykliczne działania współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym w formie:
• warsztatów dietetycznych i dotyczących zdrowego żywienia,
• warsztatów edukacji ekonomicznej (nauka tworzenia, realizacji i kontroli realizacji budżetu domowego, ekonomicznego prowadzenia gospodarstwa domowego, z uwzględnieniem wszystkich finansowych i rzeczowych dochodów rodziny, w tym darów żywnościowych).
Wsparcie działaniami towarzyszącymi, pozwoli na zwiększenie wymiaru pomocy żywnościowej, która realizowana jest w ramach Programu.
Tabela Nr 13. Powody przyznawania pomocy społecznej w 2016 -2019 r.
Lp. | Rodzaj sytuacji życiowej | Liczba rodzin w 2016r | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2017r | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2018r | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2019 r | Liczba osób w rodzinie |
1. | Ubóstwo | 1 497 | 3 964 | 1 370 | 3 511 | 1 074 | 2 672 | 850 | 1 914 |
2. | Sieroctwo | 3 | 8 | 1 | 1 | 1 | 7 | 4 | 14 |
3. | Bezdomność | 45 | 60 | 41 | 45 | 44 | 46 | 44 | 44 |
4. | Ochrona macierzyństwa | 196 | 928 | 193 | 889 | 218 | 996 | 250 | 1 117 |
5. | Bezrobocie | 1 589 | 4 598 | 1 467 | 4 135 | 1 261 | 3 598 | 1 149 | 3 248 |
6. | Niepełnosprawność | 697 | 1 438 | 707 | 1 443 | 668 | 1 344 | 698 | 1 368 |
7. | Długotrwała choroba | 790 | 1 671 | 798 | 1 580 | 746 | 1 513 | 752 | 1 468 |
8. | Bezradność socjalna i ekonom. w tym : -rodziny niepełne -rodziny wielodzietne | 239 162 24 | 761 501 138 | 213 140 15 | 643 432 90 | 207 129 17 | 598 372 96 | 228 148 20 | 663 438 117 |
9. | Alkoholizm | 101 | 205 | 91 | 183 | 92 | 167 | 79 | 148 |
10. | Narkomania | 2 | 6 | 2 | 6 | 3 | 3 | 5 | 5 |
11. | Trudności po zwolnieniu z zakładu karnego | 11 | 17 | 16 | 35 | 13 | 25 | 5 | 11 |
Należy nadmienić, iż podstawową przyczyną ubiegania się o pomoc społeczną jest bezrobocie. W grudniu 2019 roku stopa bezrobocia była niższa niż stopa bezrobocia w analogicznym okresie 2018 roku i wynosiła 11,20 % .
Tabela Nr 14. Typy rodzin objętych pomocą finansową – zadania gminy łącznie z pracą socjalną w latach 2016-2019.
Lp. | Wyszczególnienie | Liczba rodzin w 2016 roku | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2017 roku | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2018 roku | Liczba osób w rodzinie | Liczba rodzin w 2019 roku | Liczba osób w rodzinie |
1. | Rodziny ogółem w tym : – rodziny objęte tylko pracą socjalną w tym o liczbie osób: 1 2 3 4 5 6 i więcej | 2 833 477 1 049 533 449 432 221 149 | 7 297 1 248 1 049 1 066 1 347 1 728 1 105 1 002 | 2 681 442 1 064 506 400 381 195 135 | 6 688 1 154 1 064 1 012 1 200 1 524 975 913 | 2 500 442 957 477 398 377 168 123 | 6 291 1 216 957 954 1 194 1 508 840 838 | 2 493 504 1 044 446 357 353 173 120 | 6 083 1 247 1 044 892 1 071 1 412 865 799 |
2. | Rodziny z dziećmi w tym o liczbie dzieci : 1 2 3 4 5 6 7 i więcej | 1 218 510 425 185 61 25 8 4 | 4 857 1 559 1 727 912 370 181 66 42 | 1 049 404 397 163 51 22 10 2 | 4 250 1 252 1 594 815 316 162 87 24 | 999 400 350 171 47 18 11 2 | 3 997 1 207 1 408 848 283 133 100 18 | 979 366 354 167 60 22 8 2 | 3 905 1 060 1 423 820 355 159 68 20 |
3. | Rodziny niepełne | 401 | 1 302 | 329 | 1 074 | 311 | 356 | 319 | 1 032 |
4. | Rodziny emerytów w tym jednoosobowe | 668 338 | 1 314 338 | 644 332 | 1 200 332 | 597 316 | 1 068 316 | 580 326 | 1 058 326 |
7.Aktywizacja osób bezrobotnych korzystających z pomocy społecznej.
Organizacja prac społecznie użytecznych.
Prace społecznie użyteczne są instrumentem aktywizacji społeczno-zawodowej, które zostały wprowadzone ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Szczegółowy sposób i tryb organizowania prac społecznie użytecznych określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 21grudnia 2017 r. w sprawie organizowania prac społecznie użytecznych.
Prace społecznie użyteczne ukierunkowane są przede wszystkim na osoby długotrwale bezrobotne, które znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Program prac społecznie użytecznych jest jedną z form przeciwdziałania całkowitemu wykluczeniu z rynku pracy oraz łagodzenia negatywnych skutków bezrobocia. Skierowany jest do osób bezrobotnych bez prawa do zasiłku, uczestniczących w kontrakcie socjalnym, indywidualnym programie usamodzielnienia, lokalnym programie pomocy społecznej lub indywidualnym programie zatrudnienia socjalnego, jeżeli podjęły uczestnictwo w tych formach w wyniku skierowania powiatowego urzędu pracy oraz korzystających ze świadczeń pomocy społecznej. Przy kierowaniu do prac społecznie użytecznych uwzględniany jest wiek osoby bezrobotnej, jej stan zdrowia i posiadane kwalifikacje. Osoby do prac społecznie użytecznych typują pracownicy socjalni Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
Bezrobotni wykonują głównie prace gospodarczo-porządkowe i remontowe w miejscu ich zamieszkania lub pobytu, w wymiarze czasu pracy wynoszącym 10 godzin na tydzień. Osoba bezrobotna może cały rok (i dłużej) wykonywać prace społecznie użyteczne, przy czym zachowuje status osoby bezrobotnej. Osoba wykonująca prace społecznie użytecznie jest objęta ubezpieczeniem zdrowotnym i wypadkowym, z tytułu posiadania statusu osoby bezrobotnej. Odmowa przyjęcia propozycji wykonywania prac społecznie użytecznych oznacza utratę statusu bezrobotnego, wstrzymanie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz pozbawienie, ograniczenie lub wstrzymanie świadczeń pomocy społecznej.
Prace społecznie użyteczne są organizowane w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej, w organizacjach pozarządowych statutowo zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej i w instytucjach działających na rzecz społeczności lokalnej. Pomiędzy podmiotami, w którym organizowane są prace społecznie użyteczne a uczestnikiem nie jest zawierana żadna umowa. Nie występuje stosunek pracy – jest to realizacja o charakterze zobowiązaniowym według prawa cywilnego.
Uchwała budżetowa określa kwotę realizacji zadania obejmującą 40% wynagrodzenia osób kierowanych do prac społecznie użytecznych. Powiatowy Urząd Pracy na wniosek MOPS dokonuje refundacji ze środków Funduszu Pracy z tytułu świadczeń pieniężnych wypłaconych osobom wykonującym prace społecznie użyteczne.
Do szczegółowych celów organizacji prac społecznie użytecznych należą m.in.:
- zapewnienie możliwości uzyskania minimalnych środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych osób i rodzin z problemem bezrobocia, a w szczególności rodzin z dziećmi,
- łagodzenie społeczno-ekonomicznych skutków bezrobocia poprzez przeciwdziałanie pogłębianiu się poczucia bezradności u klientów pozostających bez pracy,
- aktywizacja klientów długotrwale bezrobotnych,
- przygotowanie klientów MOPS do wymagań stawianych przez pracodawców na obecnym rynku pracy (odpowiedzialność, uczciwość, dyspozycyjność, zaangażowanie).
W 2019 r. prace społecznie użyteczne wykonywało łącznie 50 osób.
Tabela Nr 15. Liczba organizacji oraz liczba osób pracujących w ramach prac społecznie użytecznych w latach 2016 – 2019.
Rok | Liczba organizacji | Liczba osób skierowanych do wykonywania prac społecznie użytecznych |
2016 | 23 | 60 |
2017 | 23 | 75 |
2018 | 22 | 73 |
2019 | 22 | 50 |
Tabela Nr 16. Jednostki organizacyjne pomocy społecznej, organizacje pozarządowe, w których były organizowane prace społecznie użyteczne w 2019 r.
Instytucje, w których były świadczone prace społecznie użyteczne w 2019 roku | Liczba osób |
Centrum Administracyjne do Obsługi Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych, ul. Jasińskiego 1B | 2 |
Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Nr 1, ul. Dworskiego 99 | 2 |
Dom dla Dzieci „Nasz Chata” , ul. Siemiradzkiego 6a | 2 |
Dom Pomocy Społecznej Albertynów , ul. Św. Brata Alberta 1 | 2 |
II Liceum Ogólnokształcące w Przemyślu, ul. B-pa Jakuba Glazera 44 | 1 |
Miejski Dom Pomocy Społecznej , ul. Wysockiego 99 | 3 |
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu | 6 |
Niepubliczne Przedszkole Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP ul. Kapitulna 7 | 1 |
Polski Czerwony Krzyż, ul. Rzeczna 20 | 2 |
Polski Komitet Pomocy Społecznej , ul. Wyb. Piłsudskiego 23 | 6 |
Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym | 2 |
Przedszkole Miejskie Nr 20 w Przemyślu, ul. Słowackiego 104 | 2 |
Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Nr 1, ul. Kopernika 14 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 1, ul. Sienkiewicza 3 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 4, ul. Św. Jana 10 | 2 |
Szkoła Podstawowa nr 5 im. Bohaterów Września, ul. Konarskiego 7 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 6 , ul. Gen. Boruty – Spiechowicza 1 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 11, ul. Władycze 5 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 14 ,ul. Borelowskiego 12 | 2 |
Szkoła Podstawowa Nr 15 ul. W. Pola 5 | 2 |
Szkoła Podstawowa nr 16 z Oddziałami Integracyjnymi im. Orląt Lwowskich, ul. Grunwaldzka 81 | 2 |
Towarzystwo Pomocy im. św. Brata Alberta, ul. Focha 12 | 1 |
OGÓŁEM | 50 |
8. Asystent rodziny
Asystent rodziny, na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, realizowanej od 1 stycznia 2012 roku, prowadzi działania skierowane do rodzin przeżywających trudności w realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej. Od 1 stycznia 2017 roku, z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 4 listopada 2016 roku o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem”, poszerzył się obszar działań asystenta rodziny poprzez przypisanie mu funkcji koordynatora kompleksowego wsparcia (poradnictwa) dla kobiet w ciąży i ich rodzin, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet w ciąży powikłanej, kobiet w sytuacji niepowodzeń położniczych oraz wsparcia rodzin dzieci, u których zdiagnozowano „ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą ich życiu, która powstała w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu”. Ponadto do działań asystenta należy współpraca z innymi służbami z różnych systemów, w tym z podmiotami udzielającymi świadczeń zdrowotnych, pracującymi na rzecz kobiety w ciąży i jej rodziny.
Tabela Nr 17. Liczba asystentów i rodzin współpracujących z asystentem w latach 2016-2019.
Rok | Liczba asystentów | Liczba rodzin | Liczba dzieci w rodzinach |
2016 | 6 | 109 | 187 |
2017 | 6 | 104 | 180 |
2018 | 6 | 98 | 198 |
2019 | 6 | 91 | 217 |
W 2019 roku asystenci:
- opracowywali plany pracy z rodzinami (opracowywanie i realizacja odbywała się we współpracy z jej członkami oraz w konsultacji z pracownikami socjalnymi),
- uczestniczyli w opracowywaniu planów pracy z rodzinami, których dzieci były umieszczone w pieczy zastępczej,
- udzielali pomocy oraz uczyli członków rodziny konstruktywnego i właściwego prowadzenia gospodarstwa domowego,
- udzielali pomocy i wsparcia w rozwiązywaniu problemów socjalnych oraz wychowawczych z dziećmi,
- prowadzili indywidualne konsultacje wychowawcze dla rodziców i dzieci,
- sporządzali opinie na wniosek Sądu o rodzinie i jej członkach,
- współpracowali z zespołem interdyscyplinarnym i grupami roboczymi, o których mowa w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie,
- współpracowali z kuratorami rodzinnymi.
W rodzinach, gdzie była realizowana praca i udzielanie wsparcia, asystenci pomagali i towarzyszyli między innymi w:
- przygotowaniu i złożeniu pism urzędowych w określonych instytucjach,
- nawiązywaniu kontaktów z pracownikami innych instytucji społecznych, poradni specjalistycznych oraz organizacji pozarządowych,
- zwiększaniu motywacji klientów do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, kontynuowania nauki czy poszukiwania pracy,
- zwiększeniu motywacji do podjęcia terapii uzależnień, terapii rodzinnej czy regularnego przyjmowania zalecanych leków,
- organizowaniu wsparcia materialnego,
- rozwiązywaniu codziennych trudności poprzez zwiększenie kompetencji w zakresie prowadzenia gospodarstwa domowego i załatwiania spraw urzędowych,
- poprawie relacji wewnątrzrodzinnych,
- podniesieniu umiejętności opiekuńczo-wychowawczych oraz budowaniu autorytetu rodziców,
- podniesieniu poziomu higieny członków rodziny oraz estetyki i wyglądu mieszkania,
- wzroście umiejętności gospodarowania budżetem domowym,
- odbudowaniu zdrowych postaw psychospołecznych.
Zatrudnienie asystentów rodziny nie jest konieczne w przypadku każdej rodziny, która przeżywa trudności. To pracownik socjalny ocenia sytuację rodziny i podejmuje decyzję, czy jej problemy wymagają zastosowania dodatkowego narzędzia pracy socjalnej, jakim jest indywidualna, intensywna praca rodziny z asystentem. Nie można, zatem wykluczyć, że dla części rodzin wystarczająca będzie pomoc materialna lub praca socjalna prowadzona przez pracownika socjalnego zgodnie z ustawą o pomocy społecznej.
W 2019 roku MOPS w ramach ministerialnego „Programu asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej” pozyskał środki na dofinansowanie kosztów zatrudnienia 6 asystentów rodziny. Wsparcie otrzymane w ramach Programu wyniosło 89 324,00 zł.
V. Realizacja projektu „Przemyślany Rozwój” oraz współpraca przy realizacji projektu „Społecznie Zorganizowani – model uruchamiania lokalnej aktywności i rewitalizacji społecznej oparty o ideę Community Organising”
Realizacja projektu „Przemyślany Rozwój” w 2019 r.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu w odpowiedzi na ogłoszony konkurs przez Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie w ramach Regionalnego Programu Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020 oś priorytetowa VIII Integracja społeczna, Działanie 8.1 Aktywna integracja osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym – projekty konkursowe złożył wniosek dofinansowanie projektu „Przemyślany Rozwój”.
W wyniku przeprowadzonej oceny przez Wojewódzki Urząd Pracy w Rzeszowie projekt „Przemyślany Rozwój” uzyskał wymaganą liczbę punktów i został wybrany do dofinansowania.
Umowa o dofinansowanie projektu została podpisana w sierpniu 2018 roku na kwotę dofinansowania 2 904 925,62 zł, ogółem wartość projektu wynosi 3 058 054,14 zł.
Projekt „Przemyślany Rozwój” realizowany jest od 01.08.2018 r. do 30.09.2020 r.
Celem głównym projektu jest poprawa zdolności do zatrudnienia 204 klientów/klientek MOPS zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym zamieszkujących na terenie miasta Przemyśla korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej do 30 września 2020 r. Cel zostanie osiągnięty poprzez zakończenie przez klientów/ki MOPS zintegrowanego i zindywidualizowanego programu opartego o ścieżkę reintegracji obejmującą usługi aktywnej integracji o charakterze społecznym, zdrowotnym i zawodowym zgodnie z podpisanymi kontraktami socjalnymi. Realizacja celu głównego przyczyni się do osiągnięcia celu szczegółowego RPO WP 2014-2020 poprzez objęcie działaniami aktywnej integracji klientów MOPS. Uczestnicy projektu (UP) zwiększą swoją szansę na znalezienie zatrudnienia, co w dalszej perspektywie przyczyni się do poprawy sytuacji materialnej rodziny UP oraz ograniczy poziom ich wykluczenia społecznego. Udział w działaniach w ramach projektu wpłynie na ich integrację społeczną i lepsze funkcjonowanie w społeczeństwie. Wartością dodaną projektu będzie poprawa wizerunku osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w środowisku lokalnym, zwiększenie atrakcyjności UP na lokalnym rynku pracy. Zaplanowane działania w kontraktach socjalnych dla klientów/klientek MOPS pozwolą na skierowanie do nich form wsparcia ukierunkowanych na przywrócenie ich do pełnienia ról społecznych, w tym szczególnie znalezienie zatrudnienia.
Realizacja projektu wpisuje się w cel główny Umowy partnerstwa tj. Poprawa spójności społecznej i terytorialnej. Realizacja projektu jest odpowiedzią na zdiagnozowany w RPO WP 2014-2020 cel tematyczny 9i Aktywne włączenie, w tym z myślą o promowaniu równych szans oraz aktywnego uczestnictwa i zwiększaniu szans na zatrudnienie. Projekt jest zgodny ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Miasta Przemyśla na lata 2016-2022 oraz z Miejskim Programem Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej, zawodowej oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych na lata 2016-2025.
Projektem zostały objęte osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym w wieku aktywności zawodowej bierne zawodowo zamieszkałe na terenie miasta Przemyśla, korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej, w tym osoby niepełnosprawne i osoby korzystające z Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020. Łącznie wsparciem w ramach projektu objęte zostaną 204 osoby zagrożone ubóstwem lub wykluczeniem społecznym zgodnie z art. 7 ustawy o pomocy społecznej. Wszyscy UP to osoby bierne zawodowo (na dzień przystąpienia do projektu nie mogące uzyskać statusu osoby bezrobotnej), w tym 50 osób niepełnosprawnych, min. 50% całej grupy docelowej będą stanowić osoby korzystające z POPŻ.
Formy wsparcia przewidziane dla uczestników biernych zawodowo:
- Coaching rozwoju osobistego;
- Indywidualne doradztwo zawodowe;
- Szkolenia w zakresie kompetencji cyfrowych;
- Certyfikowane szkolenia zawodowe;
- 6-miesięczne, płatne staże zawodowe (dla 50 uczestników);
- Aktywizacja zdrowotna,
- Trening umiejętności psycho-społecznych.
Dodatkowe formy wsparcia:
- Poczęstunek podczas szkoleń;
- Opieka nad osobą zależną;
- Stypendium szkoleniowe w trakcie szkoleń zawodowych.
Realizacja projektu Przemyślany Rozwój w 2019 r. rozpoczęła się od przeprowadzenia II tury rekrutacji uczestników projektu – 102 osób. Kolejnym etapem było zawarcie z tymi uczestnikami projektu kontraktów socjalnych, a następnie rozpoczęcie przez uczestników projektu udziału w grupowych warsztatach Coachingu rozwoju osobistego, z których skorzystało 102 osoby.
Osoby, które zaczęły działania w 2018 r. kontynuowały swój udział w kolejnych formach wsparcia
i tak:
- Indywidualne doradztwo zawodowe dla I tury rekrutacji ukończyło 100 UP;
- Indywidualne doradztwo zawodowe dla II tury rekrutacji ukończyło 97 UP;
- Szkolenia w zakresie kompetencji cyfrowych dla I tury rekrutacji ukończyło 100 UP;
- Certyfikowane szkolenia zawodowe dla I tury rekrutacji ukończyło 95 UP
- 6-miesięcznymi płatnymi stażami zawodowymi z I tury rekrutacji objęto 19 uczestników projektu;
- Aktywizację zdrowotną dla I i II tury rekrutacji ukończyło po 25 UP z każdej tury
W związku z rekrutacją do projektu osób z niepełnosprawnością wymagających specjalnych udogodnień związanych z ich uczestnictwem zastosowano, po uzyskaniu zgody Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie, mechanizm racjonalnych usprawnień, który będzie kontynuowany również w 2020 r.
Planowane działania na rok 2020 r.
Przeprowadzanie kolejnych działań zaplanowanych w projekcie tj.:
- Przeprowadzenie dla uczestników II tury rekrutacji kursu w zakresie kompetencji cyfrowych,
- Przeprowadzenie dla uczestników II tury rekrutacji certyfikowanych szkoleń zawodowych,
- Przeprowadzenie dla uczestników II tury rekrutacji staży zawodowych.
Wykonanie budżetu w 2019 roku: 1 684 644,58 zł, w tym:
– budżet MOPS – 411 128,08 zł – dofinansowanie z UE
* 338 316,97 zł – dofinansowanie z UE,
* 72 811,11 zł – wkład własny – zasiłki celowe i celowe specjalne
– budżet SPO – 1 273 516,50 zł – dofinansowanie z UE.
Planowane wydatki w 2020 roku: 1 286 068,87 zł, w tym:
– budżet MOPS – 321 552,37 zł, w tym:
* 244 988,11 zł – dofinansowanie z UE,
* 76 564,26 zł – wkład własny – zasiłki celowe i celowe specjalne,
– budżet SPO – 964 516,50 zł – dofinansowanie z UE.
Realizacji projektu „Społecznie Zorganizowani – model uruchamiania lokalnej aktywności i rewitalizacji społecznej oparty o ideę Community Organising”.
Projekt realizowany jest przez Centrum Doradztwa Strategicznego s.c. D. Bieńkowska, C. Ulasiński J. Szymańska, M. Widuch wraz z Fundacją British Council i partnerem zagranicznymi Community Organisers Ltd., na terenie Przemyśla i Krosna.
Celem głównym projektu jest opracowanie, dostosowanego do polskich uwarunkowań, modelu uruchamiania lokalnej aktywności i aktywizacji społeczno-zawodowej mieszkańców obszarów rewitalizacji opartego o ideę i brytyjskie doświadczenia z zakresu Community Organising. Cel zostanie osiągnięty do grudnia 2020 roku. Osiągnięcie celu głównego będzie możliwe dzięki adaptacji i wdrożeniu zagranicznego rozwiązania (Wielka Brytania), a także wzajemnemu uczeniu się i wymianie wiedzy między liderem, partnerem krajowym i partnerem zagranicznym projektu. Zaadoptowane rozwiązanie umożliwi opracowanie krajowego modelu Community Organising ukierunkowanego na pracę w obszarach dotkniętych kryzysem społecznym, którego wykorzystanie pozwoli na:
- wzrost jakości i zakresu działań z zakresu aktywizacji społeczno-zawodowej mieszkańców Obszaru Rewitalizacji oraz poprawa jakości realizowanych w tym zakresie polityk publicznych;
- pobudzenie aktywności społecznej obszarów o najwyższej koncentracji problemów społecznych;
- poprawę przepływu informacji na linii mieszkaniec – instytucja – mieszkaniec dotyczącego konkretnych potrzeb społecznych i możliwości ich zaspokojenia.
Grupę docelową projektu stanowią:
- instytucje użytkowników z Krosna i Przemyśla: jednostki samorządu terytorialnego, ośrodki pomocy społecznej oraz podmioty ekonomii społecznej,
- uczestnicy projektu: mieszkańcy Krosna i Przemyśla objęci szkoleniem z zakresu Community Organising, przygotowani do pełnienia funkcji Organizatora Społecznego;
- mieszkańcy Obszarów Rewitalizacji miasta Krosna i Przemyśla zagrożeni wykluczeniem społecznym.
Planowane działania na rok 2020.
W 2020 r. MOPS będzie wspierał działania i wpierał realizację w/w projektu po przez uczestnictwo w spotkaniach, badaniach i innych wskazanych przez realizatorów formach współpracy.
VI. Pomoc instytucjonalna.
1. Domy Pomocy Społecznej.
Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy kierowanie do domu pomocy społecznej i ponoszenie odpłatności za mieszkańca gminy w tym domu, natomiast do zadań własnych powiatu należy prowadzenie i rozwój infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczanie w nich skierowanych osób. Przepisy wskazują, że pobyt w domu pomocy społecznej winien być ostatecznością.
W pierwszej kolejności pracownicy socjalni aktywizują rodzinę zobowiązaną do opieki nad krewnym, organizują usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania lub wskazują możliwość korzystania z dziennych ośrodków wsparcia. Osoby wymagające wzmożonej opieki medycznej powinny być umieszczane w zakładach opiekuńczo-leczniczych. Zasadą jest, że osoby kieruje się do domu pomocy znajdującego się najbliżej dotychczasowego miejsca zamieszkania.
W dwóch domach pomocy społecznej znajdujących się na terenie miasta na dzień 31.12.2019 r. przebywało 307 mieszkańców, a więc o 4 osoby mniej, niż statutowa liczba mieszkańców (311). Zaistniała sytuacja jest skutkiem maksymalnie zaostrzonych wymaganych kryteriów, celem przyznania osobie pomocy w formie skierowania do domu pomocy społecznej wynikających z braku potrzebnych na tę pomoc środków finansowych. Pozyskiwanie mieszkańców kierowanych z innych gmin jest równie trudne, ponieważ gminom również brakuje środków. Długotrwale wolne miejsca pozostawały w Miejskim Domu Pomocy Społecznej dla osób niepełnosprawnych intelektualnie w Przemyślu. Zapotrzebowanie na tego typu profil jest zasadniczo mniejsze niż na pozostałe profile, gdzie osoby są umieszczone na liście oczekujących np. przewlekle somatycznie chorych i przewlekle psychicznie chorych.
W roku 2019 w Przemyślu działały:
* Miejski Dom Pomocy Społecznej z siedzibą w Przemyślu przy ul. Józefa Wysockiego 99 dla osób przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie, w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych – placówka publiczna 241 koedukacyjnych miejsc.
* Dom Pomocy Społecznej im. św. Brata Alberta dla niepełnosprawnych intelektualnie mężczyzn, ul. św. Brata Alberta 1 – placówka niepubliczna 70 miejsc męskich.
Tablica Nr 18. Domy Pomocy Społecznej w Przemyślu.
Wyszczególnienie | Miejski Dom Pomocy Społecznej z siedzibą w Przemyślu przy ul. Józefa Wysockiego 99 – dla osób przewlekle psychicznie chorych (132 osoby), – niepełnosprawnych intelektualnie (45 osób), – w podeszłym wieku (54 osoby), – przewlekle somatycznie chorych (5 osób). | Dom Pomocy Społecznej Zgromadzenia Braci Albertynów dla mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie |
Od 01.09.2017r. Dom Pomocy Społecznej im. św. Brata Alberta | ||
2016* | I-II 2 909,11 zł III 3 026,84 zł | I-II 2 852,78 zł III 2 901,00 zł |
2017** | I-II 2 901,00 zł III 3 163,65 zł | I-II 3 163,65 zł III 3 134,00 zł |
2018*** | I-II 3 163,65 zł III 3 416,60 zł | I-II 3 134,00 zł III 3 318,00 zł |
2019**** | I-II 3 416,60 zł III 3 565,43 zł | I-II 3 318,00 zł III 3 664,00 zł |
Ilość mieszkańców na dzień 31.12.2019 r. | 237 | 70 |
*Zarządzenie Nr 26/2016 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 05.02.2016 r.
**Zarządzenie Nr 70/2017 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 17.02.2017 r.
*** Zarządzenie Nr 46/2018 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 14.02.2018 r.
****Zarządzenie Nr 54/2019 Prezydenta Miasta Przemyśla z dnia 14.02.2019 r.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania, jedynie osoby skierowane do 31.12.2003 r. są finansowane dotacją celową z budżetu państwa. Odpłatność w stosunku do osób skierowanych do domu pomocy społecznej po 1 stycznia 2004 r. ustala się następująco: mieszkaniec ponosi odpłatność do 70% swojego dochodu netto, następnie małżonek lub zstępni przed wstępnymi kwotę uzupełniającą do średniego miesięcznego kosztu w danym domu. Jeśli rodzina posiada niski dochód całą kwotę uzupełniającą ponosi gmina właściwa dla miejsca stałego zameldowania przed skierowaniem do domu pomocy społecznej.
W praktyce oprócz osoby kierowanej opłatę miesięczną wnosiła średnio w 2019 r. Gmina Miejska Przemyśl 2 321,93 zł (tj. 5 716 586,89 zł : 2 462 świadczeń = 2 321,93 zł) miesięcznie za każdą osobę. Dokonywane dopłaty mają charakter zmienny w stosunku do lat ubiegłych (tj. w roku w 2016 r. wynosiła 1 956,28 zł, w 2017 r. wynosiła 2 029,07 zł, zaś w 2018 r. wynosiła 2 180,38 zł).
W 2019 r. skierowano 49 osób z Przemyśla, zaś rzeczywiście umieszczono w domach pomocy społecznej 44 osoby.
W Miejskim Domu Pomocy Społecznej w Przemyślu łącznie umieszczono 33 osoby, w tym z terenu miasta Przemyśla 20 osób zgodnie z wymaganym profilem:
– dla osób w podeszłym wieku – 14 osób,
– dla osób przewlekle somatycznie chorych – 0 osób,
– dla osób niepełnosprawnych intelektualnie – 4 osoby,
– dla przewlekle psychicznie chorych – 15 osób.
W Domu Pomocy Społecznej im. św. Brata Alberta w Przemyślu przy ul. św. Brata Alberta 1 umieszczono 3 osoby, w tym 0 z terenu Miasta Przemyśla.
Do domu pomocy społecznej w innych powiatach zostało skierowanych z terenu Miasta Przemyśla 24 osoby.
Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej Dyrektor MOPS zawiera umowy z osobami zobowiązanymi do ponoszenia kosztów utrzymania członka rodziny w DPS. W 2019 roku zawarto 20 umów i 9 decyzji dotyczących zobowiązania do ponoszenia częściowych opłat za pobyt mieszkańca w DPS oraz 52 osoby dokonywały należnych wpłat zgodnie z zawartymi umowami w latach 2004-2018. W 2019 r. przeprowadzono aktualizacje wywiadów alimentacyjnych u osób zwolnionych z partycypowania w kosztach pobytu świadczeniobiorców w domach pomocy społecznej.
W roku 2019 r. do tut. MOPS w Przemyślu wpłynęło 94 wnioski o umieszczenie w domu pomocy społecznej, z których w wyniku przeprowadzonego postępowania administracyjnego wydano 49 decyzji kierujących, spoza terenu Miasta Przemyśla umieszczono 16 osób, wydano 0 decyzji odmownych, w 2 przypadkach postępowanie administracyjne zostało zawieszone, w 1 umorzone, 4 wnioski zostały przekazane zgodnie z właściwością miejscową, 9 osób zrezygnowało (w tym 6 osób umieszczono w ZOL), 2 osoby zmarło i nikt nie został przeniesiony do innych domów pomocy społecznej zgodnie z wymaganym profilem. W przypadku 1 osoby trwa postępowanie administracyjne do dnia dzisiejszego, 11 osób oczekuje na miejsce. Ponadto podczas trwającego postępowania administracyjnego 38 osób kwalifikujące się do Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego zostały pacjentami poszczególnych ZOL.
Tabela Nr 19. Struktura osób pochodzących z Przemyśla – mieszkańców domu pomocy społecznej w roku 2019 (stan na dzień 31.12.2019 r.) w zależności od sposobu finansowania pobytu.
Wyszczególnienie | Liczba mieszkańców ogółem | Liczba mieszkańców, których pobyt opłaca budżet państwa | Liczba mieszkańców, których pobyt opłaca gmina | W tym liczba mieszkańców, których pobyt w części dofinansowuje rodzina |
Miejski Dom Pomocy Społecznej w Przemyślu z siedzibą przy ul. Józefa Wysockiego 99 dla osób przewlekle psychicznie chorych, niepełnosprawnych intelektualnie, w podeszłym wieku i przewlekle somatycznie chorych | 237 | 74 | 163 w tym: 94 Gmina Miejska Przemyśl, 69 – inne gminy | 16 (zawarte 2005-2018 r.) 14 zawarte w 2019r. |
DPS dla mężczyzn niepełnosprawnych intelektualnie – ul. Św. Brata Alberta 1, Przemyśl | 70 | 36 | 34, w tym: 13 – Gmina Miejska Przemyśl 21 – inne Gminy | 1 zawarta w 2017 r. 2 zawarte w 2019 r. |
Domy Pomocy Społecznej poza Przemyślem, w których zostali umieszczeni mieszkańcy Miasta | 96,w tym 72 (z okresu 2004-2018) 24 osoby umieszczone w 2019 r. | 35 (zawarte w latach 2005-2018) 13 zawartych w 2019 r. |
Tabela Nr 20. Wydatki ponoszone za pobyt mieszkańców Przemyśla umieszczanych
w domach pomocy społecznej w latach 2016 – 2019.
Wyszczególnienie | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 |
Kwota wydatków przekazywana przez Miasto Przemyśl do DPS tytułem opłaty za pobyt mieszkańców | 3 693 275,48 zł | 4 155 533,46 zł | 5 080 290,09zł | 5 716 586,89 zł |
Kwota dochodów uzyskiwanych od członków rodziny mieszkańca | 161 411,70 zł | 207 537,49 zł | 264 508,62zł | 311 618,78 zł |
Różnica pochodząca wyłącznie z budżetu Miasta Przemyśla | 3 531 863,78 zł | 3 947 995,97 zł | 4 815 781,47zł | 5 404 968,11 zł |
Domy Pomocy Społecznej wypracowały w swej działalności edukacyjno-terapeutycznej wiele stałych już zajęć mobilizujących mieszkańców do aktywnego życia. W poszczególnych domach pomocy społecznej działają: pracownia plastyczna, muzyczna, kulinarna. W Domu Pomocy Społecznej im. św. Brata Alberta w Przemyślu przy ul. św. Brata Alberta 1 jest również sala doświadczania świata. Prowadzone są zajęcia teatralne, sportowe, z zasad dobrego wychowania oraz zachowania w miejscach publicznie ogólnodostępnych np. kawiarnia, kino, biblioteka, pizzeria, poczta, urząd, kościół, środki komunikacji itp. W poszczególnych pracowniach zajęcia prowadzone są ustawicznie. Mieszkańcy uczęszczają na zajęcia na zasadzie dobrowolności, rozwijając zainteresowania i posiadane umiejętności. Każdy z domów pomocy społecznej posiada własną fizykoterapię, z której mieszkańcy korzystają pod nadzorem fizykoterapeuty i zgodnie z zaleceniem lekarza. Mieszkańcy chętnie uczestniczą w spartakiadach sportowych i przeglądach teatralnych o zasięgu wojewódzkim, w organizowanych wycieczkach i spacerach, różnego rodzaju spotkaniach: mikołajkowych, opłatkowych i wielkanocnych oraz zabawach z okazji “Dnia Seniora”, “Andrzejek”, “Dnia Babci i Dziadka i “Walentynek”. W Domu Pomocy Społecznej im. Św. Brata Alberta w Przemyślu przy ul. św. Brata Alberta 1 po raz X zorganizowano „Spotkanie Rodzin”. Mieszkańcy mają możliwość kultywowania wyznania religijnego.
Celem podjęcia dalszych działań administracyjnych w 2019 roku podczas rozpatrzenia 49 wniosków poinformowano o możliwości podjęcia i złożenia wniosku celem umieszczenia w ZOL w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 15 oraz do ZOL Palium, ul. Rogozińskiego 30. Na bieżąco udzielano informacji o nowo otwartych ZOL-ach- Centrum Medyczno – Charytatywnego im. Św. Józefa w Przemyślu, ul. Słowackiego 85, 37-700 Przemyśl. MOPS nie ma uprawnień umieszczania osób w Zakładach Opiekuńczo-Leczniczych.
VII. Opieka nad dzieckiem i rodziną.
Rodzinie, mającej trudności w wypełnianiu swoich zadań oraz dziecku z tej rodziny udziela się pomocy, mając na względzie podmiotowość dziecka i rodziny, a także prawo dziecka do wychowania w rodzinie oraz zapewnienia stabilnego środowiska wychowawczego. Według zasady pomocniczości osobę, rodzinę uznaje się za główny podmiot wszelkich działań, instytucje tworzone są jako pomocnicze w stosunku do niej.
Do głównych działań nakierowanych na rodzinę i dziecko należą poradnictwo rodzinne, praca socjalna oraz w ostateczności zapewnienie dziecku opieki i wychowania poza rodziną naturalną. Kładzie się nacisk na profilaktykę, wsparcie dzienne i działania mające na celu zachowanie lub przywrócenie rodzinie zdolności do wypełniania jej zadań.
Do zadań własnych powiatu należy zapewnienie opieki i wychowania dzieciom całkowicie lub częściowo pozbawionym opieki rodziców, organizowania opieki w rodzinach zastępczych oraz udzielania pomocy pieniężnej i niepieniężnej w tym zakresie.
Piecza zastępcza sprawowana jest w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowywania przez rodziców, a funkcjonuje w dwóch formach:
1) rodzinnej pieczy zastępczej zapewnianej w rodzinach zastępczych spokrewnionych, niezawodowych i zawodowych (w tym również pełniących funkcję pogotowia rodzinnego),
2) instytucjonalnej pieczy zastępczej zapewnianej w placówkach opiekuńczo – wychowawczych.
Piecza zastępcza, bez względu na formę, zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2019 poz. 1111 z poźn. zm.) zapewnia: zaspokojenie potrzeb emocjonalnych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno – rekreacyjnych; przygotowanie dziecka do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia, pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki; nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych.
1. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej – Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej w Przemyślu w 2019 r. zatrudniał 5 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, którzy w przeciągu całego roku objęli opieką 68 rodzin, w których przebywało łącznie 94 dzieci.
W ramach działalności Organizatora Rodzinnej Pieczy Zastępczej, w 2019 roku koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej dokonali następujących czynności:
- sporządzili 163 oceny dot. sytuacji dziecka w rodzinie zastępczej;
- sporządzili 15 ocen rodzin zastępczych;
- zgłosili 5 dzieci z uregulowaną sytuacją prawną do Ośrodka Adopcyjnego przy Regionalnym Ośrodku Polityki Społecznej w Rzeszowie;
- skierowali na diagnozę psychologiczną 17 dzieci, w związku z koniecznością umieszczenia w rodzinnej pieczy zastępczej lub zgłoszenia do Ośrodka Adopcyjnego;
- sporządzili 5 wniosków do sądu o uregulowanie sytuacji prawnej dzieci przebywających w pieczy zastępczej;
- współpracowali z asystentami rodziny w związku z 13 rodzinami biologicznymi, których dzieci przebywały w rodzinnej pieczy zastępczej;
- udzielali wsparcia pełnoletnim wychowankom z rodzinnych form pieczy zastępczej. W rodzinach zastępczych objętych opieką koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej przebywało 12 pełnoletnich wychowanków;
- nadzorowali spotkania rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej.
Ponadto, w ramach organizacji rodzinnej pieczy zastępczej:
- prowadzono promocję dotyczącą rodzinnej pieczy zastępczej poprzez:
– umieszczenie ogłoszenia oraz spotu reklamowego promującego rodzicielstwo zastępcze na stronie internetowej MOPS w Przemyślu,
– rozmieszczanie ulotek i plakatów w zakładach pracy, szkołach, przedszkolach, przychodniach, kościołach,
– zgłaszanie się do wszystkich parafii w mieście, z prośbą o odczytanie ogłoszenia o naborze podczas Mszy Św.,
– rozwieszenie plakatów promocyjnych w autobusach MZK,
– współorganizowanie Dnia Rodzicielstwa Zastępczego z Kołem Rodzin Zastępczych „Dom” w Przemyślu,
– w styczniu 2019 r. prowadzona była audycja w Radiu Fara promująca rodzicielstwo zastępcze;
- w ramach prowadzonego naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, po wstępnej weryfikacji, pozyskano 4 chętnych;
- zakwalifikowano 2 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej;
- na terenie miasta Przemyśla od kilku lat funkcjonuje Koło Rodzin Zastępczych „Dom” przy TPD w Przemyślu, gdzie odbywają się systematycznie comiesięczne spotkania. Według przewodniczącej Koła, regularnie z tej formy wsparcia korzysta kilka rodzin zastępczych. W dniu 25.05.2019 r., przy aktywnym udziale pracowników MOPS Przemyśl, w/w Koło zorganizowało Dzień Rodzicielstwa Zastępczego;
- w dniu 11-12.04.2019 r. odbyło się szkolenie dla rodzin zastępczych zawodowych i niezawodowych z terenu miasta Przemyśla pod tytułem: „Silni i skuteczni” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014 – 2020, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – nr projektu: RPPK.08.04.00 – 18-0007/17 prowadzone przez pracowników Stowarzyszenia Rodzin Zastępczych Nowy Dom Ośrodek Wsparcia Dziecka i Rodziny w Zawierzbie;
- w dniu 11.10.2019 r. odbyło się szkolenie dla rodzin zastępczych z terenu miasta Przemyśla pod tytułem: „Cyberprzemoc” prowadzone przez Panią asp. Małgorzatę Czechowską i Panią Iwonę Mazur w PCEN w Przemyślu.
- przez cały rok 2019 odbywały się regularne spotkania „grupy wsparcia” (zgodnie z ustalonym harmonogramem), dla chętnych rodzin zastępczych funkcjonujących na terenie miasta Przemyśla, w których uczestniczyło od 6 do 8 osób;
- podjęto rozmowy z ks. Witoldem Stachura – odpowiedzialnym za wolontariat w Caritas Archidiecezji Przemyskiej, w celu znalezienia wolontariuszy dla rodzin zastępczych z terenu miasta Przemyśla. Jednak nie znaleziono chętnych i w związku z tym została zaproponowana pomoc w formie zajęć świetlicowych dla dzieci z rodzin zastępczych – w świetlicy „Perspektywa” w Przemyślu;
- udzielano wsparcia rodzinom zastępczym w ramach rozwiązywania spraw dotyczących ich funkcjonowania, w tym celu m.in. nawiązano ścisłą współpracę z Sądem Rodzinnym, kuratorami zawodowymi i społecznymi, asystentami rodziny, ośrodkami pomocy społecznymi, ośrodkiem adopcyjnym, placówkami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, kościołami, organizacjami społecznymi i z Poradnią Psychologiczno – Pedagogiczną;
- prowadzono poradnictwo, terapię oraz wsparcie osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą i deklarującym taką potrzebę poprzez pomoc specjalistów: psychologa i mediatora, zatrudnionych w Ośrodku Wsparcia Socjalnego przy MOPS Przemyśl, pedagoga MOPS Przemyśl, a także poprzez kontaktowanie w/w rodziców zastępczych z osobami dyżurującymi w Zespole Interwencji Kryzysowej przy MOZU Przemyśl;
- podjęto współpracę z biurem poselskim Posła Marka Rząsy;
- sporządzono 8 opinii o kandydatach na rodziców zastępczych, zgodnie z art. 42 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, które następnie przesłano do sądu;
- przeprowadzono 15 diagnozpsychologicznych i 10 wywiadówpedagogicznych kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej;
- odbyło się 139 posiedzeń, podczas których dokonano 156 ocen sytuacji dzieci umieszczonych wrodzinach zastępczych;
- w ramach realizacji postanowień sądu umieszczono 10 dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej, 4 dzieci trafiło do rodziny zastępczej zawodowej i 6 do rodziny zastępczej spokrewnionej;
- prowadzono „Rejestr kandydatów zakwalifikowanych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej, zawodowej” oraz „Rejestr osób pełniących funkcję rodziny zastępczej niezawodowej i zawodowej”, które zostały uaktualnione i następnie przesłane do Sądu Rejonowego w Przemyślu;
- Zapewniono koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkolenia, mające na celu podnoszenie ich kwalifikacji:
– w styczniu 2019 r. 1 koordynator uczestniczył w 8 – godzinnym szkoleniu pt.: „Współpraca między służbami”,
– w styczniu 2019 r. 1 koordynator uczestniczył w 8 – godzinnym szkoleniu pt.: „Procedury związane z odebraniem dziecka z rodziny oraz zadania organów uczestniczących w wykonywaniu orzeczeń o przymusowym odebraniu osoby – w oparciu o przepisy art. 598 paragraf 1 i kolejne kodeksu postępowania cywilnego”,
– w styczniu 2019 r. 1 koordynator uczestniczył w 8 – godzinnym szkoleniu pt.: „Problematyka interwencji kryzysowej w rodzinie”,
– w lutym 2019 r. 3 koordynatorów uczestniczyło w 8 – godzinnym szkoleniu pt.: „Diagnoza rodziny w kontekście działań interwencyjnych, nadzorczych i opiniodawczych – ocena sytuacji rodzinnej”,
– w lutym 2019 r. 4 koordynatorów uczestniczyło w 8 – godzinnym szkoleniu pt.: „Praca z rodziną z problemami uzależnień”,
– w październiku 2019 r. 4 koordynatorów uczestniczyło w 4 – godzinnym szkoleniu pt.: „Cyberprzemoc”,
– 2 koordynatorów skorzystało także ze szkoleń E-lerningowych pt.: „ Autyzm, Zespół Aspergera, dzieci z nadpobudliwością psychoruchową”, „Praca z dziećmi o zaburzonych więziach”, „Trening umiejętności prowadzenia mediacji rodzinnych”, „Metoda dialogu motywacyjnego z klientem oraz rodziną”, „Trening umiejętności kontaktu bez przemocy i zastępowania agresji”,
– ponadto 3 koordynatorów w 2019 r. uczestniczyło w cyklicznych spotkaniach superwizyjnych w ramach projektu Partnerskiego „Bliżej Rodziny” – szkolenia dla kadry systemu wspierania rodziny i pieczy zastępczej.
Porównując rok 2019 z latami poprzednimi, należy zauważyć, minimalny wzrost zainteresowania rodzinną pieczą zastępczą (2016 r. – 2 chętnych, 2017 i 2018 r. – 3 chętnych, 2019 r. – 4 chętnych).
2. Rodziny zastępcze na terenie miasta Przemyśla.
Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. Rodzina zastępcza zapewnia dziecku warunki rozwoju i wychowania odpowiednie do jego stanu zdrowia i poziomu rozwoju. Jednym z obowiązków rodzica zastępczego jest współpraca z MOPS, informowanie o przebiegu opieki, umożliwianie przeprowadzania wywiadów rodzinnych w miejscu zamieszkania. MOPS jest zobowiązany do składania do sądu rodzinnego, nie rzadziej niż co 6 miesięcy, oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej.
Rodzinie zastępczej udziela się świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego w niej dziecka. Ponadto, rodzinie zastępczej na każde dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, przysługuje dodatek w wysokości 211,00 zł miesięcznie, na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania dziecka. Od kwietnia 2016 r. przyznawany jest również dodatek wychowawczy w wysokości 500,00 zł miesięcznie, na każde dziecko umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej. Natomiast, od 2018 r. rodziny zastępcze mogły jeszcze skorzystać ze wsparcia w postaci świadczenia dobry start.
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu wspiera działalność Koła Rodzin „Dom”. Koło działa w strukturach Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Przemyślu i zrzesza rodziców zastępczych zamieszkałych na terenie miasta Przemyśla.
Do głównych celów Koła Rodzin „Dom” należy:
- reprezentowanie interesów rodzin zastępczych przed organami samorządowymi, organizacjami pozarządowymi organizacjami, w celu realizacji zadań statutowych;
- udzielania wsparcia i doradztwa w sprawach indywidualnych zgłaszanych do zarządu;
- organizowanie imprez okolicznościowych i wypoczynku (Dzień Rodzicielstwa Zastępczego, Dzień Dziecka);
- propagowanie idei rodzicielstwa zastępczego.
Liczba rodzin zastępczych, umieszczonych w nich dzieci oraz rodzaje udzielanych im świadczeń na terenie miasta Przemyśla w 2019 roku obrazują poniższe tabele.
Tabela Nr 21. Liczba utworzonych i rozwiązanych rodzin zastępczych w 2019 roku.
Liczba utworzonych rodzin zastępczych | Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych | Liczba rozwiązanych rodzin zastępczych | Liczba rodzin zastępczych na koniec roku | Liczba dzieci przebywających w rodzinach zastępczych na koniec roku |
5 | 10 | 14 | 79 | 100 |
Tabela Nr 22. Kwota świadczeń wypłaconych rodzinom zastępczym w 2019 roku.
Jednorazowe świadczenie na pokrycie kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka do rodziny zastępczej | Świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej | Dodatek wychowawczy (500+) | Świadczenie dobry start | Okresowa pomoc losowa |
14 850,00 zł | 1 107 922,25 zł | 452 855,50 zł | 40 200,00 zł | 0,00 zł |
Tabela Nr 23. Liczba rodzin zastępczych i umieszczanych w nich dzieci z uwzględnieniem miejsca pochodzenia dziecka w 2019 roku.
Rodziny zastępcze na terenie miasta Przemyśla (narastająco) | Dzieci pochodzące z innych powiatów (narastająco) | Dzieci pochodzące z Przemyśla umieszczane poza Przemyślem (narastająco) | |
Liczba rodzin spokrewnionych | 65 | 2 | 7 |
Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach spokrewnionych | 79 | 2 | 7 |
Liczba rodzin niezawodowych | 23 | 4 | 12 |
Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach niezawodowych | 26 | 5 | 15 |
Liczba rodzin zawodowych (w tym pełniących funkcję pogotowia rodzinnego) | 5 | 0 | 1 |
Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zawodowych (w tym pełniących funkcję pogotowia rodzinnego) | 13 | 1 | 1 |
Liczba rodzinnych domów dziecka | 0 | 0 | 0 |
Liczba dzieci umieszczonych w rodzinnych domach dziecka | 0 | 0 | 0 |
Analizując dane z powyższych tabel i porównując je z rokiem 2018, zauważyć można spadek liczby rodzin zastępczych spokrewnionych i umieszczonych w nich dzieci.
3. Placówki opiekuńczo-wychowawcze.
Dziecko pozbawione częściowo lub całkowicie opieki rodzicielskiej może być umieszczone w instytucjonalnej pieczy zastępczej, która sprawowana jest w formie:
- placówki opiekuńczo – wychowawczej;
- regionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej;
- interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, wyróżnia się następujące typy placówek opiekuńczo – wychowawczych:
- socjalizacyjny;
- interwencyjny;
- specjalistyczno – terapeutyczny;
- rodzinny.
Skierowanie dziecka do placówki opiekuńczo – wychowawczej może nastąpić po wyczerpaniu wszystkich możliwości udzielenia pomocy w rodzinie naturalnej lub w rodzinie zastępczej. Pobyt powinien mieć charakter przejściowy, przyjęcie dziecka do placówki następuje na podstawie orzeczenia sądu, na wniosek rodziców lub na wniosek samego dziecka.
W 2019 r. na terenie miasta Przemyśla funkcjonowały 4 całodobowe placówki opiekuńczo-wychowawcze:
- Dom dla Dzieci „Maciek” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1 (placówka publiczna łącząca typy: interwencyjny, socjalizacyjny i specjalistyczno – terapeutyczny), posiada 14 miejsc statutowych.
- Dom dla Dzieci „Małgosia” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1C (placówka publiczna łącząca typy: interwencyjny, socjalizacyjny i specjalistyczno – terapeutyczny), posiada 14 miejsc statutowych.
- Dom dla Dzieci „Jaś” w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1A (placówka publiczna łącząca typy: interwencyjny, socjalizacyjny i specjalistyczno – terapeutyczny), posiada 14 miejsc statutowych.
- „Nasza Chata” Domy dla Dzieci Towarzystwa Nasz Dom w Przemyślu przy ul. Siemiradzkiego 6A – adres biura (placówka niepubliczna typu socjalizacyjnego), posiada 28 miejsc statutowych. „Nasza Chata” dysponuje dwoma domami: w Przemyślu przy ul. Rosłońskiego 36 (14 miejsc) i w Ostrowie 674
(14 miejsc).
Tabela Nr 24. Liczba dzieci przebywających w placówkach opiekuńczo- wychowawczych na terenie miasta Przemyśla w kolejnych miesiącach 2019 roku oraz liczba dzieci pochodzących z Przemyśla przebywających poza Przemyślem.
Nazwa miesiąca | Dzieci pochodzące z Przemyśla a przebywające w placówce poza Przemyślem | „Nasza Chata” Domy dla Dzieci Towarzystwa Nasz Dom w Przemyślu | Dom dla Dzieci „Maciek” w Przemyślu | Dom dla Dzieci „Małgosia” w Przemyślu | Dom dla Dzieci „Jaś” w Przemyślu | Ogółem |
Styczeń | 0 | 22 | 13 | 15 | 11 | 61 |
Luty | 0 | 22 | 13 | 15 | 11 | 61 |
Marzec | 0 | 22 | 13 | 15 | 12 | 62 |
Kwiecień | 0 | 23 | 11 | 15 | 12 | 61 |
Maj | 0 | 23 | 13 | 15 | 12 | 63 |
Czerwiec | 0 | 22 | 13 | 15 | 12 | 63 |
Lipiec | 0 | 23 | 11 | 15 | 12 | 61 |
Sierpień | 0 | 23 | 12 | 15 | 12 | 62 |
Wrzesień | 0 | 23 | 12 | 15 | 12 | 62 |
Październik | 0 | 23 | 12 | 15 | 12 | 62 |
Listopad | 0 | 23 | 12 | 15 | 12 | 62 |
Grudzień | 0 | 23 | 12 | 15 | 12 | 62 |
Porównując w/w dane z rokiem 2018, widoczny jest ogólny wzrost liczby małoletnich dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Pracownik Działu Wspierania Rodziny i Pieczy Zastępczej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu, po otrzymaniu postanowienia sądu, rozpoczynają postępowanie, celem skierowania dziecka do właściwej placówki opiekuńczo-wychowawczej. Na bieżąco prowadzona jest współpraca z sądem w zakresie zapewniania dziecku opieki poza rodziną. Pracownik socjalny MOPS uczestniczy w posiedzeniach Zespołów do Spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka w placówkach opiekuńczo – wychowawczych w Przemyślu, a także w miarę możliwości, w placówkach poza Przemyślem, w których przebywają dzieci pochodzące z Przemyśla. Zasadnym jest kierowanie dziecka do placówki opiekuńczo – wychowawczej położonej najbliżej miejsca zamieszkania rodziców, w celu utrzymania częstych kontaktów. W przypadku braku wolnych miejsc w przemyskich placówkach, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu rozsyła zapytania o umieszczenie dzieci do innych powiatów. MOPS, w miarę wolnych miejsc w placówkach opiekuńczo – wychowawczych na terenie miasta Przemyśla, pozytywnie rozpatruje wnioski innych powiatów o umieszczenie dzieci z nich pochodzących.
Tabela Nr 25. Liczba porozumień dot. pobytu dzieci w pieczy zastępczej w 2019 roku.
Porozumienia dotyczące pobytu dzieci w rodzinach zastępczych | Porozumienia dotyczące pobytu dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych | ||
Ilość dzieci umieszczonych w Przemyślu pochodzących z innych powiatów | Ilość dzieci pochodzących z Przemyśla umieszczanych poza Przemyślem | Ilość dzieci umieszczonych w Przemyślu pochodzących z innych powiatów | Ilość dzieci pochodzących z Przemyśla umieszczanych poza Przemyślem |
23 | 8 | 0 | 32 (w tym 2 cudzoziemców) |
W 2019 r. odnotowano spadek liczby dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych w Przemyślu, a pochodzących z innych powiatów. Ponadto, zmniejszyła się liczba małoletnich umieszczonych w placówkach opiekuńczo – wychowawczych, pochodzących z innych powiatów. Nie zaobserwowano zmian w ilości dzieci pochodzących z Przemyśla, umieszczonych w rodzinach zastępczych poza miastem.
Z dniem 01.07.2019 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która wprowadziła art. 113a, zgodnie z którym na wniosek Dyrektora placówki opiekuńczo – wychowawczej na każde dziecko do ukończenia 18 roku życia przysługuje dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego w wysokości 500,00 zł miesięcznie. W związku z powyższym, wyżej wymienioną formą pomocy zostało objętych w 2019 r. (33) dzieci przebywających w Centrum Administracyjnym do Obsługi Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych w Przemyślu oraz (19) dzieci przebywających w ,,Naszej Chacie” Domy dla Dzieci Towarzystwa Nasz Dom w Przemyślu.
4. Praca socjalna z rodziną naturalną dziecka.
Ustawa nakłada na rodziców biologicznych dziecka przebywającego w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej, obowiązek wnoszenia opłat pokrywających koszty udzielanej pomocy pieniężnej lub miesięcznego kosztu utrzymania wychowanka. Po ustaleniu sytuacji materialnej, bytowej, rodzinnej i zdrowotnej rodziców naturalnych, na podstawie Uchwały Nr 58/2012 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 8 marca 2012 r., po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, wydawana jest decyzja w sprawie odpłatności za pobyt dzieci pochodzących z Przemyśla w pieczy zastępczej. W 2019 r. wydano znacznie mniej niż w roku poprzedzającym, decyzji dot. odpłatności rodziców biologicznych za pobyt dzieci w placówkach opiekuńczo – wychowawczych (18). Ponadto, wydano też mniej niż w 2018 rokudecyzji w sprawie odpłatności rodziców biologicznych za pobyt dzieci w rodzinach zastępczych (29).
W przypadku wszystkich rodziców biologicznych odstąpiono od ustalenia opłaty za pobyt dzieci w pieczy zastępczej. Pracownicy na bieżąco aktualizowali sytuację rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych. W roku 2019 przeprowadzono 234 aktualizacji. Z powyższych danych wynika również, iż zmniejsza się liczba dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo – wychowawczych.
Pobyt dziecka w pieczy zastępczej z założenia ma charakter tymczasowy do momentu odzyskania przez rodziców możliwości opieki nad nim lub do czasu jego usamodzielnienia. W ramach pracy socjalnej prowadzona jest praca z rodzicami biologicznymi, m.in. w zakresie: utrzymywania stałych kontaktów z dziećmi umieszczonymi poza rodziną, umożliwienia wyjścia z trudnej sytuacji życiowej, podjęcia leczenia odwykowego, rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy, zwiększenia aktywności w poszukiwaniu pracy, a także pomocy w załatwianiu spraw urzędowych itp. Wiele rodzin biologicznych, starających się o powrót swoich dzieci do domu rodzinnego, objętych jest wsparciem asystenta rodziny (w 2019 roku – 32 rodziny).
5. Usamodzielnianie wychowanków opuszczających rodziny zastępcze lub placówki opiekuńczo-wychowawcze.
Osoba, która osiągnęła pełnoletniość w rodzinie zastępczej oraz osoba pełnoletnia opuszczająca placówkę opiekuńczo-wychowawczą, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, schronisko dla nieletnich, zakład poprawczy zostaje objęta pomocą mającą na celu jej życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem. Warunkiem do uzyskania pomocy jest zobowiązanie się osoby usamodzielnianej do realizacji opracowanego, wspólnie z opiekunem usamodzielnienia, indywidualnego planu usamodzielnienia.
Usamodzielnieni wychowankowie pieczy zastępczej mogą korzystać z:
- pomocy na usamodzielnienie;
- pomocy na kontynuowanie nauki;
- pomocy na zagospodarowanie;
- pomocy w uzyskaniu:
- odpowiednich warunków mieszkaniowych;
- zatrudnienia.
Tabele Nr 26. Pomoc udzielona usamodzielnionym wychowankom pieczy zastępczej w 2019 r.
Pomoc dla usamodzielnionych wychowanków RODZIN ZASTĘPCZYCH | |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na usamodzielnienie | 10 |
Wypłacona kwota | 41 638,00 zł |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na zagospodarowanie | 8 |
Wypłacona kwota | 12 616,00 zł |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na kontynuowanie nauki | 33 |
Wypłacona kwota | 158 305,64 zł |
Pomoc dla usamodzielnionych wychowanków PLACÓWEK OPIEKUŃCZO – WYCHWAWCZYCH | |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na usamodzielnienie | 1 |
Wypłacona kwota | 6 939,00 zł |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na zagospodarowanie | 1 |
Wypłacona kwota | 1 577,00 zł |
Liczba wychowanków, którzy otrzymali pomoc na kontynuowanie nauki | 12 |
Wypłacona kwota | 56 498,63 zł |
Porównując w/w dane z rokiem 2018, obserwuje się spadek liczby usamodzielnionych wychowanków placówek opiekuńczo – wychowawczych, natomiast odnotowuje się lekki wzrost usamodzielnionych wychowanków rodzin zastępczych.
Pomoc dla usamodzielnionych wychowanków pieczy zastępczej związana jest z faktem rozpoczęcia dorosłego życia, służy integracji ze środowiskiem. Bardzo często osoby usamodzielnione nie mogą liczyć na pomoc ze strony swojej rodziny naturalnej, wówczas wsparcie deklaruje opiekun usamodzielnienia – wyznaczony przez dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Opiekun wspólnie z osobą usamodzielnianą opracowuje program usamodzielnienia, który powinien uwzględniać wszystkie kierunki aktywności życiowej i stanowi kontrakt w sprawie udzielanej pomocy. Pomoc pieniężną wypłaca powiat właściwy dla miejsca pochodzenia dziecka przez umieszczeniem w pieczy zastępczej.
Znacząca część czynności podejmowanych przez pracowników MOPS skupia się na motywowaniu usamodzielnionych wychowanków do jak najdłuższego kontynuowania nauki (szkoły policealne, studia) i zdobywania dodatkowych kwalifikacji i kursów zawodowych, aby wychowankowie ci byli odpowiednio przygotowani do samodzielnego życia.
MOPS wspiera młodzież opuszczającą pieczę zastępczą w podejmowaniu właściwych decyzji życiowych, monitoruje postępy w nauce i zachęca do podnoszenia kwalifikacji.
6. Prowadzenie specjalistycznego poradnictwa – Ośrodek Wsparcia Socjalnego.
Ośrodek Wsparcia Socjalnego (OWS) obejmuje wielopłaszczyznową, bezpłatną pomocą osoby i rodziny, które znalazły się w trudnej sytuacji, m.in. z powodu: niezaradności życiowej, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, bezrobocia, problemów natury psychologicznej lub innych dysfunkcji powodujących nieprawidłowe funkcjonowanie w środowisku. OWS współpracuje z organizacjami działającymi na rzecz pomocy człowiekowi, na podstawie obowiązujących przepisów prawa, przy pełnej współpracy korzystających ze wsparcia i zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami, w celu zapobiegania pogłębianiu się dysfunkcyjności.
W 2019 r. odbywały się konsultacje indywidualne z psychologiem, mediatorem rodzinnym i diagnostykiem przemocy domowej.
Tabela Nr 27. Liczba osób objętych konsultacjami w OWS w 2019 roku.
Specjalista | Liczba osób korzystających z konsultacji w OWS w 2019 r. | Liczba przeprowadzonych konsultacji |
Psycholog | 56 | 130 |
Mediator rodzinny | 110 | 155 |
Diagnostyk przemocy domowej | 15 | 43 |
Ogółem | 181 | 328 |
W 2019 r. odnotowano wzrost liczby osób (w porównaniu z rokiem 2018), które skorzystały ze wsparcia w ramach funkcjonowania Ośrodka Wsparcia Socjalnego.
W 2019 r. odnotowano znaczny wzrost osób, które skorzystały ze wsparcia mediatora rodzinnego. W porównaniu do roku 2018 spadła liczba osób, którym udzielono konsultacji psychologicznych.
Przez cały 2019 rok pracownicy Działu Wspierania Rodziny i Pieczy Zastępczej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu zwracali szczególną uwagę na realizację zadań zawartych w Programie Wspierania Rodziny i Rozwoju Pieczy Zastępczej w Przemyślu na lata 2018 – 2020, tj.:
- zapewnianie dzieciom właściwej opieki w rodzinach zastępczych oraz w placówkach opiekuńczo – wychowawczych;
- przyznawanie zgodnie z ustawą świadczeń na miesięczne utrzymanie dziecka w rodzinie zastępczej;
- zapewnianie zawodowym rodzinom zastępczym wynagrodzenia adekwatnego do pełnionej funkcji;
- prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
- kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka;
- zapewnianie rodzinom zastępczym szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji;
- prowadzenie poradnictwa dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej;
- wzmacnianie kompetencji i przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego rodzin zastępczych zawodowych i niezawodowych, m.in. poprzez utworzoną grupę wsparcia;
- przygotowywanie i aktualizowanie, we współpracy z pracownikiem socjalnym, asystentem rodziny i odpowiednio rodziną zastępczą, planów pomocy dzieciom;
- dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej;
- zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną;
- współpracę ze środowiskiem lokalnym – sądami i organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, ośrodkami zdrowia oraz organizacjami społecznymi;
- zapewnienie środków finansowych w zakresie przyznawania pomocy na: kontynuowanie nauki, usamodzielnienie i zagospodarowanie, dla usamodzielnionych wychowanków pieczy zastępczej.
W 2019 roku zdiagnozowane potrzeby były na bieżąco zaspokajane, zgodnie z w/w Programem.
VIII. Świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny.
System świadczeń rodzinnych utworzony został jako system poza ubezpieczeniowych świadczeń socjalnych, finansowanych z budżetu państwa. System świadczeń rodzinnych oparty jest o zasadę pomocniczości, uwzględniającą regułę, że osobami w pierwszej kolejności zobowiązanymi do łożenia na utrzymanie dzieci są ich rodzice. W przypadku, gdy ich środki i uprawnienia są niewystarczające do wychowania i utrzymania dzieci, przysługuje pomoc państwa w postaci świadczeń rodzinnych.
Celem reformy systemu jest stworzenie spójnego systemu wsparcia rodziny znajdującej się w trudnej sytuacji materialnej, wychowującej małe dzieci oraz dzieci uczęszczające do szkoły, w tym niepełnosprawne.
Od 1stycznia 2016 r. wprowadzono nowy sposób ustalania wysokości przysługujących zasiłków rodzinnych, tzw. mechanizm „złotówka za złotówkę”, według którego przekroczenie progu dochodowego uprawniającego do świadczeń rodzinnych przez rodzinę ubiegającą się o zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, nie oznacza wykluczenia jej z systemu świadczeń rodzinnych, ale taka rodzina może otrzymać świadczenia, o które się ubiega, pomniejszone o kwotę przekroczenia kryterium dochodowego.
Wprowadzone inne udogodnienia i zmiany to m.in.:
– możliwość załatwienia sprawy w urzędzie przez Internet (złożenie przez Internet wniosku, potrzebnych oświadczeń i zaświadczeń), jak również dokonanie skutecznego doręczenia pism przez organ drogą elektroniczną (np. doręczanie decyzji przyznającej dane świadczenie w postaci elektronicznej),
– zwolniono wnioskodawców z konieczności samodzielnego pozyskiwania szeregu zaświadczeń i informacji z wielu urzędów niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych, obowiązek ten spoczywa na organie ustalającym dane świadczenie,
– pozyskiwanie informacji niezbędnych do ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych w zależności od możliwości w formie elektronicznej lub papierowej odbywa się bezpośrednio na poziomie organ-organ – dotyczy to m.in. sytuacji dochodowej, niepełnosprawności, składek na ubezpieczenia zdrowotne,
– umożliwienie korzystania z danych gromadzonych w rejestrach utworzonych przez ministra właściwego do spraw rodziny oraz ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego przez organy publiczne realizujące ustawę o świadczeniach rodzinnych, ustawę o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawę o pomocy społecznej oraz ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, z uwagi na potrzebę m.in. weryfikacji danych beneficjentów ubiegających się i pobierających świadczenia;
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych przewiduje trzy jednolite kryteria dochodowe i dwa rodzaje świadczeń rodzinnych. Aktualnie okres zasiłkowy trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.
Świadczeniami rodzinnymi są:
– zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego,
– świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy i świadczenie pielęgnacyjne,
– dwa rodzaje zapomóg związanych z urodzeniem się dziecka: jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka (tzw. becikowe) oraz zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przyznawana według uznania gminy,
– świadczenia na rzecz rodziny ustalane przez gminę i finansowane z budżetu gminy,
– świadczenie rodzicielskie.
Świadczenia rodzinne z wyjątkiem zasiłku pielęgnacyjnego, świadczenia pielęgnacyjnego oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. „becikowego” przyznawane są, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się aktualnie nie przekracza kwoty 674 zł lub 764 zł kryterium dochodowego, jeżeli członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności albo orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności. Natomiast jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. „becikowe” przysługuje jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1 922 zł.
Do zasiłku rodzinnego przysługują dodatki z tytułu:
– urodzenia dziecka,
– opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego,
– samotnego wychowywania dziecka,
– wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej,
– kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego,
– rozpoczęcia roku szkolnego,
– podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania.
Zgodnie z art. 22a ustawy o świadczeniach rodzinnych, rada gminy w drodze uchwały może przyznać zamieszkałym na terenie jej działania osobom jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Uchwałą z dnia 30 marca 2006 r. Nr 39/2006 Rada Miejska w Przemyślu, uchwaliła jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka finansowaną ze środków własnych gminy.
Na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, prawo do świadczeń rodzinnych przysługuje:
– rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu dziecka,
– opiekunowi faktycznemu dziecka;
– osobie uczącej się.
Zasiłki rodzinne przysługują do ukończenia przez dziecko 18 roku życia lub nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia, albo 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności.
Od 1 listopada 2016r. wysokość zasiłku rodzinnego wynosi miesięcznie:
– 95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5-go roku życia,
– 124 zł na dziecko w wieku powyżej 5-go roku życia do ukończenia 18-go roku życia,
– 135 zł na dziecko w wieku powyżej 18-go roku życia do ukończenia 24-go roku życia.
1. Dodatki do zasiłku rodzinnego :
a. Dodatek z tytułu urodzenia dziecka – wypłacany jednorazowo w wysokości 1 000 zł.
b. Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługujący osobie uprawnionej do urlopu wychowawczego przez okres: 24 miesięcy kalendarzowych lub 36 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu lub 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności. Dodatek przysługuje w wysokości 400 zł miesięcznie.
c. Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługujący osobom samotnie wychowującym dziecko nie posiadającym zasądzonego świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ drugi z rodziców dziecka nie żyje; ojciec dziecka jest nieznany; powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone. Dodatek przysługuje również osobie uczącej się, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją. W okresie od 1 listopada 2016 r. dodatek przysługuje w wysokości 193 zł miesięcznie na dziecko, nie więcej jednak niż 386 zł na wszystkie dzieci, a w przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwota dodatku zwiększa się o 80 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160 zł na wszystkie dzieci.
d. Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej – przysługuje w wysokości 95 zł miesięcznie, na trzecie i kolejne dziecko uprawnione do zasiłku rodzinnego.
e. Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, przysługujący osobie uprawnionej na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności lub powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Dodatek przysługuje w wysokości 90 zł miesięcznie na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia; 110 zł. na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24 roku życia.
f. Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego przysługuje na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego oraz na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne. Dodatek przysługuje raz w roku, w wysokości 100 zł na dziecko.
g. Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania przysługuje:
1) w związku z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – w okresie od 1 listopada 2016r. przysługuje w wysokości 113 zł miesięcznie na dziecko,
2) w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej – w okresie od 1 listopada 2016r. przysługuje w wysokości 69 zł miesięcznie na dziecko. Dodatek przysługuje przez 10 miesięcy w roku, w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.
Tabela Nr 28. Realizacja zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami w latach 2016-2019.
Lp. | Wyszczególnienie | Wydatki za okres 2016 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2017 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2018 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2019 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco |
I | Zasiłki rodzinne | 4 682 273 | 41 865 | 4 899 288 | 42 508 | 4 942 051 | 43 359 | 4 573 205 | 40 045 |
Dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: | 2 227 387 | 16 825 | 2 254 235 | 17 426 | 2 178 375 | 17 263 | 1 993 325 | 16 379 | |
1 | Urodzenia dziecka | 213 971 | 270 | 208 207 | 275 | 236 256 | 315 | 178 880 | 254 |
2 | opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego | 295 825 | 752 | 284 716 | 736 | 255 085 | 666 | 191 801 | 506 |
3 | samotnego wychow. dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
4 | samotnego wychowywania dziecka | 549 770 | 2 871 | 541 721 | 2 746 | 476 131 | 2 451 | 420 702 | 2 150 |
5 | kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnospr. | 347 988 | 3 535 | 367 385 | 3 468 | 354 942 | 3 431 | 361 427 | 3 416 |
6 | rozpoczęcia roku szkolnego | 256 320 | 3 105 | 240 187 | 3 637 | 234 633 | 3 686 | 224 056 | 3 466 |
7 | podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: | 27 869 | 339 | 34 169 | 377 | 32 300 | 357 | 38 490 | 410 |
7a | na pokrycie wydatków związanych z zamiesz. w miejscow-ości, w której znajduje się szkoła | 15 734 | 148 | 22 163 | 203 | 20 726 | 188 | 27 556 | 249 |
7b | na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowo-ści, w której znajduje się szkoła | 12 135 | 191 | 12 006 | 174 | 11 574 | 169 | 10 934 | 161 |
8 | wychowanie dziecka w rodzinie wielodzietnej | 535 644 | 5 953 | 577 850 | 6 187 | 589 028 | 6 357 | 577 969 | 6 177 |
Razem | 6 909 660 | 58 690 | 7 153 523 | 59 934 | 7 120 426 | 60 622 | 6 566 530 | 56 424 | |
9 | Jednorazowa zapomoga z tyt. urodzenia dziecka | 420 000 | 420 | 449 000 | 449 | 449 000 | 449 | 361 000 | 361 |
10 | Świadczenie rodzicielskie | 1 581 687 | 1 697 | 1 892 646 | 2 081 | 1 938 434 | 2 156 | 1 790 424 | 1 956 |
11 | „Becikowe” w ramach zadań własnych gminy | 17 500 | 35 | 10 500 | 21 | 11 500 | 23 | 11 500 | 23 |
Do katalogu świadczeń rodzinnych zaliczają się również dwa rodzaje zapomóg wypłacanych w związku z urodzeniem się dziecka:
1) jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka tzw. „becikowe” w wysokości 1 000 zł; prawo do tego świadczenia uzależnione jest od kryterium dochodowego, które wynosi miesięcznie 1 922 zł netto na osobę w rodzinie.
W sytuacji osób samotnie wychowujących dzieci oznacza to konieczność ustalenia alimentów na rzecz dziecka od drugiego z rodziców (zmiana od 1 listopada 2017 r.).
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.
Wniosek o wypłatę zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy, od dnia narodzin się dziecka, a w przypadku gdy wniosek dot. dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia, którąś z w/w form albo przysposobienia dziecka nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
2) zapomoga uchwalana i wypłacana przez gminę z jej środków własnych (świadczenie uznaniowe); gmina sama decyduje, czy będzie dodatkowo realizować tego rodzaju świadczenie, ustala kryteria nabycia prawa do świadczenia oraz jego wysokość.
Rada Miejska w Przemyślu uchwałą z dnia 30 marca 2006 r. Nr 39/2006 ustanowiła jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia dziecka w wysokości 500 zł na każde żywo urodzone dziecko dla wnioskodawców spełniających kryterium określone w ustawie o pomocy społecznej, czyli 528 zł na osobę w rodzinie. Wniosek należy składać w terminie 6 miesięcy od dnia urodzenia się dziecka, a uprawnionym jest mieszkaniec Przemyśla, zamieszkały i zameldowany co najmniej rok, przed tym faktem, na terenie miasta. Uchwałą 243/2012 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 25 października 2012 r., zmieniająca uchwałę w sprawie przyznania jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, umożliwia złożenie wniosku o w/w świadczenie osobom, zameldowanym na okres czasowy w lokalach socjalnych na terenie miasta Przemyśla od co najmniej roku przed dniem urodzenia dziecka.
Ponadto, w ramach systemu świadczeń rodzinnych gmina ma możliwość przyznawania dodatkowego świadczenia na rzecz rodziny. Gmina, biorąc pod uwagę lokalne potrzeby swoich mieszkańców w zakresie świadczeń na rzecz rodziny, może w drodze uchwały podjętej przez radę gminy, ustanowić świadczenia na rzecz rodziny. Decyzja o tym, czy oraz w jakiej wysokości wprowadzić takie dodatkowe, świadczenie, należy do wyłącznej właściwości rady gminy. Świadczenie to finansowane jest ze środków własnych gminy.
Tabela Nr 29. Świadczenia rodzinne przyznane i wypłacone w okresie od 01.01.2016 do 31.12.2017 z uwzględnieniem świadczeń pobranych nienależnie.
Lp. | Wyszczególnienie | Kwota świadczeń rodzinnych wypłacona ogółem w 2016 | Zwrot świadczeń nienależnie pobranych | Kwota świadczeń rodzinnych wypłacona ogółem w 2017 | Zwrot świadczeń nienależnie pobranych |
I | Zasiłki rodzinne | 4 682 273 | 35 424 | 4 899 288 | 31 790 |
Dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: | 2 227 387 | 18 394 | 2 254 235 | 18 706 | |
1. | Urodzenia dziecka | 213 971 | 0 | 208 207 | 1 000 |
2. | opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego | 295 825 | 6 449 | 284 716 | 3 695 |
3. | samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania | 0 | 0 | 0 | 0 |
4. | samotnego wychowywania dziecka | 549 770 | 6 741 | 541 721 | 8 557 |
5. | kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego | 347 988 | 1 000 | 367 385 | 730 |
6. | rozpoczęcia roku szkolnego | 256 320 | 1 610 | 240 187 | 2 301 |
7. | podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: | 27 869 | 360 | 34 169 | 69 |
7a. | na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła | 15 734 | 360 | 27 163 | 0 |
7b. | na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła | 12 135 | 0 | 12 006 | 69 |
8. | Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej | 535 644 | 2 234 | 577 850 | 2354 |
9. | Świadczenie pielęgnacyjne | 3 561 807 | 2 317 | 4 148 343 | 713 |
10. | Zasiłek pielęgnacyjny | 4 963 492 | 12 800 | 5 051 748 | 30 632 |
11. | Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego | 0 | 0 | 0 | 0 |
12. | Specjalny zasiłek opiekuńczy | 967 799 | 3 330 | 1 052 328 | 5 564 |
13. | Jednorazowa zapomoga z tyt. urodzenia dziecka | 420 000 | 0 | 449 000 | 0 |
14. | Świadczenie rodzicielskie | 1 581 687 | 5 229 | 1 892 646 | 9 936 |
Razem | 18 404 445 | 77 494 | 19 747 588 | 97 341 | |
w tym z lat ubiegłych | X | 47 388 | X | 69 017 | |
II | Fundusz alimentacyjny | 3 336 808 | 22 719 | 3 106 777 | 28 091 |
w tym z lat ubiegłych | X | 16 428 | X | 22 281 | |
Razem świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny | 20 159 566 | 94 984 | 20 961 719 | 115 496 |
Tabela Nr 30. Świadczenia rodzinne przyznane i wypłacone w okresie od 01.01.2018 do 31.12.2019 z uwzględnieniem świadczeń pobranych nienależnie.
Lp. | Wyszczególnienie | Kwota świadczeń rodzinnych wypłacona ogółem w 2018 r. | Zwrot świadczeń nienależnie pobranych | Kwota świadczeń rodzinnych wypłacona ogółem w 2019 r. | Zwrot świadczeń nienależnie pobranych |
I | Zasiłki rodzinne | 4 942 051 | 44 305 | 4 573 205 | 46 597 |
Dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: | 2 178 375 | 17 968 | 1 993 325 | 23 049 | |
1 | Urodzenia dziecka | 236 256 | 0 | 178 880 | 1 000 |
2 | opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego | 255 085 | 6 953 | 191 801 | 7 916 |
3 | samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania | 0 | 0 | 0 | 0 |
4 | samotnego wychowywania dziecka | 476 131 | 4 049 | 420 702 | 7 662 |
5 | kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego | 354 942 | 757 | 361 427 | 965 |
6 | rozpoczęcia roku szkolnego | 234 633 | 2 903 | 224 056 | 2 134 |
7 | podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: | 32 300 | 640 | 38 490 | 656 |
7a | na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła | 20 726 | 260 | 27 556 | 0 |
7b | na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła | 11 574 | 380 | 10 934 | 656 |
8 | Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej | 589 028 | 2 666 | 577 969 | 2 716 |
9 | Świadczenie pielęgnacyjne | 4 703 573 | 5 119 | 5 556 796 | 6 109 |
10 | Zasiłek pielęgnacyjny | 5 174 594 | 47 190 | 6 336 728 | 30 998 |
11 | Specjalny zasiłek opiekuńczy | 1 002 970 | 9 197 | 1 167 846 | 7 041 |
12 | Jednorazowa zapomoga z tyt. urodzenia dziecka | 449 000 | 0 | 361 000 | 1 000 |
13 | Świadczenie rodzicielskie | 1 938 434 | 1 548 | 1 790 424 | 4 122 |
Razem | 20 388 997 | 125 327 | 21 779 324 | 118 916 | |
w tym z lat ubiegłych | X | 79 365 | X | 71 576 | |
II | Fundusz alimentacyjny | 2 863 555 | 34 412 | 2 756 419 | 20 929 |
w tym z lat ubiegłych | X | 28 831 | X | 12 136 | |
Razem świadczenia rodzinne i fundusz alimentacyjny | 23 252 552 | 159 739 | 24 535 743 | 139 845 |
Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne w 2016 r. – 4 561
Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne w 2017 r. – 4 484
Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne w 2018 r. – 4 485
Liczba rodzin pobierających świadczenia rodzinne w 2019 r. – 4 371
2. Świadczenia opiekuńcze.
a. Zasiłek pielęgnacyjny.
Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niezależnie od dochodu rodziny i osoby, dlatego nie jest przyznawany na okres zasiłkowy, lecz na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Świadczenie do 31 października 2018 r. wynosiło 153 zł miesięcznie, od 01 listopada 2018 r. przysługuje w wysokości 184,42 zł miesięcznie, a od 01 listopada 2019 r. zasiłek pielęgnacyjny wynosi 215,84 zł miesięcznie. Wypłacany jest do 16-go roku życia, jeżeli dziecko legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności, natomiast powyżej 16-go roku życia zasiłek pielęgnacyjny przysługuje, jeżeli osoba legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, gdy niepełnosprawność powstała przed 21 rokiem życia lub, gdy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje również osobie powyżej 75-go roku życia. Świadczenie nie przysługuje, osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.
b. Specjalny zasiłek opiekuńczy.
Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2017r. poz. 682 oraz z 2018 r. poz.950) ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli: nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Prawo do tego świadczenia uzależnione jest od kryterium dochodowego, które aktualnie wynosi 764 zł na osobę (na podstawie dochodów z roku poprzedzającego okres zasiłkowy z uwzględnieniem utraty i uzyskania dochodu). Przy ustalaniu dochodu brane są pod uwagę dochody rodziny osoby wymagającej opieki i rodziny osoby sprawującej opiekę. Od 1 stycznia 2015 roku, zgodnie z art. 17 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 roku o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, zlikwidowany został wymóg, przy ubieganiu się o specjalny zasiłek opiekuńczy, rezygnacji z zatrudnienia i innej pracy zarobkowej – osoba obecnie może pobierać specjalny zasiłek opiekuńczy nie tylko kiedy rezygnuje z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, ale również kiedy jej nie podejmuje. O świadczenie to może również ubiegać się osoba, która sprawuje opiekę nad niepełnosprawnym małżonkiem. Specjalny zasiłek opiekuńczy do 31 października 2018 r. wypłacany był w wysokości 520 zł miesięcznie, a od 01 listopada 2018 r. wynosi 620 zł miesięcznie.
c. Świadczenie pielęgnacyjne.
Świadczenie pielęgnacyjne od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. wypłacane było w wysokości 1 477 zł miesięcznie, w roku 2019 r. kwota świadczenia wynosiła 1 583 zł, a od stycznia 2020 r. po uwzględnieniu corocznej waloryzacji wynosi 1 830 zł miesięcznie.
Wskaźnikiem waloryzacji jest procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2017 r. poz.847 oraz z 2018 r. poz. 650), obowiązującego na dzień 1 stycznia roku, w którym jest przeprowadzana waloryzacja, w stosunku do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w dniu 1 stycznia roku poprzedzającego rok, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje: matce albo ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka (osoba, która opiekując się dzieckiem wystąpiła do sądu o przysposobienie tego dziecka), osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności – jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Osobom, innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, w przypadku gdy spełnione są łącznie następujące warunki:
1) rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
2) nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
3) nie ma osób (tj. opiekuna faktycznego dziecka, osoby będącej rodziną zastępczą spokrewnioną, w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej) lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:
1) nie później niż do ukończenia 18-go roku życia lub
2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25-go roku życia.
Z dniem 1 stycznia 2017 r. wprowadzono możliwość pobierania świadczenia opiekuńczego z tytułu opieki nad osobą niepełnosprawną przez więcej niż jednego opiekuna w rodzinach, w których wychowywana jest więcej niż jedna osoba niepełnosprawna.
Za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy opłacane są składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Organ realizujący świadczenia rodzinne opłaca składkę na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy odpowiadającej odpowiednio wysokości świadczenia pielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego przez okres niezbędny do uzyskania okresu ubezpieczenia (składkowego i nieskładkowego) odpowiednio 20-letniego przez kobietę i 25-letniego przez mężczyznę, z zastrzeżeniem art. 87 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych Dz.U. z 2017 r., poz.1383, z późn. zm.).Składek nie opłaca się za osoby podlegające obowiązkowi ubezpieczenia społecznego z innego tytułu.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane są za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.
Tabela Nr 31. Realizacja świadczeń opiekuńczych oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w latach 2016-2017.
Wyszczególnienie | Wydatki 2016 | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki 2017 | Liczba świadczeń narastająco |
Zasiłki pielęgnacyjne | 4 963 492 | 32 441 | 5 051 748 | 33 018 |
Świadczenia pielęgnacyjne | 3 561 807 | 2 747 | 4 148 343 | 2 959 |
Specjalny zasiłek opiekuńczy | 967 799 | 1 892 | 1 052 328 | 2 036 |
Razem | 9 493 098 | 37 080 | 10 252 419 | 38 013 |
Składka na ubezpieczenie społeczne opłacone za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne | 904 419 | 2 535 | 1 034 858 | 2 699 |
Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacone za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne | 177 264 | 1 524 | 212 836 | 1 684 |
Składka na ubezpieczenie społeczne opłacone za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy | 233 247 | 1 672 | 246 798 | 1 752 |
Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacone za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy | 68 000 | 1 453 | 77 864 | 1 664 |
Tabela Nr 32. Realizacja świadczeń opiekuńczych oraz składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w latach 2018-2019.
Wyszczególnienie | Wydatki 2018 | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki 2019 | Liczba świadczeń narastająco |
Zasiłki pielęgnacyjne | 5 174 594 | 32 817 | 6 336 728 | 33 465 |
Świadczenia pielęgnacyjne | 4 703 573 | 3 196 | 5 556 796 | 3 523 |
Specjalny zasiłek opiekuńczy | 1 002 970 | 1 890 | 1 167 846 | 1 889 |
Razem | 10 881 137 | 37 903 | 13 061 370 | 38 877 |
Składka na ubezpieczenie społeczne opłacone za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne | 1 112 175 | 2 765 | 1 164 768 | 2 693 |
Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacone za osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne | 253 180 | 1 909 | 296 964 | 2 086 |
Składka na ubezpieczenie społeczne opłacone za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy | 222 451 | 1 532 | 243 807 | 1 444 |
Składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacone za osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy | 78 005 | 1 625 | 91 168 | 1 634 |
3. Zasiłki dla opiekunów.
Z dniem 15 maja 2014 r., weszła w życie, ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Celem ustawy jest realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 grudnia 2013 r. (sygn. akt K 27/13), w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 11 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1548) jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Omawiana ustawa określa warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z dniem 1 lipca 2013 r. w związku z wygaśnięciem decyzji przyznającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
Zasiłek dla opiekuna do 31 października 2018 r. wypłacany był w wysokości 520,00 zł miesięcznie, a od 01 listopada 2018 r. wynosi 620 zł miesięcznie osobie.
Tabela Nr 33. Realizacja świadczeń z tytułu zasiłków dla opiekunów (ZDO) wypłaconych w latach 2016 -2019.
Rok | Wypłata ZDO | Wypłata odsetek ustawowych od ZDO |
2016 | 703 439 | 0 |
2017 | 564 452 | 0 |
2018 | 448 578 | 0 |
2019 | 408 640 | 0 |
4. Świadczenie rodzicielskie.
Od 1 stycznia 2016 r. obowiązuje nowe świadczenie rodzinne – świadczenie rodzicielskie w wysokości 1 000 zł miesięcznie. Świadczenie rodzicielskie to wypłacane po urodzeniu dziecka wsparcie finansowe dla rodziców, którzy nie mają uprawnień do zasiłku macierzyńskiego. Mogą więc z niego skorzystać m.in. studenci czy też osoby bezrobotne.
Świadczenie rodzicielskie przysługuje:
1) matce albo ojcu dziecka;
2) opiekunowi faktycznemu dziecka (tj. osobie faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka) w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7-go roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10-go roku życia;
3) rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7-go roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10-go roku życia;
4) osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7-go roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10-go roku życia. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę. Natomiast w razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego, a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Tabela Nr 34. Realizacja wypłat świadczenia rodzicielskiego w latach 2016-2019 r.
Rok | Świadczenie rodzicielskie | Liczba wypłaconych świadczeń |
2016 | 1 581 687 | 1 697 |
2017 | 1 892 646 | 2 081 |
2018 | 1 938 434 | 2 156 |
2019 | 1 790 424 | 1 956 |
5. Od 1 stycznia 2017 r., z tytułu urodzenia się żywego dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, przysługuje prawo do jednorazowego świadczenia w wysokości 4 000 zł, przyznawanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2016, poz. 1860). Jednorazowe świadczenie przysługuje bez względu na osiągane dochody.
Aby uzyskać jednorazowe świadczenie, konieczne jest spełnienie kilku warunków m.in.:
– wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia należy złożyć w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Wniosek złożony po terminie zostanie pozostawiony bez rozpoznania.
– posiadanie przez dziecko zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego ciężkie i nieodwracalne upośledzenia albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
– zaświadczenie lekarskie o pozostawaniu matki pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu.
Z wnioskiem o jednorazowe świadczenie może wystąpić: matka, ojciec, a także opiekun prawny albo opiekun faktyczny będący świadczeniobiorcą świadczeń opieki zdrowotnej lub osobą uprawnioną do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów o koordynacji – w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1793, 1807, 1860 i 1948). Organ właściwy realizuje zadania dotyczące jednorazowego świadczenia jako zadanie z zakresu administracji rządowej. Jednorazowe świadczenie i koszty jego obsługi są finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa.
Tabela nr 35. Realizacja jednorazowego świadczenia „Za życiem”.
Rok | Kwota wypłaconych świadczeń | Liczba wypłaconych świadczeń |
2017 | 8 000 | 2 |
2018 | 36 000 | 9 |
2019 | 36 000 | 9 |
6. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.
Z dniem 1 stycznia 2018 r., na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz. U. z 2017 r. poz. 1428), nastąpiła zmiana w sposobie organizacji rozpatrywania spraw z zakresu unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Powyższa ustawa znowelizowała między innymi przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych przekazując wojewodom zadania z zakresu świadczeń rodzinnych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Do 31 grudnia 2017 r. postępowanie w w/w sprawach prowadził marszałek województwa.
W przypadku, gdy osoba uprawniona do świadczeń rodzinnych lub członek rodziny tej osoby przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, organ właściwy przekazuje wniosek wraz z dokumentami wojewodzie.
W przypadku przebywania osoby uprawnionej do świadczeń rodzinnych lub członka rodziny tej osoby w dniu wydania decyzji przyznającej świadczenia rodzinne lub po dniu jej wydania poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, o którym mowa powyżej, organ właściwy występuje do wojewody o ustalenie, czy w sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
W związku z powyższym, wojewoda ustala, czy w przekazanej sprawie mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Jeżeli tak, organ właściwy uchyla decyzję przyznającą świadczenia rodzinne od dnia, w którym osoba podlega ustawodawstwu innego państwa, w zakresie świadczeń rodzinnych w związku ze stosowaniem przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Po uchyleniu decyzji przez organy właściwe, wojewoda wydaje decyzje w sprawach świadczeń rodzinnych i dochodzi również zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych w sprawach, w których mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Jeżeli wojewoda, wyda decyzję przyznającą świadczenia rodzinne, realizacja tej decyzji leży w gestii organu właściwego. Powyższa zasada ma również zastosowanie w przypadku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych.
Powyższych przepisów nie stosuje się w przypadku wyjazdu lub pobytu turystycznego, leczniczego lub związanego z podjęciem przez dziecko kształcenia poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Tabela 36. Wydatki na świadczenia rodzinne finansowane z dotacji celowej z budżetu państwa oraz liczba świadczeń w ramach koordynacji w latach 2016 – 2019.
Lp. | Wyszczególnienie | Wydatki za okres 2016 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2017 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2018 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco | Wydatki za okres 2019 r. w złotych | Liczba świadczeń narastająco |
1 | Zasiłki rodzinne | 6 700 | 62 | 22 470 | 204 | 37 466 | 363 | 40 378 | 402 |
2 | Dodatki do zasiłków rodzinnych z tytułu: | 5 280 | 17 | 3 330 | 29 | 4 976 | 53 | 14 139 | 114 |
2.1 | Urodzenia dziecka | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 000 | 2 |
2.2 | opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego | 4 800 | 12 | 800 | 2 | 0 | 0 | 800 | 2 |
2.3 | samotnego wychowywania dziecka | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
2.4 | kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego | 180 | 2 | 60 | 1 | 2 390 | 23 | 6 840 | 64 |
2.5 | rozpoczęcia roku szkolnego | 300 | 3 | 1 200 | 12 | 900 | 9 | 1 800 | 18 |
2.6 | podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania: | 0 | 0 | 0 | 0 | 941 | 13 | 339 | 3 |
2.6a | na pokrycie wydatków związanych z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się szkoła | 0 | 0 | 0 | 0 | 113 | 1 | 339 | 3 |
2.6b | na pokrycie wydatków związanych z dojazdem do miejscowości, w której znajduje się szkoła | 0 | 0 | 0 | 0 | 828 | 12 | 0 | 0 |
2.7 | wychowanie dziecka w rodzinie wielodzietnej | 0 | 0 | 1 270 | 14 | 745 | 8 | 2 360 | 25 |
3 | Zasiłek rodzinny z dodatkami | 11 980 | 79 | 25 800 | 233 | 42 442 | 416 | 54 517 | 516 |
4 | Zasiłek pielęgnacyjny | 19 278 | 126 | 25 092 | 164 | 32 504 | 210 | 37 345 | 199 |
5 | Świadczenie pielęgnacyjne | 102 790 | 80 | 176 972 | 127 | 194 725 | 133 | 197 556 | 126 |
6 | Specjalny zasiłek opiekuńczy | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
7 | Świadczenia opiekuńcze | 122 068 | 206 | 202 064 | 291 | 227 229 | 343 | 234 901 | 325 |
8 | Świadczenia rodzicielskie | 3 000 | 3 | 74 985 | 81 | 55 581 | 60 | 27 029 | 29 |
RAZEM | 137 048 | 288 | 302 849 | 605 | 325 252 | 819 | 316 447 | 870 |
7. Zaliczka alimentacyjna.
Zadłużenie z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej w latach 2011 – 2018 oraz wielkość dokonanych wpłat kształtuje się następująco:
– w 2016 r. – 4 892 578,06 zł (wartość powiększona o należne 5 %) – 50 030,22 zł (wielkość dokonanych wpłat);
– w 2017 r. – 4 785 129,47 zł (wartość powiększona o należne 5 %) – 63 130,69 zł (wielkość dokonanych wpłat);
– w 2018 r. – 4 654 169,02 zł (wartość powiększona o należne 5 %) – 53 953,90 zł (wielkość dokonanych wpłat),
– w 2019 r. – 4 441 837,02 zł (wartość powiększona o należne 5 %) – 82 434,89 zł (wielkość dokonanych wpłat).
8. Fundusz alimentacyjny
Tabela Nr 37. Realizacja funduszu alimentacyjnego 2016 r. – 2019 r.
Rok | Wydatki w złotych | Liczba świadczeń narastająco |
2016 | 3 336 808 | 8 719 |
2017 | 3 106 777 | 7 855 |
2018 | 2 863 555 | 7 136 |
2019 | 2 756 419 | 6 769 |
2019 | 2 756 419 | 6 769 |
Liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu aliment. w 2016 r. – 485
Liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu aliment. w 2017 r. – 392
Liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu aliment. w 2018 r. – 403
Liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu aliment. w 2019 r. – 390
Z dniem 1 października 2008 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, na mocy której nastąpiła derogacja przepisów ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. W ustawie zostały uregulowane następujące kwestie: zasady pomocy państwa osobom uprawnionym do alimentów na podstawie tytułu wykonawczego w przypadku bezskutecznej egzekucji oraz działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych; warunki nabywania prawa do świadczenia z funduszu alimentacyjnego; zasady i tryb postępowania w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego; finansowanie realizacji zadań przewidzianych w ustawie. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznaje się na okres świadczeniowy, który trwa od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego, uzależnione jest od kryterium dochodowego, które wynosi 800 zł, a wysokość świadczenia ustalana jest do wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł na osobę.
Ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz ich wypłata następuje na wniosek osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego.
Od 1 października 2008 r. Prezydent Miasta Przemyśla, jako organ właściwy, upoważnił Dyrektora MOPS, do realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów.
Świadczenia z funduszu alimentacyjnego wypłacane są osobom uprawnionym, tzn. osobom uprawnionym do alimentów od rodzica na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, jeżeli egzekucja okazała się bezskuteczna, do czasu ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub w szkole wyższej do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo.
Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, składa się w urzędzie gminy lub miasta ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego co do zasady przyznaje się na okres świadczeniowy, który rozpoczyna się 1 października, a kończy 30 września następnego roku kalendarzowego.
Jeżeli w trakcie pobierania świadczeń z funduszu alimentacyjnego orzeczeniem sądu nastąpi zmiana wysokości alimentów dokonuje się również zmian w wysokości pobieranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, np. w przypadku podwyżki alimentów kwota świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostaje podniesiona do zasądzonej kwoty, nie więcej jednak niż 500 zł na dziecko, począwszy od miesiąca od którego nastąpiła podwyżka (za niepełne miesiące przyznaje się świadczenia w wysokości 1/30 stawki dziennej). W tym wypadku możliwe jest przyznanie wyrównania. Z kolei w przypadku obniżenia przez sąd alimentów, dokonuje się w ten sam sposób obniżenia świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Każda decyzja o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest przekazywana właściwemu komornikowi sądowemu prowadzącemu postępowanie egzekucyjne. Od września 2015 r. do wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego lub przyłączenie się do postępowania egzekucyjnego, organ właściwy wierzyciela dołącza ostateczną decyzję przyznającą świadczenia z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej. Decyzja ta jest podstawą do prowadzenia przez komornika egzekucji mającej na celu odzyskanie od dłużnika całej kwoty zadłużenia, którą MOPS wypłacił osobie uprawnionej.
Ponadto od 01.06.2017 r. działając na podstawie art. 304 § 2 ustawy w dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego oraz zgodnie z art. 209 § 2 kk. tut. Ośrodek jako organ właściwy wierzyciela przekazuje do organów ścigania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa.
W 2019 r. organ właściwy wierzyciela sporządził 390 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa zgodnie z art. 209 § 2 kk.
Tabela Nr 38. Zadłużenie z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego w latach 2016- 2019.
Wielkość dokonanych wpłat w zł * | Wielkość dokonanych wpłat w zł * | ||||
Rok | należność główna (kapitał) w zł | odsetki ustawowe w zł | Razem zadłużenie w zł | kapitał | odsetki |
2016 | 22 574 923,59 | 8 137 440,26 | 30 712 363,85 | 270 188,01 | 359 454,78 |
2017 | 25 076 615,37 | 9 368 124,78 | 34 444 740,15 | 424 717,60 | 394 189,48 |
2018 | 27 229 390,15 | 10 519 772,92 | 37 749 163,07 | 509 030,44 | 586 491,34 |
2019 | 29 046 923,11 | 11 641 832,28 | 40 688 755,39 | 480 896,46 | 619 644,06 |
*w drodze egzekucji komorników sądowych i postępowania egzekucyjnego Urzędów Skarbowych oraz wpłaty zaległości przez dłużników alimentacyjnych.
9. Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu jest organem prowadzącym z upoważnienia Prezydenta Miasta Przemyśla postępowanie wobec osób uchylających się od obowiązku alimentacyjnego, a zamieszkujących na terenie Przemyśla. W tym przypadku można mówić o trzech kategoriach dłużników alimentacyjnych:
- Zarówno dłużnik alimentacyjny jak i osoba uprawniona zamieszkują na terenie Przemyśla. W takim przypadku postępowanie wobec dłużników wszczynane jest z urzędu po przyznaniu osobie uprawnionej przez organ właściwy świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
- Dłużnik alimentacyjny zamieszkuje w Przemyślu, a osoba uprawniona do alimentów zamieszkuje i pobiera świadczenia z funduszu alimentacyjnego w innej gminie. W takim przypadku wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej występuje do organu właściwego dłużnika z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika.
- Osoba uprawniona do świadczeń alimentacyjnych nie otrzymała prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego lub nie ubiegała się o ich przyznanie. Wówczas taka osoba może złożyć wniosek o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego do organu właściwego wierzyciela. Do wniosku winna dołączyć zaświadczenie komornika potwierdzające bezskuteczną egzekucję świadczeń alimentacyjnych.
Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów reguluje również działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych. Organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej, odbiera od niego oświadczenie majątkowe oraz informuje dłużnika o przekazaniu do biura informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy. W 2019 r. wysłano 303 wezwań celem przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, w tym przeprowadzono 173 wywiadów.
W przypadku nie wywiązywania się ze swoich zobowiązań w związku z brakiem zatrudnienia, zobowiązuje się dłużnika do zarejestrowania się jako bezrobotny albo poszukujący pracy, informuje się właściwy powiatowy urząd pracy o podjęcie działań zmierzających do aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego.
Uniemożliwienie przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, odmowa złożenia oświadczenia majątkowego, odmowa zarejestrowania się w PUP bądź nieuzasadniona odmowa przyjęcia pracy przez dłużnika alimentacyjnego skutkuje tym, że organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Decyzji nie wydaje się wobec dłużnika alimentacyjnego, który przez okres ostatnich 6 miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych alimentów. Jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 kk. oraz po uzyskaniu z centralnej ewidencji kierowców informacji o uprawnieniach do kierowania pojazdami, kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego, dołączając odpis tej decyzji. W przypadku otrzymania kolejnego wniosku o podjęcie działań i ustalenia przez organ właściwy dłużnika na podstawie wywiadu alimentacyjnego lub oświadczenia majątkowego, że sytuacja dłużnika alimentacyjnego nie uległa zmianie, lub w przypadku gdy dłużnik alimentacyjny uniemożliwi przeprowadzenie tego wywiadu lub odmówi złożenia oświadczenia majątkowego, organ właściwy dłużnika nie informuje właściwego powiatowego urzędu pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego ani nie wszczyna postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, jeżeli poprzednio wydana decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych pozostaje w mocy.
MOPS zajmuje się również ściągnięciem należności od dłużnika alimentacyjnego, ponieważ dłużnik alimentacyjny jest obowiązany do zwrotu całej kwoty, którą wypłacił osobie uprawnionej powiększonej dodatkowo o odsetki ustawowe za opóźnienie. Wyegzekwowaniem tej kwoty zajmuje się komornik sądowy na podstawie wniosku sporządzonego przez organ właściwy wierzyciela o wszczęcie lub przyłączenie się do prowadzonego już postępowania egzekucyjnego w imieniu osoby uprawnionej do alimentów. Organ, który przyłącza się do postępowania egzekucyjnego, ma te same prawa co wierzyciel uprawniony z tytułu alimentów. W 2019 r. sporządzono 438 wniosków do komorników sądowych w sprawie wszczęcia lub przyłączenia się do postępowania egzekucyjnego.
Ponadto komornik sądowy prowadzi egzekucję zadłużeń powstałych na podstawie zaliczek alimentacyjnych wypłaconych przez MOPS osobom uprawnionym do dnia 30.09.2008 r. W tym wypadku dłużnik musi zwrócić całość kwoty wypłaconej przez MOPS powiększonej o 5%. Ponadto w okresie od dnia 01.10.2009 r. do dnia 17.09.2015 r. MOPS działając z upoważnienia Prezydenta Miasta Przemyśla wydawał każdemu dłużnikowi alimentacyjnemu, którego zadłużenie powstało wskutek wypłaconych świadczeń przez tut. Ośrodek, decyzję żądającą zwrotu świadczeń wypłaconych osobie uprawnionej w danym okresie świadczeniowym. Jeżeli w wyznaczonym w decyzji terminie dłużnik nie dokonał spłaty to wszczynane było postępowanie egzekucyjne w administracji. Do 17.09.2015 r. egzekucją należności wypłaconych przez MOPS zajmowały się dwa organy egzekucyjne, tj. Naczelnik właściwego Urzędu Skarbowego oraz komornik sądowy, a od 18.09.2015 r. egzekucję prowadzi tylko komornik sądowy.
Tabela Nr 39. Działania podjęte wobec dłużników alimentacyjnych w latach 2016 – 2019.
Rok | 2016 r. | 2017 r. | 2018 r. | 2019 r. | |
Przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych, pochodzących z wywiadu alimentacyjnego oraz oświadczenia majątkowego | 182 | 200 | 153 | 173 | |
Zobowiązanie dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna lub poszukująca pracy | 40 | 7 | 0 | 22 | |
Poinformowanie powiatowego urzędu pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego | 45 | 33 | 4 | 140 | |
Wszczęcie postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych | 40 | 52 | 8 | 36 | |
Wydanie decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych | 36 | 50 | 9 | 25 | |
Wydanie decyzji o umorzeniu postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych | 4 | 6 | 0 | 0 | |
Złożenie wniosku o ściganie za przestępstwa określone w art. 209 § 1 Kodeksu karnego | 28 | 47 | 8 | 30 | |
Skierowanie wniosku o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego | 8 | 18 | 0 | 8 | |
Skierowanie wniosku o zwrot zatrzymanego prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego | 1 | 1 | 4 | 5 | |
Wydanie decyzji administracyjnych w sprawie zwrotu przez dłużników alimentacyjnych należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego | nie dotyczy | nie dotyczy | nie dotyczy | nie dotyczy | |
Sporządzanie wniosków do komorników sądowych w sprawie wszczęcia lub przyłączenia się do postępowania egzekucyjnego | 740 | 562 | 494 | 438 |
Tabela Nr 40. Zestawienie wpłat dokonanych przez komornika sądowego wyegzekwowanych od dłużnika alimentacyjnego.
Wielkość dokonanych wpłat w 2019 r. w zł * | |
kapitał | odsetki |
480 896,46 | 619 644,06 |
* w drodze egzekucji komorników sądowych oraz wpłaty zaległości przez dłużników alimentacyjnych
ROK | 2016 r. | 2017 r. | 2018 r. | 2019 r. |
Łączna kwota należności przekazana przez komornika sądowego lub dłużnika alimentacyjnego | 270 188 | 424 718 | 509 030 | 480 896 |
z tego przekazano na: | ||||
dochód budżetu państwa | 162 113 | 254 831 | 305 418 | 288 538 |
dochód własny gminy dłużnika i wierzyciela | 108 075 | 169 887 | 203 612 | 192 358 |
dochód gminy dłużnika (inne gminy) | 0 | 0 | 0 | 0 |
Do 17.09.2015 r. podział dokonany był zgodnie z art. 27 ust.1, 4 i 5 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, z którego wynikało, że dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi wierzyciela należności w wysokości świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego osobie uprawnionej, łącznie z ustawowymi odsetkami, z czego:
- 20% kwot należności stanowi dochód własny gminy wierzyciela,
- 20% kwot należności stanowi dochód własny gminy dłużnika,
- 60 % kwoty oraz odsetki stanowią dochód budżetu państwa.
W przypadku, gdy organ właściwy wierzyciela nie jest jednocześnie organem właściwym dłużnika, przekazuje organowi właściwemu dłużnika 20% kwoty.
Od 18.09.2015 r. podział kształtuje się następująco: 40% kwot należności stanowi dochód własny gminy organu właściwego wierzyciela, a pozostałe 60% tej kwoty oraz odsetki stanowią dochód budżetu państwa.
Natomiast zadłużenie z tytułu wypłat świadczeń z funduszu alimentacyjnego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie na dzień 31.12.2019 r. wynosi: 40 688 755,39 zł.
Dużym wyzwaniem dla organów właściwych jest obsługa dłużników alimentacyjnych, ponieważ przekazana dotacja jak i środki uzyskane ze zwrotu należności wypłaconych z tyt. otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego jest zbyt mała na pokrycie rzeczywistych kosztów. Większość dłużników alimentacyjnych nie osiąga dochodów i nie dokonuje żadnych wpłat z tyt. wypłaconych świadczeń alimentacyjnych. Ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów nakłada na organ właściwy realizację zadań polegających na podjęciu działań wobec dłużników alimentacyjnych i współpracę z wieloma organami, co wiąże się z ponoszeniem dodatkowych kosztów.
W 2019 r. dłużnicy alimentacyjni korzystali z możliwości złożenia wniosku o umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz rozłożenia na raty, co wiąże się z wdrożeniem procedur wskazanych w kodeksie postępowania administracyjnego. Jednym z głównych powodów nie alimentacji wskazują brak zatrudnienia, a tym samym stałego źródła dochodu.
Dużym obciążeniem jest przygotowywanie dokumentacji dla Wojewody w sprawach dot. koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego z zakresu świadczeń rodzinnych, ponieważ w większości dotyczy to osób, które już nie pobierają świadczeń rodzinnych, a organ właściwy musi zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego, wszcząć postępowanie administracyjne celem uchylenia decyzji lub ustalenia sytuacji materialnej danej rodziny. Obciążeniem jest korespondencja, która jest dostarczana za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, gdzie na ten rodzaj zadania nie otrzymuje się żadnych środków.
Reasumując, otrzymane środki na finansowanie zadań zleconych w zakresie świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, w całości nie pozwalają na właściwe funkcjonowanie i prawidłową obsługę zadań, co w konsekwencji powoduje, brak wzrostu wynagrodzenia adekwatnego do wykonywanej pracy (np. poszerzania zakresu zadań), rotacje zatrudnienia jak również możliwości zatrudnienia dodatkowych osób.
IX. Program „Rodzina 500 plus”
Program „Rodzina 500 plus” jest to systemowe wsparcie polskich rodzin. Celem programu jest pomoc w wychowywaniu dzieci poprzez częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych, a także odwrócenie negatywnego trendu demograficznego w naszym kraju.
Program ten od 1 kwietnia 2016 r. gwarantuje regularne wsparcie dla rodziców wychowujących dzieci. Kwota 500 zł co miesiąc dla drugiego i każdego kolejnego dziecka w rodzinie wypłacana będzie aż do uzyskania przez dziecko pełnoletniości. Wsparcie zostaje przyznane bez względu na wysokość dochodów rodziny czy stan cywilny rodziców. Rodziny o niskich dochodach otrzymają wsparcie także na pierwsze i jedyne dziecko, jeśli spełniają kryterium dochodowe.
Beneficjentami programu rządowego 500 Plus mogą zostać:
- obywatele Polski,
- cudzoziemcy:
– gdy stosują się wobec nich przepisy o koordynacji systemów zabezpieczeń społecznych,
– gdy wynika to z międzynarodowych umów dwustronnych,
– gdy posiadają kartę pobytu z adnotacją “dostęp do rynku pracy”, ale z wyłączeniem obywateli państw trzecich, którzy uzyskali zezwolenie na pracę na terytorium państwa członkowskiego na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy, obywateli państw trzecich przyjętych do Polski w celu podjęcia studiów oraz mających prawo do wykonywania pracy na podstawie wizy.
Cudzoziemcy mają prawo do świadczeń pod warunkiem zamieszkiwania na terytorium Polski przez okres pobierania świadczenia. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy dwustronne umowy międzynarodowe lub przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego mówią inaczej.
Do czerwca 2019 r. 500 plus było przyznawane na drugie i kolejne dziecko. Wyjątkiem od reguły był przypadek, gdy dochody rodziny wynosiły 800 zł netto miesięcznie na osobę lub 1 200 zł w przypadku rodziny z dzieckiem posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności. Od 1 lipca 2019 roku przy świadczeniu na pierwsze dziecko zlikwidowano kryterium dochodowe. Przysługuje już zatem na każde dziecko, niezależnie od dochodów. Wnioski o 500 zł na każde dziecko na nowych zasadach można było składać:
– od 1 lipca 2019 roku – elektronicznie,
– od 1 sierpnia 2019 roku – w tradycyjny sposób, na papierowym formularzu – w urzędzie lub listownie. Wnioski złożone do końca września gwarantowały wypłatę świadczenia wychowawczego z wyrównaniem od lipca. Natomiast wnioski złożone po 30 września – świadczenie wypłacane było od miesiąca złożenia wniosku, bez wyrównania za wcześniejsze miesiące.
Złożenie wniosku w formie elektronicznej jest możliwe przez:
– portal Emp@tia (empatia.mrpips.gov.pl),
– bankowość elektroniczną,
– Portal PUE ZUS.
Tabela Nr 41. Świadczenia wychowawcze przyznane i wypłacone w latach 2016 – 2019 z uwzględnieniem świadczeń nienależnie pobranych.
Rok | Liczba świadczeń wypłaconych | Kwota świadczeń wychowawczych wypłacona | Zwrot nienależnie pobranych świadczeń |
2016 | 43 726 | 24 635 804 | 6 500 |
2017 | 67 271 | 33 511 430 | 55 763 |
2018 | 64 820 | 32 255 673 | 125 496 |
2019 | 84 517 | 42 041 359 | 124 695 |
Świadczenie wychowawcze nie przysługuje, jeżeli:
1) dziecko pozostaje w związku małżeńskim;
2) dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie albo w pieczy zastępczej;
3) pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko;
4) członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze.
Jeśli rodzic przebywa w innym państwie UE i złoży tam wniosek o świadczenie o podobnym charakterze, tamtejszy organ informuje o tym fakcie właściwego wojewodę w Polsce. Ten zaś przekaże te informacje do właściwej gminy. Jest to mechanizm, który funkcjonuje już w systemie świadczeń rodzinnych i eliminuje sytuacje jednoczesnego pobierania świadczeń w więcej niż jednym kraju.
Program Rodzina 500 plus jest zgodny z dotychczasową, unijną praktyką koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Pozwala ona ograniczyć przypadki nienależnego pobierania świadczeń przez osoby mieszkające za granicą.
Ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci przewiduje, że świadczenie wychowawcze nie będzie przysługiwać, jeżeli rodzinie przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze, za wyjątkiem sytuacji, gdy przepisy o koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy przewidują inaczej.
Działania te wynikają z zakazu kumulacji świadczeń o charakterze rodzinnym przewidzianych w przepisach unijnych. Zgodnie z ww. zasadą, wnioskodawca nie będzie mógł jednocześnie pobierać pełnej kwoty świadczeń w dwóch państwach członkowskich, jednak otrzyma najwyższą możliwą kwotę świadczeń przewidzianą w ustawodawstwie jednego z tych państw (z reguły właściwym do wypłaty świadczeń jest to państwo, w którym wykonywana jest praca). Jeśli rodzic przebywa w innym państwie UE i złoży tam wniosek o świadczenia rodzinne, tamtejszy organ informuje o tym fakcie właściwego wojewodę w Polsce. Wojewoda zaś przekazuje te informacje do organu właściwego.
Mechanizm koordynacji świadczeń o charakterze rodzinnym w ramach przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego nie jest rozwiązaniem nowym. Funkcjonuje już od dnia wejścia Polski do UE, tj. od ponad 14 lat i skutecznie zapobiega jednoczesnemu pobieraniu pełnej kwoty świadczeń o charakterze rodzinnym na te same dzieci w dwóch państwach w tym samym okresie.
W przypadku, gdy osoba ubiega się o świadczenia o charakterze rodzinnym w państwie członkowskim UE, EOG lub Szwajcarii, instytucja właściwa w tym państwie zwraca się z zapytaniem dotyczącym m.in. pobierania polskich świadczeń do instytucji w Polsce. Taka sama procedura jest podejmowana przez polskie instytucje właściwe w sytuacji, gdy w Polsce został złożony wniosek, a członek rodziny przebywa lub pracuje w innym państwie UE. Informacje dotyczące pobierania świadczeń o charakterze rodzinnym w innym państwie wymieniane są pomiędzy instytucjami za pomocą standardowych dokumentów unijnych.
Koordynacja świadczenia wychowawczego odbywa się na tych samych zasadach jak innych świadczeń rodzinnych w ramach państw członkowskich Unii Europejskiej w oparciu o rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r.
Tabela Nr 42. Świadczenia wychowawcze przyznane przez Marszałka Województwa Podkarpackiego, od stycznia 2018 roku Wojewodę Podkarpackiego.
ROK | Ilość przekazanych wniosków do Marszałka Województwa | Ilość zapytań o koordynację skierowanych do Marszałka Województwa | Ilość wydanych decyzji przez Marszałka Województwa |
2016 | 145 | 8 | 30 |
2017 | 105 | 65 | 93 |
2018 | 118 | 77 | 177 |
2019 | 268 | 91 | 274 |
Od 1 lipca 2019 r. prawo do świadczenia wychowawczego nie jest już uzależnione od ustalenia alimentów na dziecko od drugiego rodzica w przypadku wniosków składanych przez rodziców samotnie wychowujących dziecko. Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodów i niezależnie od tego, czy na dziecko są ustalone alimenty.
Od 1 lipca 2019 r. rodzice mają aż 3 miesiące na złożenie wniosku o 500+ dla nowonarodzonego dziecka. Otrzymają wtedy 500+ z wyrównaniem od dnia urodzenia dziecka. Taka sama reguła ma zastosowanie do osób, które uzyskały opiekę nad dzieckiem.
Zasada ta dotyczy dzieci urodzonych po 30 czerwca 2019 roku lub opieki uzyskanej po tym dniu.
Kolejną wprowadzoną zmianą jest ciągłość świadczenia wychowawczego w przypadku śmierci jednego z rodziców, któremu świadczenie zostało wcześniej przyznane lub który zmarł przed rozpatrzeniem złożonego wniosku. Oznacza to, że rodzic, który został z dzieckiem, nie traci automatycznie prawa do przyznanego świadczenia na dziecko. Aby zachować ciągłość świadczenia rodzic, który został z dzieckiem, musi złożyć wniosek w terminie 3 miesięcy od dnia śmierci drugiego rodzica. Jeśli śmierć rodzica nastąpiła przed 1 lipca 2019 roku, to obowiązują stare zasady. Drugi rodzic musi złożyć wniosek, a świadczenie jest przyznawane dopiero od miesiąca, w którym ten wniosek złożył. Nie ma więc ciągłości. Po zmianie, jeśli śmierć rodzica nastąpiła po 30 czerwca 2019 roku, to drugi rodzic, jeśli w terminie 3 miesięcy złoży wniosek o przyznanie 500 zł na dziecko pieniądze zostaną wypłacone z wyrównaniem.
Od 1 lipca świadczenie 500+ będzie przyznawane wszystkim dzieciom umieszczonym w placówkach opiekuńczo-wychowawczym do ukończenia 18 lat. Dotyczy to nie tylko placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego, ale też placówek:
– typu socjalizacyjnego
– typu interwencyjnego
– typu specjalistyczno – terapeutycznego
– regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych
– interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych.
Wniosek o świadczenie składa dyrektor w powiatowym centrum pomocy rodzinie właściwym ze względu na miejsce położenia placówki lub ośrodka. Pieniądze mają być przeznaczone w szczególności na rozwój zainteresowań oraz zwiększanie szans edukacyjnych i rozwojowych dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej.
Rezygnacja z kryterium dochodowego oznacza prostszą procedurę przyznawania świadczenia. Aktualnie nie jest już wydawana decyzja administracyjna o przyznaniu świadczenia 500+. Zamiast tego, wysyłana jest automatycznie generowana informacja o przyznaniu świadczenia, na wskazany adres e-mail. Jeśli we wniosku nie został podany adres poczty elektronicznej, to informację o przyznaniu świadczenia można odebrać w urzędzie. Nieodebranie informacji nie wstrzymuje wypłaty 500+.
Decyzja administracyjna jest wydawana tylko w sprawach:
– odmowy przyznania 500+
– uchylenia prawa do 500+
– zmiany prawa do 500+
– rozstrzygnięcia w sprawie nienależnie pobranego 500+.
Wnioski i załączniki do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego, mogą być składane także za pomocą systemu teleinformatycznego:
– udostępnianego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (czyli przy pomocy Platformy Usług Elektronicznych – PUE) – jeśli tą drogą dana osoba złoży wniosek o świadczenie wychowawcze z ewentualnymi załącznikami, wniosek ten zostanie przekierowany do systemu dziedzinowego danej gminy, która zobowiązana będzie wniosek dalej rozpatrywać w tradycyjnej formie pisemnej;
– banków krajowych świadczących usługi drogą elektroniczną spełniających wymogi określone w informacji zamieszczonej na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw rodziny po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji – jeśli tą drogą dana osoba złoży wniosek o świadczenie wychowawcze z ewentualnymi załącznikami, wniosek ten zostanie przekierowany do systemu dziedzinowego danej gminy, która zobowiązana będzie wniosek dalej rozpatrywać w tradycyjnej formie pisemnej.
Osoba, która nienależnie pobrała świadczenie wychowawcze 500+, jest obowiązana do jego zwrotu. Co do zasady, od kwot nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie. Natomiast w przypadku braku zwrotu nienależnie pobranych świadczeń wychowawczych, podlegają one egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zgodnie z zapisami ustawy zwrot nienależnie pobranych pieniędzy z programu Rodzina 500+ może być rozłożony na raty lub potrącany z bieżących wypłat świadczenia wychowawczego, wypłacanych świadczeń rodzinnych oraz wypłacanych zasiłków dla opiekunów. W szczególnych sytuacjach nienależnie pobrane świadczenia mogą być całkowicie umorzone.
Tabela nr 43. Nienależenie pobrane świadczenia wychowawcze.
Rok | Liczba decyzji ustalających nienależnie pobrane świadczenia | Kwota nienależnie pobranych świadczeń | Liczba decyzji umarzających nienależnie pobrane świadczenia | Liczba decyzji umarzających odsetki od nienależnie pobranych świadczeń | Liczba decyzji o rozłożenie na raty nienależnie pobranych świadczeń |
2016 | 7 | 7 500,00 | 0 | – | 2 |
2017 | 56 | 108 000,00 | 0 | – | 2 |
2018 | 74 | 117 903,30 | 0 | 2 | 13 |
2019 | 27 | 32 000,00 | 0 | 0 | 3 |
X . Program „Dobry start”.
Od 1 czerwca 2018 .inr. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” (Dz. U z dnia 1 czerwca 2018 r., poz. 1061).
Świadczenie przysługuje raz do roku w związku z rozpoczęciem roku szkolnego w wysokości 300 zł. Jednorazowe świadczenie przysługuje bez względu na osiągane dochody.
Wnioski drogą elektroniczną można składać od lipca danego roku, a drogą tradycyjną od sierpnia danego roku do 30 listopada danego roku.
Z wnioskiem o świadczenie „Dobry strat” może wystąpić: rodzic, opiekun prawny albo opiekun faktyczny, rodzic zastępczy, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka, dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektor regionalnych placówek opiekuńczo – terapeutycznych, osoba ucząca się.
Świadczenie „Dobry start” przysługuje w związku z rozpoczęciem roku szkolnego do ukończenia:
– przez dziecko lub osobę uczącą się 20-go roku życia;
– przez dziecko lub osobę uczącą się do 24-go roku życia – w przypadku dzieci lub osób uczących się legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności.
Świadczenie „Dobry start” przysługuje także w przypadku:
– ukończenia 20 – go roku życia przez dziecko lub osobę uczącą się przed rozpoczęciem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko lub osoba ucząca się kończy 20-go rok życia;
– ukończenia 24 – go roku życia przez dziecko lub osobę uczącą się przed rozpoczęciem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko lub osoba ucząca się kończy 24-ty rok życia – w przypadku dzieci lub osób uczących się legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności.
Dnia 1 sierpnia 2019 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2019 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start”. W wyniku nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start”, od 1 sierpnia 2019 r. zmieniła się definicja szkoły określona w jego § 3 pkt 6. Zmiana polegała na umożliwieniu przyznawania świadczenia dobry start na dzieci, które rozpoczynając naukę od roku szkolnego 2019/2020 będą się uczyć/uczą się w szkołach dla dorosłych (szkoła dla dorosłych to organizacja kształcenia możliwa do zastosowania w szkole podstawowej oraz ponadpodstawowej) oraz w szkołach policealnych (szkoła policealna to typ szkoły ponadpodstawowej).
Organ właściwy realizuje zadania dotyczące świadczenia „Dobry start” jako zadanie z zakresu administracji rządowej. Świadczenie dobry start, w tym koszty jego obsługi, są finansowane w formie dotacji celowej z budżetu państwa.
Tabela nr 44. Realizacja świadczenia „Dobry start”.
Rok | Kwota wypłaconych świadczeń | Liczba wnioskodawców | Liczba dzieci |
2018 | 1 809 300,00 zł | 4 397 | 6 033 |
2019 | 1 842 450,00 zł | 4 583 | 6 140 |
XI. Karta 3+
Realizację Programu „Przemyska Karta Rodziny Wielodzietnej 3+ i rodziny zastępczej” na terenie Miasta Przemyśla przyjęto Uchwałą Nr 275/2011 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 24.11.2011 r., i przekazano do realizacji Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Przemyślu.
Program, o którym mowa wyżej adresowany był do rodzin wielodzietnych (tj. co najmniej troje dzieci) a obecnie adresowany jest do rodzin zastępczych, w tym również rodzin, gdzie dzieci są wychowywane przez jednego z rodziców, zamieszkujących i zameldowanych na terenie miasta Przemyśla.
Jego celem jest przede wszystkim wzmocnienie funkcji rodziny i kondycji finansowej rodzin wielodzietnych i rodzin zastępczych, promowanie pozytywnego wizerunku rodziny wielodzietnej i rodziny zastępczej oraz ułatwianie w/w rodzinom dostępu do dóbr kultury, sportu i rozrywki.
Do realizacji tego celu wprowadzono kartę „Przemyska Rodzina 3+”, którą otrzymuje każdy członek rodziny wielodzietnej i rodziny zastępczej na podstawie złożonego wniosku począwszy od 1 stycznia 2012 r.
Od 16 czerwca 2014 r. do nadal obowiązuje na terenie miasta Przemyśla „Przemyska Karta Rodziny Wielodzietnej 3+ i rodziny zastępczej” wydawana na wniosek strony wyłącznie dla rodzin zastępczych zamieszkałych i zameldowanych na terenie miasta, które nie spełniają wymogów otrzymania Karty Dużej Rodziny tj. posiadają łącznie mniej niż troje dzieci kwalifikujących się do otrzymania Karty.
W okresie od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r. liczba wydanych kart „Przemyskiej Karty Rodziny Wieloletniej 3+ i rodziny zastępczej” wynosi 7 z tego dla Rz- rodziców/opiekunów 4 karty i dla D- dzieci 3 karty.
Od 16 czerwca 2014 r. obowiązuje Rządowa Karta Dużej Rodziny na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 maja 2014 r. program pomocy dla rodzin wielodzietnych (Dz. U. z 2014 r. Poz. 755 z późn. zm. z dnia 05.06.2014 r.), zaś od dnia 01 stycznia 2015 r. zasady przyznawania członkom rodziny wielodzietnej Karty Dużej Rodziny zostały określone w ustawie z dnia 05 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny ( Dz. U. z 2014 r. poz. 1863 z późn. zm.) obecnie t.j. Dz. U. z 2017r. poz. 1832 z późn. zm.
Od dnia 01.01.2015 r. prawo do posiadania Karty Dużej Rodziny rozpatrywane jest już na podstawie ustawy z dnia 05 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny /Dz. U. z 2014 r. poz.1863 z późn. zm./ oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27. maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu dla rodzin wielodzietnych /Dz. U. z 2014r. poz.755 z późn. zm./
W okresie od 01.01.2016 r. do 31.12.2016 r. przyznano 519 kart, zaś wydano karty 131 rodzinom tj. 487 osobom, z tego dla rodziców, małżonków 152 karty i dla dzieci 335 kart. W tym czasie anulowano 9 kart z tego dla rodziców/ małżonków 6 i dla dzieci 3 z powodu błędów, a także wydano 17 kart duplikatów. Przysługujący koszt faktyczny realizacji tego programu uzyskany z budżetu państwa wyniósł 1 397,62 zł.
W okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. przyznano 451 kart, zaś wydano karty 132 rodzinom tj. 399 osobom, z tego dla rodziców, małżonków 122 karty i dla dzieci 277 kart. W tym czasie anulowano 10 kart z tego dla rodziców/ małżonków i dla dzieci 9 z powodu błędów, a także wydano 8 kart duplikatów. Przysługujący koszt faktyczny realizacji tego programu uzyskany z budżetu państwa wyniósł 1 197,96 zł.
W okresie od 01.01.2018 r. do 31.12.2018 r. przyznano 816 kart, zaś wydano 821 (5 kart wydanych z 2017 r.) z tego dla rodziców/małżonków 289 i dla dzieci 527 kart dla 185 rodzin. W tym okresie czasu anulowano 2 karty – 1 błąd, 1 śmierć posiadacza, zaś unieważniono 37 kart, w tym 12 dla rodziców/małżonków i 25 dla dzieci. Wydano 12 duplikatów kart. Przysługujący koszt realizacji tego programu uzyskany z budżetu państwa wyniósł 1 833,95zł.
W okresie od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r. przyznano 1741 kart, zaś wydano 1.935 (194 karty wydane z 2018 r.) z tego dla rodziców/małżonków 1395 kart i dla dzieci 533 karty – dla 892 rodzin. W tym okresie czasu anulowano 11 kart – 10 błąd, 1 śmierć posiadacza, zaś unieważniono 47 kart, w tym 18 dla rodziców/małżonków i 25 dla dzieci. Wydano 24 duplikaty kart. Przysługujący koszt realizacji tego programu uzyskany z budżetu państwa wyniósł 5.842,03 zł.
Od dnia 01.01.2019 r. na mocy wyż. cyt. ustawy o Karcie Dużej Rodziny prawo do posiadania karty przysługuje rodzicowi/rodzicom oraz małżonkowi rodzica jeżeli mają lub mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, bez względu na wiek. W 2019 r. wpłynęło 672 takich wniosków, w wyniku których wydano 1 275 kart.
Tabela Nr 45. Realizacja Programu w okresie od 01.01.2016 r. do 31.12.2019 r.
Rok | Ilość wniosków | Łączna ilość wydanych kart | w tym dla: rodziców/ opiekunów | w tym dla: dzieci | Odmowa wydania kart |
2016 | 101 | 487 | 152 | 335 | 0 |
2017 | 175 | 402 | 122 | 277 | 0 |
2018 | 338 | 816 | 289 | 527 | 0 |
2019 | 926 | 1 928 | 1 395 | 533 | 0 |
XII. Dodatek Mieszkaniowy.
Dodatek mieszkaniowy jest formą rekompensaty wydatków ponoszonych na utrzymanie lokalu mieszkalnego osobom uprawnionym (gospodarstwom mieszkaniowym) wymienionym w obowiązujących przepisach.
Podstawą prawną do załatwiania spraw dodatków mieszkaniowych jest:
1. Ustawa z 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych / Dz. U. z 2019 poz. 2133/,
2. Rozporządzenie Rady Ministrów z 28 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych /Dz. U. z 2001 r. Nr156 poz.1817 z późn. zm /.
Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest na wniosek osoby uprawnionej w drodze decyzji administracyjnej na okres 6 miesięcy licząc od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu złożenia wniosku.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje :
- Najemcom oraz podnajemcom lokali mieszkalnych,
- Osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych, do których przysługuje im spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
- Osobom mieszkającym w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właścicielom samodzielnych lokali mieszkalnych,
- Innym osobom mającym tytuł prawny do zajmowanego lokalu i ponoszącym wydatki związane z jego zajmowaniem,
- Osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo najem socjalny lokalu.
Dodatek mieszkaniowy przysługuje na podstawie tylko jednego z tytułów wymienionych wyżej.
Aby otrzymać dodatek mieszkaniowy należy spełnić następujące warunki:
- posiadać tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego;
- nie przekroczyć dopuszczalnej przez ustawę powierzchni użytkowej lokalu;
- nie przekroczyć kryterium dochodowego.
Wysokość dodatku mieszkaniowego stanowi różnicę między wydatkami przypadającymi na normatywną powierzchnię użytkową zajmowanego lokalu, a kwotą stanowiącą wydatki poniesione przez osobę otrzymującą dodatek w wysokości :
- 15% dochodów w gospodarstwie 1 osobowym,
- 12% dochodów w gospodarstwie 2 – 4 osobowym,
- 10% dochodów w gospodarstwie 5 osobowym i większym.
Wszelkie zmiany występujące w czasie obowiązywania decyzji nie mają wpływu na wysokość już przyznanego dodatku, oprócz zmiany miejsca zamieszkania głównego najemcy lub zgonu głównego najemcy.
Za dochód uważa się wszelkie przychody po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe.
Kryterium dochodowe wynosi – średni miesięczny dochód na 1 członka gosp. domowego w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku nie przekraczający 100% najniższej emerytury w gospodarstwie wieloosobowym i 150% najniższej emerytury w gospodarstwie 1 osobowym.
Dodatek mieszkaniowy wypłaca się zarządcy budynku lub osobie uprawnionej do pobierania należności za lokal mieszkalny, zaś ryczałt na zakup opału z tytułu braku w lokalu centralnego ogrzewania, centralnie ciepłej wody oraz gazu przewodowego do rąk wnioskodawcy.
Tabela Nr 46. Zestawienie przyznania dodatków mieszkaniowych w latach 2016 -2019.
Rok | Ilość wniosków | Ilość decyzji pozytywnych | Ilość przyznanych dodatków | Kwota przyznanych dodatków | Średni dodatek |
2016 | 3 157 | 3 013 | 18 425 | 4 203 425,38 | 228,14 |
2017 | 2960 | 2821 | 17 206 | 3 869 148,99 | 224,87 |
2018 | 2 662 | 2 499 | 15 341 | 3 392 086,50 | 221,11 |
2019 | 2 308 | 2 171 | 13 439 | 2 877 540,61 | 212,76 |
Za okres od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r.
Plan : 2 880 000,00 zł Wykonanie : 2 877 024,08 zł.
Brak zobowiązań za 2018 r.
W planie budżetu Gminy na 2019 r. została ostatecznie ujęta kwota 2 880 000,00 zł wraz z obsługą dodatków mieszkaniowych.
W wyniku dokonanego rozliczenia wydanych i wypłaconych decyzji przyznających dodatki mieszkaniowe za okres od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r. zostało przyznanych łącznie 13 439 dodatków mieszkaniowych na kwotę 2 886 540,61 zł. wydając łącznie 2 171 decyzji pozytywnych.
Z 2 171 decyzji pozytywnych przyznano:
- 4 724 dodatki na kwotę 1 028 966,36 zł z przeznaczeniem na lokale tworzące mieszkaniowy zasób gminy wydając 766 decyzji,
- 1 903 dodatki na kwotę 299 283,24 zł z przeznaczeniem na lokale w spółdzielniach mieszkaniowych wydając 292 decyzje,
– 6 812 dodatki na kwotę 1 558 291,01 zł z przeznaczeniem na pozostałe lokale (prywatno- czynszowe, własnościowe, zakładowe, wspólnoty, TBS, domki jednorodzinne itd.) wydając 1 113 decyzji.
XIII. Dodatek energetyczny.
Z dniem 1 stycznia 2014 r. zgodnie z Uchwałą Nr 226/2013 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 28 listopada 2013 r. zadanie dotyczące dodatku energetycznego, zostało przekazane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu.
Zryczałtowany dodatek energetyczny od 1 stycznia 2014 r. przysługuje na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne – oraz niektórych innych ustaw /Dz. U. z 2013 r. poz. 984/ odbiorcy wrażliwemu energii elektrycznej, czyli osobie pobierającej dodatek mieszkaniowy. Zryczałtowany dodatek energetyczny jest formą pomocy przeznaczoną dla osób otrzymujących dodatek mieszkaniowy mającą na celu częściową rekompensatę kosztów zakupu energii elektrycznej. Aby otrzymać w/w dodatek wnioskodawca musi spełnić łącznie 3 przesłanki: jest uprawniony do dodatku mieszkaniowego, jest stroną umowy sprzedaży energii elektrycznej i zamieszkuje w miejscu dostarczania tej energii.
Na wypłatę dodatków energetycznych jest przyznawana subwencja ze Skarbu Państwa – od Wojewody – na zasadach wnioskowania kwartalnego, a następnie rozliczania na koniec danego kwartału.
Od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 r. wypłacono 2 330 dodatków energetycznych na łączną kwotę 33 120,13 zł w tym 649,40 zł kosztów obsługi tego zadania. Plan na dodatki energetyczne na 2019 r. wyniósł 34 270,00zł.
XIV. Pomoc materialna dla uczniów.
Z dniem 1 stycznia 2014 r. zgodnie z Uchwałą Nr 206/2013 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 24 października 2013 r. zadania dotyczące świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Miasta Przemyśla, zostały przekazane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej.
Rodzajami świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym są:
- stypendia szkolne,
- zasiłki szkolne
Podstawa prawna:
– Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1457 z późn. zm.),
– Uchwała Rady Miejskiej w Przemyślu Nr 12/2014 z dnia 06.02.2014 r. w sprawie ustalenia regulaminu udzielania pomocy materialnej o charakterze socjalnym dla uczniów zamieszkałych na terenie Miasta Przemyśla (Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z dnia 13.03.2014 r. poz. 952 zm. Uchwałą Nr 32/2014 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 06.03.2014 r. Dz. U. Woj. Podk. z 2014 r. poz. 953 zm. Uchwałą Nr 135/2015 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 27 sierpnia 2015 r. Dz. Urz. Woj. Podkarpackiego z 2015 r. poz. 2697),
– Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1358).
Stypendia i zasiłki szkolne przyznaje się w ramach środków finansowych przeznaczonych na ten cel z budżetu państwa (80% kwoty) i budżetu gminy (20% kwoty). Na wypłatę zasiłków szkolnych gmina może przeznaczyć maksymalnie 5% z kwoty dotacji.
Świadczenia pomocy materialnej o których mowa w art.90c ust.2 ustawy o systemie oświaty przysługują również uczniom szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkół publicznych dla młodzieży i dla dorosłych – do czasu ukończenia realizacji obowiązku nauki.
A. Stypendia szkolne
Do ubiegania się o przyznanie stypendium szkolnego uprawnieni są uczniowie, którzy spełniają łącznie następujące kryteria:
- Zamieszkują na terenie Miasta Przemyśla,
- Znajdują się w trudnej sytuacji materialnej oraz spełniają określone kryterium dochodowe określone w art. 9 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r (Dz. U. 2018r. poz. 1358) nie może przekroczyć kwoty 528 zł w przeliczeniu na jednego członka rodziny (od 01 października 2018 r. do 30 września 2021 r.).
Świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym są przyznawane na:
1) wniosek rodziców albo pełnoletniego ucznia;
2) wniosek odpowiednio dyrektora szkoły, kolegium pracowników służb społecznych lub ośrodka, o którym mowa w art. 90b ust. 3 pkt. 2.
3) świadczenia pomocy materialnej o charakterze socjalnym mogą być również przyznawane z urzędu.
Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego składa się w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu lub za pośrednictwem poczty do dnia 15 września danego roku szkolnego, a w przypadku:
– uczniów i słuchaczy szkół, w których zajęcia dydaktyczno-wychowawcze rozpoczynają się w pierwszym, powszednim dniu lutego – do dnia 15 lutego danego roku szkolnego,
– słuchaczy kolegiów pracowników służb społecznych – do dnia 15 października danego roku
W uzasadnionych przypadkach wniosek o przyznanie stypendium szkolnego może być złożony po upływie ww. terminu.
1. Stypendium szkolne jest przyznawane na okres nie krótszy niż jeden miesiąc i nie dłuższy niż od września do czerwca w danym roku szkolnym, a w przypadku słuchaczy kolegiów na okres nie dłuższy niż od października do czerwca w danym roku szkolnym.
2. Stypendium szkolne wypłacane jest w formach, o których mowa w § 3 (uchwały nr 12/2014 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 6 luty 2014 r.) miesięcznie lub jednorazowo w terminach:
1) do dnia 31 grudnia – za okres od września do grudnia lub od października do grudnia danego roku,
2) do dnia 31 sierpnia – za okres od stycznia do czerwca danego roku.
3. Jeżeli forma stypendium szkolnego tego wymaga, może być ono realizowane w okresach innych niż miesięczne lub jednorazowo.
4. Wypłata stypendium szkolnego jest dokonywana przelewem na wskazane konto bankowe rodzica lub pełnoletniego ucznia, a w przypadku braku konta bankowego w kasie Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu.
Miesięczna kwota stypendium szkolnego ustalana jest w oparciu o wysokość zasiłku rodzinnego dla dzieci w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia, tj. 124 zł (zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, t.j. Dz. U. z 2020 r., poz.111) i powinna wynosić nie mniej niż 80 % i nie więcej niż 200% kwoty tego zasiłku.
Wyróżnia się następujące formy stypendiów szkolnych:
- całkowite lub częściowe pokrycie kosztów udziału w płatnych zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych wykraczających poza zajęcia realizowane w szkole w ramach planu nauczania;
- całkowite lub częściowe pokrycie udziału w płatnych zajęciach edukacyjnych realizowanych poza szkołą;
- pomoc rzeczowa o charakterze edukacyjnym, w tym w szczególności zakup podręczników;
- całkowite lub częściowe pokrycie kosztów związanych z pobieraniem nauki poza miejscem zamieszkania;
– świadczenie w formie pieniężnej w przypadku jeżeli udzielenie stypendium w wyżej wymienionych formach nie jest możliwe.
B. Zasiłki szkolne
Podstawą przyznania uczniowi zasiłku szkolnego stanowi łączne spełnienie następujących przesłanek:
– wystąpienie zdarzenia o charakterze losowym,
– nie przekroczenie terminu dwóch miesięcy od wystąpienia zdarzenia uzasadniającego przyznanie tego zasiłku,
– związek przyczynowy pomiędzy tym zdarzeniem, a trudną sytuacją materialną,
– związek pomiędzy tą przejściowo trudną sytuacją materialną, a niezaspokojonymi potrzebami ucznia na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym lub w zakresie pomocy rzeczowej o charakterze edukacyjnym.
W przypadku przyznawania zasiłków szkolnych, kryterium dochodowe nie jest brane pod uwagę.
Wysokość zasiłku szkolnego nie może przekroczyć jednorazowo kwoty stanowiącej pięciokrotność kwoty, o której mowa w art. 2 ust. 2 pkt. 1 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 ).
Zasiłek szkolny może być przyznany w formie świadczenia pieniężnego na pokrycie wydatków związanych z procesem edukacyjnym, raz lub kilka razy w roku w przypadku kilku oddzielnych zdarzeń o charakterze losowym, niezależnie od otrzymywanego stypendium szkolnego.
Tabela Nr 47. Udzielone stypendia i zasiłki szkolne w 2019 r.
Rok 2019 | Stypendia szkolne | Zasiłki szkolne |
Liczba uczniów objętych pomocą | 383 | 3 |
Wypłacona kwota | 275 648,31 | 1 860,00 |
Łączna kwota wypłaconych świadczeń: | 277 508,31 |
XV. Rehabilitacja Osób Niepełnosprawnych.
W dniu 25 lutego 2019 r. pismem z dnia 11 lutego 2019 r., znak DF.WSA.53.2019.w.IWR, Zastępca Prezesa Zarządu PFRON przekazał informację o wysokości środków PFRON przypadających dla Powiatu Grodzkiego Przemyśl w 2019 roku na realizację zadań określonych ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 511 ze zm.), wyliczonych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz.U. z 2017 r., poz. 538 ze zm.). Na podstawie ww. pisma kwota przyznana Miastu Przemyśl wyniosła 3 008 171 zł, w tym na zobowiązania dotyczące finansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej 1 868 580 zł.
W dniu 28 października 2019 r. do MOPS wpłynęło pismo PFRON z dnia 18 października 2019 r., znak DF.WSA.354.2019.w, dotyczące zwiększenia wysokości środków PFRON dla Miasta Przemyśla w 2019 roku na realizację zadań z zakresu rehabilitacji łącznie do kwoty 3 135 296 zł, w tym zobowiązania dotyczące finansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej zwiększono o kwotę 31 500 zł, tj. do 1 900 080 zł.
W 2019 roku na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych w Powiecie Grodzkim Przemyśl przeznaczono łącznie kwotę 3 135 296 zł, w tym na zobowiązania dotyczące finansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej dla 105 uczestników w 3-ech warsztatach – kwotę 1 900 080 zł.
Uchwałą Nr 42/2019 Rady Miejskiej w Przemyślu z dnia 18 marca 2019 r. (zmienioną uchwałami: Nr 136/2019 z dnia 26 sierpnia 2019 r. i Nr 242/2019 z dnia 28 listopada 2019 r.) określono zadania i dokonano podziału środków finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przeznaczonych na realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych. Ostatecznie w całym roku budżetowym 2019 na rehabilitację społeczną (realizacja przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu) przeznaczono kwotę 2 986 987 zł, w tym: 1 086 907 zł na zadania bieżące i 1 900 080 zł na zobowiązania dotyczące kosztów działalności trzech warsztatów terapii zajęciowej. Na zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych (realizacja przez Powiatowy Urząd Pracy w Przemyślu) przeznaczono kwotę 148 309 zł.
Tabela Nr 48. Podział środków finansowych PFRON na zadania z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych w 2019 r.
Wykonanie | ||||
Lp. | Nazwa zadania | Podział środków PFRON uchwałami RM | Liczba dofinansowań | Kwota [w zł] |
1. | Dofinansowanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych | 339 100 | 280 osób (uczestnicy + opiekunowie) | 337 173 |
2. | Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych | 20 000 | 12 umów; 228 osób (uczestnicy + opiekunowie) | 19 984 |
3. | Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym | 547 257 | 436 osób | 531 298 |
4. | Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych | 180 550 | 75 osób | 180 550 |
5. | Zobowiązania dotyczące finansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej | 1 900 080 | 3 WTZ-ty; 105 uczestników | 1 900 080 |
Razem rehabilitacja społeczna realizowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej: | 2 986 987 | 1 124 osób | 2 969 085 | |
Razem rehabilitacja zawodowa realizowana przez Powiatowy Urząd Pracy: | 148 309 | – wyposażenie 2-óch stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, – 2 dofinansowania do rozpoczęcia działalności gospodarczej, – 1 sfinansowane stypendium stażowe dla osoby niepełnosprawnej | 148 249 | |
Ogółem cała rehabilitacja (społeczna + zawodowa): | 3 135 296 | 1 129 | 3 117 334 |
Realizacja zadań i wykorzystanie środków PFRON z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych w roku 2019 przedstawia się następująco:
a) Dofinansowanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych
W roku 2019 liczba osób (wraz z opiekunami) ubiegających się o przyznanie dofinansowania pobytu na turnusie rehabilitacyjnym wyniosła 456 (w tym 134 opiekunów), natomiast dofinansowanie wypłacono dla 280 osób (w tym 85 opiekunów) na kwotę 337 173 zł, z czego 21 dofinansowań wypłacono dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej oraz 19 dofinansowań ich opiekunom na łączną kwotę dofinansowania turnusów dla dzieci i młodzieży wraz z ich opiekunami 48 210 zł.
b) Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych
W 2019 roku na dofinansowanie dla organizacji pozarządowych imprez z zakresu sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych złożono 14 wniosków na ogólną wnioskowaną kwotę dofinansowania 47 662 zł. Ze względu na ograniczone środki finansowe, wnioskowane kwoty, podobnie jak i w roku ubiegłym, zostały pomniejszone. Zrealizowano 11 wniosków na łączną kwotę dofinansowania ze środków Funduszu 20 000 zł dla 8 organizacji działających na rzecz osób niepełnosprawnych. W ramach imprez integracyjno – kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i turystycznych wypłacono dofinansowanie uczestnictwa dla 228 osób w kwocie 19 984 zł.
Realizacja zadania pn. „dofinansowanie ze środków PFRON sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych” w2019 roku objęła: dofinansowanie do wycieczek turystyczno – krajoznawczych połączonych ze zwiedzaniem i/lub rekreacją zorganizowanych dla osób z niepełnosprawnościami o różnym charakterze, dofinansowanie imprez kulturalno – integracyjnych, integracyjno – sportowych, Międzynarodowego Dnia Niewidomego, turnieju w szachach i warcabach 100-polowych oraz zawodów w showdownie, bowlingu, wioślarstwie halowym i strzelectwie pneumatycznym dla osób niewidomych i słabowidzących, jak również dofinansowanie do organizacji imprez o charakterze integracyjno – kulturalno – rekreacyjnym.
c) Dofinansowanie do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny
W 2019 r. w ramach dofinansowania kosztów zakupu sprzętu rehabilitacyjnego złożono 17 wniosków. Zawarto i zrealizowano 14 umów. Na ich podstawie ze środków PFRON wypłacono 12 300 zł, z tego 2 dofinansowania dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej na kwotę 2 400 zł. Przedmiotem dofinansowania były m.in. rowery rehabilitacyjne, komputery ze specjalistycznymi programami rehabilitacyjnymi dla osób niepełnosprawnych poza normą intelektualną i osób z orzeczonymi całościowymi zaburzeniami rozwojowymi, platforma wibracyjna, bieżnie rehabilitacyjne dla osób niepełnosprawnych ruchowo, przyrząd do rehabilitacji UGUL oraz rotor elektryczny.
d) Dofinansowanie do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
W 2019 r. w ramach dofinansowania zakupu przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych złożono 463 wnioski. Ze środków PFRON wypłacono 422 dofinansowania na kwotę 518 998 zł, w tym dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej – 35 dofinansowań na kwotę 85 526 zł. Przedmiotem dofinansowania były przede wszystkim aparaty słuchowe, pieluchomajtki dla dorosłych i dla dzieci oraz protezy kończyn dolnych i górnych, wózki inwalidzkie, ortezy, aparaty do leczenia obturacyjnego bezdechu sennego, obuwie ortopedyczne, szkła okularowe, soczewki i materace przeciwodleżynowe.
e) Dofinansowanie kosztów likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych na wnioski indywidualnych osób niepełnosprawnych w miejscu ich zamieszkania
W roku ubiegłym na likwidację barier funkcjonalnych (tj. architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych) wpłynęło łącznie 110 wniosków na łączną kwotę 631 929 zł. Na przedmiotowe zadanie wykorzystano kwotę środków PFRON w łącznej wysokości 180 550 zł, co pozwoliło na wypłatę 75 dofinansowań, w tym 8 dofinansowań do realizacji wniosków złożonych na rzecz wsparcia dzieci i młodzieży niepełnosprawnej na kwotę 12 839 zł.
Realizacja zadania w ramach likwidacji barier architektonicznych w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej w 2019 roku obejmowała najczęściej: przystosowanie łazienki do potrzeb osoby niepełnosprawnej (poruszającej się na wózku inwalidzkim, mającej trudności w poruszaniu się albo dla osoby z dysfunkcją narządu wzroku) poprzez wymianę wanny na kabinę prysznicową z niskim brodzikiem lub na kabinę bezbrodzikową albo wykonanie – w miejscu istniejącej wanny – stanowiska natryskowego (ewentualnie z odpływem liniowym), zakup i montaż armatury łazienkowej, w tym baterii prysznicowej (deszczownicy, zestawu prysznicowego), wykonanie w łazience i/lub w WC posadzki niepoślizgowej, zakup i montaż uchwytów asekuracyjnych w niezbędnych miejscach, zakup i montaż umywalki z baterią oraz kompaktu WC przystosowanego dla osoby niepełnosprawnej, zakup (i ewentualnie montaż) krzesełka prysznicowego, jak również związaną z powyższymi pracami niezbędną modernizację instalacji wodno – kanalizacyjnej. Środki PFRON przeznaczono też na: wymianę istniejącej w łazience wannokabiny z wysoką burtą na kabinę prysznicową z niskim progiem, wykonanie i montaż poręczy asekuracyjnych na klatce schodowej (w biegu schodów), zakup materiałów i położenie glazury wokół natrysku (stanowiska prysznicowego), zakup i osadzenie drzwi przesuwnych, zakup (ewentualnie przesunięcie) grzejnika łazienkowego, zakup i wymianę bojlera elektrycznego, połączenie łazienki i WC w jedno pomieszczenie z wykonaniem szerokiego wejścia dla osoby na wózku, zakup i montaż szerokich drzwi do wspólnego pomieszczenia łazienki i WC, doświetlenie pomieszczenia w celu przystosowania go potrzeb osoby z dysfunkcją narządu wzroku, zakup i wymianę wewnętrznych drzwi na klatce schodowej (prowadzących do mieszkania) na szersze – dostosowane dla osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim, wykonanie podjazdu dla wózka inwalidzkiego w wewnętrznym biegu schodów na klatce schodowej, likwidację progów pomiędzy pomieszczeniami w mieszkaniu, zakup specjalnej maty antypoślizgowej do łazienki, położenie terakoty w pomieszczeniu w miejscu uszkodzonego parkietu, poszerzenie wejścia do łazienki z likwidacją progu, połączenie dwóch pomieszczeń w celu wykonania wspólnego pomieszczenia na łazienkę i WC z zakupem i wstawieniem drzwi wejściowych, wymianę kabiny prysznicowej z wysokim brodzikiem na kabinę z niskim brodzikiem. Ogółem na likwidację barier architektonicznych wydatkowano kwotę 104 530 zł dla realizacji 34-ech wniosków złożonych przez osoby niepełnosprawne, w tym dostosowano łazienkę z WC dla 1 dziecka niepełnosprawnego ruchowo na kwotę 4 500 zł.
W ramach likwidacji barier w komunikowaniu się przyznano 33 dofinansowania na kwotę 36 130 zł. Środki finansowe przeznaczono na dofinansowanie zakupu: zestawów komputerowych (w tym notebooków) z łączem internetowym oraz telefonów komórkowych i radiomagnetofonu.
Na dofinansowanie kosztów likwidacji barier technicznych wypłacono 8 dofinansowań w kwocie 39 890 zł. Środki te wydatkowano na zakup: osprzętu do pomp insulinowych, schodołazów oraz łóżek wspomagających opiekę nad osobą niepełnosprawną.
f) Zobowiązania dotyczące finansowania kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej
W 2019 roku na finansowanie kosztów działalności 3-ech warsztatów terapii zajęciowej znajdujących się na terenie Miasta Przemyśla dla 105 uczestników przeznaczono łącznie, z uwzględnieniem wszystkich źródeł finansowania, kwotę 2 111 939 zł, z tego dofinansowanie ze środków Funduszu wyniosło 1 900 080 zł. Pozostałe koszty pokryte były ze środków samorządowych Gminy Miejskiej Przemyśl w wysokości 211 120 zł oraz ze środków własnych Stowarzyszenia Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w Przemyślu – w kwocie 739 zł.
Jednostkami prowadzącymi warsztaty terapii zajęciowej na terenie Przemyśla w 2019 roku były:
- Polskie Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Przemyśl; WTZ przy ul. Sobótki 23 z 45-cioma uczestnikami – ogółem koszty działalności to kwota 904 800 zł, z czego środki PFRON to 814 320 zł,
- Spółdzielnia Niewidomych „START” w Przemyślu; WTZ przy ul. Batorego 22 (na mocy umowy z dnia 10.10.2019 r. [z aneksem nr 1/2019 z dnia 29.11.2019 r.] od dnia 16.10.2019 r. nowym podmiotem prowadzącym Warsztat jest Przemyski Klub Sportu i Rekreacji Niewidomych i Słabowidzących „PODKARPACIE” z siedzibą w Przemyślu przy ul. Mickiewicza 24, a nowym adresem WTZ jest ul. Słowackiego 85); terapią zajęciową w roku 2019 objętych było wg umowy 40 osób niepełnosprawnych – ogółem koszty działalności to kwota 804 267 zł, z czego środki PFRON to 723 840 zł,
- Stowarzyszenie Wspierania Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie w Przemyślu; WTZ przy ul. Lelewela 8a, w którym w terapii zajęciowej uczestniczyło 20 osób – ogółem koszty działalności to kwota 402 872 zł, z czego środki PFRON to 361 920 zł, a środki własne Stowarzyszenia – 739 zł.
Tabela Nr 49. Wykorzystanie przyznanych środków PFRON na zadania z zakresu rehabilitacji społecznej w roku 2019.
Lp. | Zadania z zakresu rehabilitacji społecznej | Podział środków PFRON uchwałą Rady Miejskiej | Zapotrzebowanie (złożone wnioski} | Wykonanie | Wskaźnik wykonania w odniesieniu do potrzeb | ||
ilość | kwota | ilość | kwota | % | |||
1 | Dofinansowanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych | 339 100 | 456 osób | x | 280 osób | 337 173 | 61,4 [dotyczy ilości osób] |
2 | Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych | 20 000 | 14 wniosków / 353 osoby | 47 662 | 12 wniosków / 228 osób | 19 984 | 41,9 [dot. kwoty] |
3 | Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze | 547 257 | 480 wnioski | 765 608 | 436 osób | 531 298 | 69,4 [dot. kwoty] |
4 | Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych | 180 550 | 110 wnioski | 631 929 | 75 osób | 180 550 | 28,6 [dot. kwoty] |
Razem | 1 086 907 | x | 1 445 199 [bez kwoty na turnusy] | x | 731 832 [bez kwoty na turnusy] | 50,6 [dot. kwot z wyłączeniem kwot na turnusy] | |
5 | Dofinansowanie kosztów działalności WTZ | 1 900 080 | 3 WTZ-ty /105 osób | 1 900 080 | 3 WTZ-ty /105 osób | 1 900 080 | 100 |
Ogółem | 2 986 987 | x | 3 345 279 [bez kwoty na turnusy] | x | 2 631 912 [bez kwoty na turnusy] | 78,7 [dot. kwot z wyłączeniem kwot na turnusy] |
Tabela Nr 50. Porównanie wykonania zadań z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych w latach 2017-2019.
Lp. | Zadania z zakresu rehabilitacji społecznej | Wykonanie 2017 | Wykonanie 2018 | Wykonanie 2019 | Wskaźnik 2019/2017 | Wskaźnik 2019/2018 | |||
ilość | kwota | ilość | kwota | ilość | kwota | % | % | ||
1 | Dofinansowanie do uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych | 266 | 267 761 | 308 | 340 243 | 280 | 337 173 | 125,9 | 99,1 |
– w tym dzieci i młodzież | 15 | 17 700 | 30 | 37 556 | 21 | 29 970 | 169,3 | 79,8 | |
2 | Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych | 338 | 20 000 | 277 | 20 000 | 228 | 19 984 | 99,9 | 99,9 |
– w tym dzieci i młodzież | 48 | 1 615 | 42 | 1 146 | 0 | 0 | – | – | |
3 | Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze | 399 | 424 526 | 384 | 424 251 | 436 | 531 298 | 125,2 | 125,2 |
– w tym dzieci i młodzież | 36 | 68 565 | 47 | 105 117 | 37 | 87 926 | 128,2 | 83,6 | |
4 | Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych | 96 | 221 700 | 113 | 211 352 | 75 | 180 550 | 81,4 | 85,4 |
– w tym dzieci i młodzież | 13 | 19 850 | 12 | 17 300 | 8 | 12 839 | 64,7 | 74,2 | |
Razem: – w tym dzieci i młodzież | 1.099 112 | 933 987 107 730 | 1.082 131 | 995 846 161 119 | 1 019 66 | 1 069 005 130 735 | 114,5 121,4 | 107,3 81,1 | |
5 | Dofinansowanie kosztów działalności WTZ – zobowiązania (ilość warszta-tów / liczba uczestników || kwota) | 3/105 | 1 679 580 | 3/105 | 1 742 580 | 3/105 | 1 900 080 | 113,1 | 109,0 |
OGÓŁEM | x | 2 613 567 | x | 2 738 426 | x | 2 969 085 | 113,6 | 108,4 |
Ogółem w roku 2019 w ramach rehabilitacji społecznej realizowanej przez MOPS osobom niepełnosprawnym w oparciu o złożone wnioski i zawarte umowy wypłacono ze środków przekazanych algorytmem Powiatowi Grodzkiemu Przemyśl 1 124 dofinansowania (łącznie z dofinansowaniami dla 105-ciu uczestników przebywających w trzech WTZ-ach), w tym 66 dofinansowań na rzecz dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.
Wysokość corocznie otrzymywanych środków PFRON nie zapewnia pełnej realizacji zadań stosownie do ilości złożonych wniosków, dlatego też konieczne było ustalenie dodatkowych procedur ich realizacji w formie zarządzenia Dyrektora MOPS oraz powołanie Zespołu Opiniującego wnioski osób niepełnosprawnych. Przygotowywano materiały oraz obsługiwano pracę Powiatowej Społecznej Rady do Spraw Osób Niepełnosprawnych (4 posiedzenia).
Na podstawie umowy nr AS3/000048/09/D z dnia 24 kwietnia 2018 r. (z aneksami nr 1 z dnia 07 listopada 2018 r., nr 2 z dnia 10 kwietnia 2019 r., nr 3 z dnia 17 września 2019 r. i nr 4 z dnia 18 listopada 2019 r.) w roku 2019 kontynuowany był pilotażowy program „Aktywny samorząd”. Celem programu jest wyeliminowanie lub zmniejszenie barier ograniczających uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym, zawodowym oraz w dostępie do informacji.
Przygotowano i wysłano do PFRON Wystąpienie Realizatora programu o przyznanie środków PFRON na realizację pilotażowego programu „Aktywny samorząd”. MOPS jako realizator programu „Aktywny samorząd” wprowadził Zasady realizacji pilotażowego programu „Aktywny samorząd” oraz Regulamin pilotażowego programu „Aktywny samorząd” obowiązujące w 2019 roku, jak również powołał Zespół Opiniujący wnioski. Równolegle z wersją papierową składanie i realizacja wniosków o dofinansowanie w ramach pilotażowego programu „Aktywny Samorząd” w Module I odbywała się w dedykowanym Systemie Obsługi Wsparcia [SOW].
Na wypłatę dofinansowań w ramach programu „Aktywny samorząd” przeznaczono (razem z kosztami realizacji programu) w dwóch transzach łącznie kwotę 498 564,00 zł, w tym na Moduł I – 268 223,00 zł i na Moduł II – 200 000,00 zł.
Moduły, obszary i zadania programu, które były realizowane w 2019 roku w ramach pilotażowego programu „Aktywny samorząd”:
Moduł I – Likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową
a) Obszar A – Likwidacja bariery transportowej
– Zadanie 1: dofinansowanie zakupu i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (narząd ruchu)
– Zadanie 2: dofinansowanie uzyskania prawa jazdy (narząd ruchu)
– Zadanie 3: dofinansowanie uzyskania prawa jazdy (narząd słuchu)
– Zadanie 4: dofinansowanie zakupu i montażu oprzyrządowania do posiadanego samochodu (narząd słuchu)
b) Obszar B – Likwidacja barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym
– Zadanie 1: dofinansowanie zakupu sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (orzeczenie o niepełnosprawności, stopień znaczny; narząd wzroku lub dysfunkcja obu kończyn górnych)
– Zadanie 2: dofinansowanie szkoleń w zakresie obsługi nabytego w ramach programu sprzętu elektronicznego i oprogramowania
– Zadanie 3: dofinansowanie zakupu sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (stopień umiarkowany; narząd wzroku)
– Zadanie 4: dofinansowanie zakupu sprzętu elektronicznego lub jego elementów oraz oprogramowania (orzeczenie o niepełnosprawności, st. znaczny, st. umiarkowany; narząd słuchu, trudności w komunikowaniu się)
– Zadanie 5: dofinansowanie do utrzymania sprawności technicznej posiadanego sprzętu elektronicznego zakupionego w ramach programu
c) Obszar C – Likwidacja barier w poruszaniu się
– Zadanie 1: dofinansowanie do zakupu wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym
– Zadanie 2: dofinansowanie do utrzymania sprawności technicznej posiadanego skutera lub wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym
– Zadanie 3: dofinansowanie zakupu protezy kończyny na co najmniej III poziomie jakości
– Zadanie 4: dofinansowanie do utrzymania sprawności posiadanej protezy kończyny na co najmniej III poziomie jakości
– Zadanie 5: dofinansowanie do zakupu skutera inwalidzkiego o napędzie elektrycznym lub oprzyrządowania elektrycznego do wózka ręcznego
d) Obszar D – Pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej (dofinansowanie kosztów opieki nad osobą zależną w różnych formach opieki; wnioskodawca – osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym lub umiarkowanym w wieku aktywności zawodowej, zatrudniona lub zarejestrowana w PUP)
Moduł II – Pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym.
Uzyskana pomoc w ramach programu „Aktywny samorząd” (edycja 2019/20, realizacja w roku 2019):
a) w ramach Modułu I (likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową) zawarto 33 umowy i wypłacono dofinansowanie w wysokości 144 820 zł,
b) w ramach Modułu II (pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym) zawarto 127 umów na podstawie 141 złożonych wniosków osób niepełnosprawnych oraz wypłacono dofinansowanie na łączną kwotę 153 695 zł.
Tabela Nr 51. Realizacja programu „Aktywny samorząd” – edycja 2019/2020 (realizacja w 2019 r.)
Zadania | Środki PFRON przekazane na realizację programu [w zł] – limit bez kosztów realizacji programu | Realizacja | |||
Liczba złożonych wniosków | Liczba zawartych umów | Kwoty dofinansowania w zawartych umowach [w zł] | Kwoty zrealizowanych wypłat na podstawie zawartych umów [w zł] | ||
MODUŁ I | |||||
A1 | 2 | 2 | 17 255 | 0 | |
A2 | 3 | 3 | 4 927 | 4 757 | |
A3 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
A4 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
B1 | 13 | 13 | 81 560 | 63 560 | |
B2 | 11 | 10 | 23 100 | 0 | |
B3 | 5 | 5 | 19 492 | 19 492 | |
B4 | 5 | 5 | 12 500 | 10 000 | |
B5 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
C1 | 4 | 3 | 25 500 | 15 500 | |
C2 | 3 | 3 | 8 705 | 8 705 | |
C3 | 2 | 2 | 32 388 | 0 | |
C4 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
C5 | 3 | 3 | 13 390 | 9 165 | |
D | 5 | 5 | 8 204 | 7 992 | |
Razem M I | 268 223,00 | 56 | 54 | 247 021 | 139 171 |
MODUŁ II | 200 000,00 | 111 | 104 | 177 811 | 117 761 |
R A Z E M (bez kosztów realizacji programu) | 468 223,00 | 167 | 158 | 424 832 | 256 932 |
Zakończenie realizacji pilotażowego programu „Aktywny samorząd” edycji 2019/2020, ze względu na harmonogram wypłat dofinansowań w ramach Modułu I-go i Modułu II-go, następuje w następnym roku budżetowym. Zawieranie umów oraz wypłaty dofinansowań następują w systemie ciągłym – na bieżąco, aż do zakończenia realizacji i rozliczenia programu „Aktywny samorząd” w kwietniu 2020 r.
Na temat realizowanych zadań oraz możliwości i warunków uzyskiwania dofinansowań, jak również na temat wdrożonych i realizowanych programów i projektów osobom niepełnosprawnym oraz członkom ich rodzin, a także ich pełnomocnikom albo opiekunom prawnym na bieżąco udzielano informacji – w siedzibie MOPS Przemyśl, pisemnie lub telefonicznie.
Prowadzono także działania promocyjne (ogłoszenia na tablicach informacyjnych w budynku MOPS, w lokalnej prasie oraz na stronach internetowych MOPS Przemyśl i UM Przemyśl, zlecenie druku ulotek i plakatów odnośnie realizacji programu „Aktywny samorząd”, jak również informowanie o programie „Aktywny samorząd” placówek edukacyjnych, szkół wyższych i ośrodków szkolno – wychowawczych). Informowano o możliwości uzyskania przez spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe oraz TBS-y dofinansowania w ramach rządowego programu „Dostępność Plus”. Powiadomiono WTZ-ty o możliwości wsparcia w ramach programu pn. „Zajęcia klubowe w WTZ”. Podejmowano działania związane z ewaluacją pilotażowego programu „Aktywny samorząd” (ankiety ewaluacyjne beneficjentów). Pracownicy Wieloosobowego stanowiska ds. rehabilitacji społecznej uczestniczyli w spotkaniu konsultacyjnym oraz w szkoleniu odnośnie wdrażania i obsługi Systemu Obsługi Wsparcia [SOW].
Współpracowano z organizacjami pozarządowymi, instytucjami i urzędami, w tym z Powiatowym Urzędem Pracy, Wydziałem Spraw Społecznych UM, Wydziałem Finansowym UM, Powiatowym Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, Podkarpackim Urzędem Wojewódzkim w Rzeszowie, PFRON Oddziałem w Rzeszowie, PFRON w Warszawie oraz z innymi ośrodkami pomocy społecznej, jak również z trzema podmiotami, które na terenie Gminy Miejskiej Przemyśl prowadzą warsztaty terapii zajęciowej. Przygotowywano propozycje podziału środków PFRON przypadających wg algorytmu Gminie Miejskiej Przemyśl w 2019 r. Czuwano nad zgodnością planu finansowego z limitem przyznanych środków PFRON. Wydatkowano i rozliczano środki przeznaczone na obsługę zadań (środki algorytmowe i program „Aktywny samorząd”). Sporządzano i przekazywano do PFRON w Warszawie okresowe sprawozdania rzeczowo – finansowe, tj. kwartalne i roczne, z realizacji zadań ze środków PFRON z zakresu rehabilitacji i zatrudniania osób niepełnosprawnych w Mieście Przemyśl (dot. zadań realizowanych przez PUP i MOPS). Sporządzano do PFRON w Warszawie zapotrzebowania (wnioski) ws. przekazywania Gminie Miejskiej Przemyśl środków finansowych (kolejnych transz) na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudniania osób niepełnosprawnych (dot. środków na realizację zadań przez PUP [rehabilitacja zawodowa] i MOPS [rehabilitacja społeczna]). Przeprowadzono kontrole w 3-ech warsztatach terapii zajęciowej. Sporządzono i przekazano do Księgowości MOPS, do Wydziału Spraw Społecznych UM oraz do Prezydenta Miasta Przemyśla inne sprawozdania, w tym ocenę rocznej działalności warsztatów terapii zajęciowej, sprawozdanie ze współpracy z organizacjami pozarządowymi, sprawozdanie z realizacji Miejskiego Programu Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej, zawodowej oraz przestrzegania praw osób niepełnosprawnych w Gminie Miejskiej Przemyśl na lata 2016-2025 oraz z zakresu zadań realizowanych na Wieloosobowym Stanowisku ds. Rehabilitacji Społecznej.
Od roku 2010 przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu działa Wypożyczalnia Urządzeń Pomocniczych i Sprzętu Rehabilitacyjnego. Jej celem jest ułatwienie obsługi osób niepełnosprawnych przez członków ich rodzin, poprawa jakości codziennego ich życia oraz przyspieszenie procesu adaptacyjnego niepełnosprawnej osoby poprzez nieodpłatne udostępnienie potrzebnego sprzętu rehabilitacyjnego lub urządzeń pomocniczych, w większości osobom z niskimi dochodami. W roku 2019 w ramach Wypożyczalni z wypożyczonego w latach poprzednich sprzętu na podstawie aneksów do już obowiązujących umów nadal korzystało 8 osób niepełnosprawnych. Sprzęt i wypożyczone wyposażenie to: chodzik 4-kołowy, wózek inwalidzki ręczny, łóżka ortopedyczne, łóżko ortopedyczne na pilota z uchwytem, łóżka ortopedyczne z barierkami bocznymi i materacami, stolik przyszafkowy, uchwyty.
XVI. Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.
Prezydent Miasta Przemyśla z dniem 01 kwietnia 2002 r. powołał Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Przemyślu, który zapewnia obsługę kadrową i finansową. Siedziba tut. Zespołu mieści się w Przemyślu przy ul. Jasińskiego 1.
Zespół realizuje zadania w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności – jako pierwsza instancja. Obsługuje mieszkańców Miasta Przemyśla i Powiatu Przemyskiego.
Wydatki związane z tworzeniem i działalnością Zespołu są pokrywane ze środków finansowych budżetu państwa. Wydatki te mogą być również pokrywane ze środków finansowych jednostek samorządu terytorialnego.
W orzeczeniu Zespołu poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, zawarte są wskazania dotyczące w szczególności :
- odpowiedniego zatrudnienia,
- szkolenia, w tym specjalistycznego,
- zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej,
- uczestnictwa w terapii zajęciowej,
- konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające funkcjonowanie danej osoby,
- korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizacje pozarządowe oraz inne placówki,
- konieczności stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji,
- konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji,
- spełnienia przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust.1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym ( Dz. U. z 2018 r. poz.1990,z późn. zm.),
- prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju
Tabela Nr 52. Skład powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Lp. | Członkowie zespołu orzekającego | Liczba |
Przewodniczący | 1 | |
Sekretarz | 1 | |
Lekarze | 12 | |
Psycholodzy | 2 | |
Pedagodzy | 3 | |
Doradcy zawodowi | 3 | |
Pracownicy socjalni | 2 | |
Razem członkowie | 24 | |
Obsługa administracyjna | 4 | |
Ogółem zatrudnieni w zespole orzekającym | 28 |
Tabela Nr 53. Wydane orzeczenia przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności w 2019 r.
- Osoby po 16 roku życia
Lp. | Wyszczególnienie | Liczba |
Wydane orzeczenia z określeniem stopnia niepełnosprawności | 3 825 | |
Wydane orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych | 21 | |
Wydane orzeczenia o odmowie ustalenia stopnia niepełnosprawności | 50 | |
Ogółem wydane orzeczenia | 3 896 | |
W tym : 1. Wydane orzeczenia o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych: Znaczny Umiarkowany Lekki Po raz pierwszy 2.Wydane orzeczenia na podstawie art. 5a ustawy | 1 585 1 885 355 1 266 0 |
2.Osoby przed 16 rokiem życia
Lp. | Wyszczególnienie | Liczba |
Wydane orzeczenia o odmowie ustalenia niepełnosprawności | 0 | |
Wydane orzeczenia o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych | 38 | |
Wydane orzeczenia o zaliczeniu do osób niepełnosprawnych | 600 | |
Ogółem wydane orzeczenia | 638 |
Tabela Nr 54.Wydatki powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.
Lp. | Wyszczególnienie | Jednostka miary | Kwota/liczba |
1. | Wynagrodzenia wraz z pochodnymi | w pełnych zł | 400 380 |
2. | Umowy cywilnoprawne | w pełnych zł | 228 338 |
3. | Wydatki pozostałe | w pełnych zł | 107 732 |
4. | Ogółem wydatki (1+2+3) | w pełnych zł | 736 450 |
5. | W tym : – orzeczenia osób do 16 roku życia | w pełnych zł | 95 144 |
6. | – orzeczenia osób powyżej 16 roku życia | w pełnych zł | 641 306 |
7. | Wielkość wydatków z budżetu wojewody | w pełnych zł | 736 450 |
8. | Wielkość wydatków z budżetów samorządów | w pełnych zł | 0 |
9. | Zatrudnienie w przeliczeniu na etaty | etaty | 7,5 |
10. | Liczba osób, z którymi zawarto umowy cywilno – prawne | osoby | 20 |
11. | Liczba zawartych umów cywilnoprawnych | umowy | 20 |
Tabela Nr 55. Funkcjonowanie powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności od 2016 r. do 2019 r.
Rok | Wysokość środków finansowych w zł | Ilość osób zatrudnionych etaty | /umowy | Ilość wydanych orzeczeń o niepełnosprawności – ogółem | Ilość wydanych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności – ogółem |
2016 | 664 815 | 8 | 20 | 659 | 3 649 |
2017 | 634 733 | 7 | 22 | 641 | 3 588 |
2018 | 674 177 | 7 | 20 | 653 | 3 668 |
2019 | 736 450 | 7 | 20 | 638 | 3 896 |
W związku ze zmianą ustawy- Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.) od dnia 01.07.2014 r. Przewodniczący Powiatowego Zespołu wydaje karty parkingowe uprawnionym osobom niepełnosprawnym i placówkom.
W 2019 roku wydano :
– 894 karty parkingowe osobom niepełnosprawnym,
– 5 kart parkingowych placówkom.
Od dnia 1 września 2017 roku w konsekwencji zmiany rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2017 roku zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2017 r. poz. 1541) organem wystawiającym legitymację stał się powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności.
W 2019 roku wydano :
– 275 legitymacji osobom przed 16 rokiem życia,
– 1 782 legitymacje osobom po 16 roku życia.
XVII. Przemyska Karta Seniora.
Realizację Programu „Przemyska Karta Seniora” na terenie Miasta Przemyśla przyjęto Uchwałą Nr 104/2019 z dnia 24 czerwca 2019 r. i przekazano do realizacji Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Przemyślu.
Wnioski o przyznanie Przemyskiej Karty Seniora można było składać od 1 października 2019 roku.
Program „Przemyska Karta Seniora” skierowany jest dla Seniorów powyżej 60 roku życia, zamieszkałych na terenie Miasta Przemyśla. Wydawana jest Seniorowi na podstawie złożonego wniosku za okazaniem dowodu osobistego. Karta wydawana jest bezpłatnie i bezterminowo, ma charakter osobisty i nie może być udostępniana przez użytkownika innym osobom.
Przemyska Karta Seniora uprawnia jej posiadacza do korzystania z ulg i uprawnień oferowanych przez podmioty biorące udział w Programie.
Celem programu jest :
– wspieranie i wzmacnianie potencjału Seniorów oraz aktywizowanie ich poprzez uczestnictwo w życiu społecznym,
– wspieranie aktywności Seniorów umożliwiając im starzenie się w zdrowiu, przy zachowaniu samodzielności, niezależności i satysfakcji z życia, pomimo ograniczeń funkcjonalnych,
– stwarzanie warunków sprzyjających zaangażowaniu Seniorów w życie społeczno-gospodarcze,
– ułatwianie Seniorom dostępu do kultury, sportu i rozrywki
W okresie od 1 października 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. wydano 221 kart „Przemyskiej Karty Seniora”.
XVIII. Najważniejsze dokonania w 2019 r.
- Poprawa bezpieczeństwa ekonomicznego rodzin wychowujących dzieci poprzez realizację Programu „Rodzina 500+”,
- Realizacja rządowego programu „Dobry start”, którego celem jest wsparcie rodzin z dziećmi w ponoszeniu wydatków związanych z rozpoczęciem roku szkolnego. Wsparcie to polega na przyznaniu raz w roku świadczenia w wysokości 300,00 zł na każde dziecko w wieku szkolnym, niezależnie od wysokości dochodów uzyskiwanych przez rodzinę,
- Uruchomienie sezonowego punktu przyjmowania wniosków oraz wydawania decyzji na świadczenia wychowawcze, świadczenia rodzinne oraz fundusz alimentacyjny w głównym budynku MOPS,
- Kontynuacja realizacji projektu: „Przemyślany Rozwój”,
- Funkcjonowanie w głównym budynku MOPS punktu udzielania darmowych porad prawnych, funkcjonującego w godzinach porannych oraz popołudniowych.
- Sprawne funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
- Znaczna poprawa kwalifikacji kadr – uzupełnianie wykształcenia, studia podyplomowe, specjalizacja w zawodzie oraz kursy, szkolenia i warsztaty doskonalące.
- Poprawa warunków pracy pracowników i obsługi klientów – remont obiektu przy ul. Leszczyńskiego 3.
- Doposażenie stanowisk pracy w nowy sprzęt komputerowy oraz specjalistyczne oprogramowanie.
- Mniejsza liczba skarg i interwencji ze strony klientów w stosunku do roku poprzedniego.
- Poprawa jakości decyzji administracyjnych co skutkuje małą liczbą odwołań i uchyleń decyzji przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze.
- Koordynacja działań i poprawa przepływu informacji do jednostek nadzorowanych w imieniu Prezydenta.
- Zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym poprzez realizację programu FEAD.
- Współpraca z organizacjami pozarządowymi, w szczególności w zakresie aplikowania o środki zewnętrzne,
- Kontynuacja działalności wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego,
- Organizacja szkoleń dla rodziców zastępczych,
- Wdrożenie nowego programu wspierającego osoby starsze „Przemyska karta Seniora”.
- Realizacja rządowego programu „Karta Dużej Rodziny”, a także programu „Przemyska Karta Rodziny Wielodzietnej 3+ i rodziny zastępczej”.
- Realizacja zadań dotyczących świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym skierowanych do uczniów w formie zasiłków i stypendiów.
- Wsparcie rodziców, którym nie przysługuje zasiłek macierzyński, poprzez wypłatę świadczenia rodzicielskiego przez pierwsze 12 miesięcy życia dziecka.
XVIII. POTRZEBY W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ NA 2020 ROK.
Prawidłowa realizacja zadań pomocy społecznej wymaga nie tylko zabezpieczenia w budżecie odpowiednich środków finansowych, ale również zapewnienia niezbędnych zasobów kadrowych, lokalowych, sprzętu i wyposażenia, materiałów biurowych, modernizacji i rozwoju systemu informatycznego. Podstawą do określenia potrzeb w zakresie pomocy społecznej jest prowadzony na bieżąco monitoring problemów społecznych występujących w mieście, a także analizy zasobów Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w sferze socjalnej. Ustalono następujące potrzeby mające istotny wpływ na rozwój funkcjonującego systemu pomocy społecznej, a wymagające zabezpieczenia w 2020 r.:
Potrzeby w zakresie realizacji zadań pomocy społecznej:
- podejmowanie działań służących aktywizacji zawodowej, społecznej, edukacyjnej i zdrowotnej osób marginalizowanych oraz zagrożonych wykluczeniem społecznym – realizacja projektów współfinansowanych przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego,
- pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych ze źródeł zewnętrznych na realizację zadań pomocy społecznej,
- dalszy rozwój form wsparcia i instrumentów w pracy socjalnej (w tym asystentury rodzinnej),
- prowadzenie i rozwój współpracy partnerskiej instytucji pomocy i integracji społecznej i instytucji rynku pracy na rzecz aktywizacji społeczno-zawodowej klientów MOPS,
- podnoszenie jakości usług kierowanych do różnych grup społecznych, rozszerzenie i dostosowanie oferty usług do zmieniających się potrzeb indywidualnych i lokalnych z zastosowaniem innowacyjnych metod, technik i narzędzi pracy,
- zapewnienie rozwoju środowiskowej opieki osobom zależnym i tracącym samodzielność z powodu stanu zdrowia i/lub wieku – zabezpieczenie większych środków na organizację usług opiekuńczych, w tym specjalistycznych, utrzymujących osobę jak najdłużej w jej naturalnym środowisku,
- podnoszenie kompetencji pracowników poprzez zapewnienie środków finansowych na warsztaty i szkolenia.
Potrzeby w zakresie systemu pieczy zastępczej:
- dążenie do zwiększenia liczby zawodowych i niezawodowych rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka,
- prowadzenie działań w kierunku zwiększenia liczby rodzin pomocowych,
- kontynuowanie szkoleń dla rodzin zastępczych,
- prowadzenie grupy wsparcia dla rodzin zastępczych,
- rozwijanie systemu poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dla dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, ułatwiać rodzinom zastępczym dostęp do specjalistycznej pomocy psychologicznej, pedagogicznej, prawnej i medycznej,
- tworzenie sieci wsparcia dla rodzin (wolontariusze, organizacje pozarządowe, instytucje kulturalno-oświatowe),
- rozwijanie współpracy z instytucjami pracującymi na rzecz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej (sąd, ośrodek adopcyjny, szkoły, przedszkola, poradnie, ośrodki pomocy społecznej, policji itp.),
- dokształcanie pracowników wspierających rodziny zastępcze,
- tworzenie warunków do prowadzenia zajęć grupowych z dziećmi i młodzieżą,
- pozyskiwanie dodatkowych środków finansowych, m.in. z rządowego programu wspierania systemu pieczy zastępczej, funduszy unijnych i innych źródeł zewnętrznych na pełną realizację zadań w zakresie rozwoju systemu pieczy zastępczej.
Potrzeby kadrowe:
- zatrudnienie asystentów rodzinny,
- zatrudnienie pracowników do Działu Świadczeń Rodzinnych, Alimentacyjnych i Wychowawczych w okresie wzmożonej pracy.
Przedstawione potrzeby wskazują na konieczność dalszego rozwoju form wsparcia i rozwoju instrumentów pracy socjalnej (w tym asystentury rodzinnej). Zmiany demograficzne w Przemyślu znajdują odzwierciedlenie w rosnących wydatkach na pomoc usługową i instytucjonalną skierowaną do osób starszych i niepełnosprawnych.
Przedstawione sprawozdanie obejmuje szeroki zakres działalności Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Przemyślu. Realizuje on działania z zakresu pomocy społecznej, na poziomie gminy jak i powiatu, a także z zakresu pieczy zastępczej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych.
Od 2012 r. jest jednocześnie organizatorem Pieczy zastępczej.
Ponadto Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Przemyślu realizuje szereg innych zadań z zakresu polityki społecznej, m.in.:
- obsługa Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności ,
- wypłata dodatków mieszkaniowych,
- wypłata dodatków energetycznych,
- wypłata świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego,
- wypłata dodatków wychowawczych i świadczeń wychowawczych,
- wypłata dobrego startu.
Zadania Ośrodka można podzielić na zadania o charakterze pomocowym, aktywizacyjnym, promocyjnym, szkoleniowym, organizacyjnym, opiniodawczym, sprawozdawczym i nadzorczym.
Wdrażając zadania napotyka się często na bariery finansowe i organizacyjne. Zbyt niskie koszty obsługi nowych zadań powodują obciążenie dotychczasowych pracowników.
XIX. ZAGROŻENIA W ZAKRESIE REALIZACJI ZADAŃ Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ I SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ W 2019 ROKU.
- brak możliwości zatrudnienia pracowników do ilości realizowanych zadań na pełny etat oraz z PUP- staże, prace interwencyjne.
- trudności w pozyskiwaniu nowych rodzin zastępczych, a w szczególności niespokrewnionych z dzieckiem rodzin zastępczych oraz rodzin pomocowych.
- zmniejszenie liczby szkoleń dla pracowników MOPS z powodu ograniczeń finansowych.
- brak środków na obsługę dodatkowych zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie – obsługa Zespołów Interdyscyplinarnych ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
- Zmniejszenie środków przeznaczonych na realizację Programu wieloletniego „Posiłek w szkole i w domu”.
Opracował:
Dyrektor MOPS
wraz z zespołem współpracującym.